Nghiên cứu mới cho thấy khoai tây chiên có thể làm tăng chứng lo âu, trầm cảm

Nhóm nghiên cứu ở Hàng Châu, Trung Quốc, phát hiện ra người thường xuyên ăn đồ chiên rán, đặc biệt khoai tây chiên, có nguy cơ lo lắng cao hơn 12 lần, nguy cơ trầm cảm cao hơn 7 lần so với đối tượng ít tiêu thụ. Mối liên hệ giữa khoai tây chiên và chứng trầm cảm thể hiện rõ ràng hơn ở người trẻ tuổi, nhất là nam giới.

Theo bài báo được công bố trên tạp chí PNAS, kết quả nghiên cứu này mở ra vấn đề về tầm quan trọng của việc giảm tiêu thụ thực phẩm chiên rán đối với sức khỏe tâm thần.

Nghiên cứu trên 140.728 người trong 11,3 năm cho kết quả bất ngờ. Sau khi loại trừ những người tham gia được chẩn đoán mắc bệnh trầm cảm trong vòng 2 năm đầu tiên, tổng cộng 8.294 trường hợp lo lắng và 12.735 người trầm cảm được phát hiện ở nhóm thường xuyên ăn đồ chiên rán.

Trong đó, khoai tây chiên đặc biệt được phát hiện có nguy cơ gây mắc bệnh trầm cảm cao gấp 2 lần so với đồ chiên rán khác. Nghiên cứu cũng phát hiện trong số người tham gia khảo sát, đối tượng thường xuyên ăn nhiều hơn một khẩu phần đồ chiên rán là nam giới trẻ tuổi.

Tuy nhiên, các chuyên gia nghiên cứu về dinh dưỡng cho biết kết quả này chỉ là sơ bộ và không nhất thiết phải làm rõ liệu đồ chiên rán có gây ra các vấn đề về sức khỏe tâm thần hay những người có triệu chứng trầm cảm, lo lắng ăn đồ chiên rán sẽ tốt hơn cho tinh thần họ. Thực phẩm không lành mạnh, ít dinh dưỡng có thể làm dịu tâm trạng nhưng khiến trầm trọng thêm tình trạng sức khỏe tâm thần của một người.

Tiến sĩ Walter Willett, giáo sư dịch tễ học và dinh dưỡng tại trường Y tế Công cộng Harvard T.H. Chan (Mỹ), cho biết cũng có khả năng xảy ra mối liên hệ ngược lại, đó là mọi người có thể thay đổi chế độ ăn uống vì họ bị trầm cảm hoặc lo lắng.

Ông chia sẻ thêm: “Nói chung, những thay đổi tâm trạng này khó nghiên cứu hơn vì chúng có thể đến rồi đi, không giống như chẩn đoán ung thư nặng hay đau tim’’.

Nhóm nghiên cứu từ Trung Quốc cho rằng acrylamide, chất hóa học được hình thành trong quá trình chiên, đặc biệt có trong khoai tây chiên, là nguyên nhân gây ra nguy cơ lo lắng và trầm cảm.

Bằng việc cho cá ngựa vằn tiếp xúc với hóa chất này, sau một thời gian, các chuyên gia phát hiện cá chuyển sang sống trong vùng tối của bể, dấu hiệu phổ biến thể hiện mức độ lo lắng cao ở cá. Ngoài ra, khả năng khám phá bể và giao tiếp loài bị giảm sút vì chúng không bơi gần con khác, mặc dù cá ngựa vằn được biết có tập tính di cư theo đàn.

Ngoài ra, khoai tây được biết có thể khiến lượng đường trong máu tăng cao, sau đó kéo theo phản ứng nội tiết tố. Tuy nhiên, điều này đã bị giảm bớt trong quá trình chiên rán.

Nhà nghiên cứu Yu Zhang, Đại học Chiết Giang (Trung Quốc), tác giả của nghiên cứu, chia sẻ với CNN qua email: “Chúng ta không cần phải hoảng sợ về tác dụng phụ của đồ chiên nhưng duy trì lối sống lành mạnh và giảm tiêu thụ thực phẩm chiên rán hữu ích cho sức khỏe tâm thần cũng như sức khỏe tổng thể’’.

Các nhà nghiên cứu còn chỉ ra có sự gia tăng trầm cảm và lo lắng gần đây trên thế giới, với mức tăng lần lượt là 27,6% và 25,6% vào năm 2020. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng ước tính hơn 5% người trưởng thành bị trầm cảm trên toàn cầu.

Liên quan tới khoai tây chiên, các bác sĩ tại Bệnh viện Vinmec cũng cho biết, theo một nghiên cứu gần đây được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng lâm sàng Mỹ cho thấy những người ăn khoai tây chiên nhiều hơn 2 lần mỗi tuần có nguy cơ tử vong sớm hơn người không ăn. Trong khi đó, khoai tây hấp hoặc luộc không liên quan đến rút ngắn tuổi thọ.

Khoai tây chiên, bao gồm khoai tây que, khoai tây lát và bánh chiên làm từ khoai tây, chứa rất nhiều chất béo và muối có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Tiêu thụ với số lượng lớn sẽ dẫn đến huyết áp cao, tiểu đường hoặc béo phì - những yếu tố nguy cơ của nhiều vấn đề sức khỏe khác. Người dùng nhiều khoai tây chiên cũng yêu thích các loại thực phẩm giàu chất béo hoặc nhiều muối khác như nước ngọt, thức ăn nhanh và thịt đỏ.

Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng không thể khẳng định ăn khoai tây chiên trực tiếp gây tử vong sớm, họ chỉ tìm thấy mối liên hệ giữa hành vi và kết quả. Những yếu tố quan trọng khác, bao gồm béo phì, lối sống ít vận động và sử dụng lượng muối cao,... cũng có thể đóng vai trò trong nguy cơ giảm tuổi thọ của những người ăn nhiều hơn 2 phần khoai tây chiên mỗi tuần. Vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn để đưa ra kết luận cuối cùng.

An Dương (T/h)