Lừa đảo “tự động đăng ký bảo hiểm hàng hóa”: Chiêu trò mới nhắm vào người mua hàng online

Trong một vụ việc gần đây, một người đàn ông đặt hàng trên mạng xã hội nhận được tin nhắn từ người tự xưng là 'shipper', yêu cầu chuyển 19.000 đồng để xác nhận đơn. Nghĩ số tiền nhỏ, lại trùng khớp với thông tin đặt hàng, anh đã chuyển khoản. Ngay sau đó, người giao hàng kết nối anh với một nhân viên giả danh công ty bảo hiểm hàng hóa, thông báo anh đã “vô tình” kích hoạt gói bảo hiểm. Muốn hủy, anh buộc phải cung cấp thông tin ngân hàng với số dư tối thiểu gấp ba lần giá trị hợp đồng bảo hiểm giả mạo.

Hình ảnh hợp đồng bảo hiểm điện tử và tin nhắn giả mạo được các đối tượng sử dụng để lừa đảo. Ảnh: VTV

Từ vài chục nghìn đồng ban đầu, kịch bản lừa đảo dần dẫn dắt nạn nhân vào thế “mất nhiều hơn nếu không nghe theo”. Theo đại diện một công ty bảo hiểm bị mạo danh, riêng tháng 7 vừa qua đã ghi nhận hơn 10 cuộc gọi phản ánh của khách hàng. May mắn, phần lớn được cảnh báo kịp thời nên thiệt hại dừng ở mức nhỏ.

Bà Tào Thị Thanh Hoa - Phó Tổng giám đốc Công ty CP Tập đoàn Bảo hiểm DBV nhấn mạnh: “Theo Luật Kinh doanh Bảo hiểm, doanh nghiệp không được phép kích hoạt gói bảo hiểm nếu khách hàng chưa đồng ý. Đối tượng lừa đảo đã lợi dụng sự thiếu hiểu biết, thậm chí việc rò rỉ thông tin cá nhân để dàn dựng kịch bản hòng chiếm đoạt tiền”.

Đáng chú ý, nhiều tin nhắn lừa đảo còn viện dẫn “Điều 38 Luật Giao dịch điện tử 2005” để đe dọa, rằng im lặng đồng nghĩa với đồng ý tham gia bảo hiểm. Tuy nhiên, luật sư Đặng Văn Cường - Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp, Đoàn Luật sư TP Hà Nội khẳng định: “Luật Giao dịch điện tử 2005 đã hết hiệu lực, được thay thế bởi Luật Giao dịch điện tử 2023. Không có điều khoản nào quy định im lặng là đồng ý hay việc chuyển nhầm tiền đồng nghĩa xác lập hợp đồng. Những tin nhắn, email lừa đảo không có giá trị pháp lý”.

Theo TS Đoàn Trung Sơn - Chuyên gia an ninh mạng, giảng viên Trường Đại học Phenikaa, chiêu trò thường bắt đầu bằng việc dụ nạn nhân qua Zalo, Telegram, gửi đường link hoặc mã QR giả mạo để dẫn tới trang thanh toán cài sẵn mã độc. Thượng tá, TS Đào Trung Hiếu - chuyên gia tội phạm học, Cục Truyền thông, Bộ Công an cũng cảnh báo: “Khi quét mã QR chứa mã độc, virus sẽ xâm nhập điện thoại, kiểm soát dữ liệu và tài khoản người dùng”.

Thực tế cho thấy, nhiều nạn nhân dù mất tiền nhưng ngại phiền phức, số tiền không lớn nên không trình báo, vô tình tạo điều kiện cho tội phạm lặp lại chiêu trò. Thói quen “chuyển tiền trước, nhận hàng sau” tưởng chừng tiện lợi lại trở thành mảnh đất màu mỡ để kẻ gian khai thác.

Thượng tá, TS Đoàn Trung Sơn khuyến nghị: “Người dân cần xác minh danh tính đối tác trước khi thực hiện giao dịch trực tuyến. Chỉ khi xác định được người giao dịch là ai, mới có thể hạn chế rủi ro bị lừa đảo”.

Trước tình hình này, Bộ Công an khuyến cáo: Người dân cần yêu cầu được kiểm tra hàng trước khi thanh toán. Nếu shipper từ chối, hãy liên hệ trực tiếp người bán hoặc tổng đài đơn vị vận chuyển. Tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng cho người lạ. Khi phát hiện dấu hiệu lừa đảo, cần nhanh chóng trình báo cơ quan công an gần nhất.

Duy Trinh (t/h)