Kiến ba khoang ồ ạt "tái xuất" ở Hà Nội

Theo những tin tức mới nhất trên báo chí, thời gian gần đây, mỗi ngày phòng khám Da liễu Bệnh viện Nhi Trung ương tiếp nhận khoảng 10 đến 20 bệnh nhân nhập viện do bị kiến ba khoang đốt. Tại khoa Nhi (BV Bạch Mai) cũng tiếp nhận nhiều bệnh nhi đến khám vì viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang.

Kiến ba khoang "ồ ạt tấn công" nhà dân  

Anh Nguyễn Văn Cảnh (Ban quản lý chung cư Bao Bì, ngõ 15 An Dương Vương, Tây Hồ, Hà Nội) cho hay, sau gần chục năm làm bảo vệ thì vài năm gần đây anh mới thấy kiến ba khoang xuất hiện nhiều. Gần như tầng nào cũng có người bị đốt.

Kiến ba khoang bắt được tại một nhà dân. Ảnh Dân trí

Chị Thu Linh (Trung Liệt, Hà Nội) chia sẻ, chồng chị bị kiến đốt cách đây 10 ngày. Hai vợ chồng chị lên mạng đọc và đi mua thuốc bôi nhưng không khỏi. Ba ngày sau vết thương của chồng chị có dấu hiệu loét và sưng như... Ebola. Sợ quá, nên anh chị phải đến viện Da liễu Hà Nội khám, gần một tuần sau chồng chị Linh mới khỏi song vết thương vẫn để lại sẹo. 

Theo ghi nhận, từ cuối tháng 9 vừa qua, khắp các chung cư cao tầng cho tới nhiều nhà tập thể cũ, nhà riêng... ở thủ đô, nhiều người đã bị kiến ba khoang tấn công. Thông tin độc tố của loại kiến này cao gấp nhiều lần so với rắn hổ mang khiến các gia đình, nhất là những nhà có con nhỏ hoang mang.

Đang “mùa” kiến ba khoang

Kiến ba khoang hay kiến khoang là loài côn trùng có thân mình thon dài, hai màu đỏ và đen tạo thành các khoang đen - vàng - cam xen kẽ. Trong dân gian, chúng có rất nhiều tên gọi khác nhau như kiến lác, kiến gạo, cằm cặp, kiến nhốt, kiến cong đít. Loài kiến này thường sống ở các ruộng lúa, vườn cây, cỏ mục, bãi rác thải, công trình đang xây dựng... 

Hình ảnh kiến ba khoang đuôi nhọn. Ảnh minh họa

 Ths.BS. Phạm Thị Mai Hương, Khoa Khám bệnh, Bệnh viện Nhi Trung ương cảnh báo trẻ bị viêm da tiếp xúc do sự xuất hiện trở lại của kiến ba khoang. Theo bác sĩ Mai Hương, kiến ba khoang xuất hiện nhiều vào đầu mùa mưa và rất thích ánh sáng đèn ban đêm. Sau trận mưa, nước ngập, kiến không còn nơi cư trú, chúng bay vào nhà theo ánh đèn, đậu vào khăn mặt, quần áo, giường chiếu chăn màn. Kiến ba khoang thường tiết ra chất dịch có thể làm tổn thương da người. 

Theo Tiến sĩ Phạm Thị Khoa, khoa Hóa thực nghiệm, Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Trung ương, nguyên nhân kiến ba khoang nhiều lên có thể vì loài kiến này ăn rầy nâu, do người dân phun hóa chất bừa bãi, nên rầy nâu kháng thuốc rất nhiều, vì thế số lượng kiến ba khoang cũng nhiều lên. 

Biểu hiện lâm sàng khi bị kiến ba khoang đốt

Khi tiếp xúc với kiến ba khoang, tình trạng viêm da (giới chuyên môn gọi là viêm da tiếp xúc do côn trùng, người dân gọi là bệnh “giời leo”) thường xuất hiện ở vùng hở như: mặt, cổ, ngực, vai, gáy, tay. Tổn thương cơ bản có dạng dát đỏ, thành vệt, thành đám, theo chiều tay quệt, nền hơi cộm, trên có mụn nước hoặc mụn mủ nhỏ li ti ở giữa, có vùng hơi lõm màu vàng nâu, hình tròn hoặc bầu dục. Thương tổn tiếp tục xuất hiện mặc dù không còn sự hiện diện của kiến ba khoang nếu trẻ tiếp tục quệt ra vùng da lành, đặc biệt là các vùng nếp gấp (kissing lesion). Bệnh nhi có cảm giác rát bỏng tại chỗ, nếu thương tổn trên diện rộng trẻ có thể sốt nhẹ, nổi hạch lân cận. 

Tổn thương do kiến ba khoang đốt. Ảnh Khám Phá 

Phân biệt với vết thương do kiến ba khoang đốt với bệnh "zo na" 

“Viêm da tiếp xúc do côn trùng có thể bị nhầm với một số bệnh ngoài da, đặc biệt là bệnh Zona. Khác với Zona thần kinh có dấu hiệu báo trước như đau nhức dọc theo dây thần kinh ở nửa người, nơi vùng da chuẩn bị nổi vết phỏng. Tổn thương cơ bản là các mụn nước lõm ở giữa, mọc thành chùm ở một bên cơ thể, còn viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang có thể gặp bất cứ vị trí nào có tiếp xúc, trong đó chủ yếu là vùng da hở”, PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, trưởng khoa Nhi (BV Bạch Mai) cho biết. 

Cách xứ lí khi bị kiến ba khoang đốt

Theo bác sĩ Hương, nếu phát hiện được kiến ba khoang ngay sau khi tiếp xúc, cần loại bỏ côn trùng, không dùng tay trần để bắt, giết, miết, rửa vùng tiếp xúc bằng nước sạch và xà phòng, sau đó dùng thuốc sát trùng nhẹ. Khi thương tổn đã phỏng rộp, tùy vào mức độ tổn thương mà bác sĩ chỉ định thuốc phù hợp. Trường hợp nhẹ chỉ cần sát trùng, bệnh tự giới hạn. Nếu tình trạng trung bình và nặng thì phải bôi thuốc dịu da, corticosteroid bôi, uống kháng histamin, uống kháng sinh khi có dấu hiệu bội nhiễm. 

Cách phòng kiến ba khoang

Đề phòng côn trùng bay vào nhà bằng cách hạn chế mở cửa nhiều, nhất là nơi ở gần cây cối, cánh đồng... Không nên đứng dưới bóng đèn sáng nơi công cộng, chú ý khi làm việc dưới ánh đèn vì kiến ba khoang rất hay xuất hiện ở nơi có đèn sáng. Giũ mạnh khăn mặt, quần áo trước khi dùng. Không dùng tay trần để bắt, giết, miết kiến ba khoang. Khi bắt đầu thấy rát ở một vùng da có thể rửa vùng đó bằng nước muối loãng, xà phòng... 

Trang Mạc (tổng hợp từ Dân Trí, Zing, Vnexpress, Khám Phá)