Quản lý cấu hình cho tổ chức với loạt tiêu chuẩn quốc tế

Quản lý cấu hình bảo mật là mối quan tâm quan trọng đối với các tổ chức và là một phần cơ bản của nhiều khuôn khổ an ninh mạng. Quản lý cấu hình có thể được định nghĩa theo nhiều cách, nhưng định nghĩa được công nhận rộng rãi đến từ tiêu chuẩn kiểm soát bảo mật thông tin hàng đầu thế giới ISO/IEC 27002. Theo tiêu chuẩn, mục tiêu của quản lý cấu hình là “đảm bảo phần cứng, phần mềm, dịch vụ và mạng hoạt động chính xác với các thiết lập bảo mật cần thiết và cấu hình không bị thay đổi bởi những thay đổi trái phép hoặc không chính xác”.

Trên thực tế, điều này có nghĩa là xác định, ghi lại và quản lý các mục cấu hình trong hệ thống công nghệ thông tin để ngăn chặn những thay đổi không được ghi lại tác động đến môi trường – một bước quan trọng trong việc tăng cường quản lý cấu hình bảo mật trong an ninh mạng.

Mặc dù điều này có vẻ đơn giản nhưng quản lý cấu hình không thể hiệu quả nếu không hiểu rõ về tài sản CNTT của tổ chức. Bắt đầu bằng việc xây dựng danh mục toàn diện về phần cứng (như hệ điều hành, máy chủ và thiết bị mạng) và phần mềm (tức các ứng dụng đang chạy trên hệ thống này hoặc đám mây). Đây là một phần thiết yếu của quy trình quản lý cấu hình. Việc tạo ra một cái nhìn rõ ràng, chi tiết về môi trường CNTT và cách tất cả tương tác sẽ đặt nền tảng cho hoạt động quản lý cấu hình mạnh mẽ giúp tăng cường tính bảo mật và ổn định của hệ thống.

Quản lý cấu hình hoạt động như thế nào?

Phát triển phần mềm cung cấp ví dụ rõ ràng về quản lý cấu hình và là điểm khởi đầu tốt để hiểu quy trình quản lý cấu hình. Như với bất kỳ dự án CNTT nào, bảo mật thông tin phải được tích hợp vào phát triển phần mềm ngay từ đầu.

Các tổ chức thường quản lý nhiều dự án, mỗi dự án liên quan đến nhiều thành phần, nhà phát triển và nhóm, do đó, một cách tiếp cận mạch lạc là điều cần thiết để ngăn chặn các giai đoạn xây dựng và thử nghiệm phần mềm trở nên quá hỗn loạn. Việc kết hợp quản lý cấu hình vào kỹ thuật phần mềm sẽ bổ sung một lớp cấu trúc và chuẩn hóa rất cần thiết cho quy trình phát triển.

Hệ thống quản lý cấu hình có hai thành phần chính: Kiểm soát phiên bản theo dõi và quản lý thay đổi đối với mã phần mềm và các tệp liên quan theo thời gian. Nó đảm bảo mọi thay đổi đều được ghi lại một cách tỉ mỉ và cho phép nhiều nhà phát triển làm việc trên cùng một cơ sở mã mà không có xung đột; Quản lý vấn đề giám sát và sắp xếp các vấn đề, cải tiến và nhiệm vụ trong suốt quá trình phát triển, đảm bảo các vấn đề được xác định, ưu tiên, phân công và giải quyết hiệu quả.

Kiểm soát phiên bản và quản lý vấn đề cùng nhau tạo ra khuôn khổ mạnh mẽ để duy trì tính toàn vẹn và chất lượng của các dự án phần mềm. Vì các cấu hình này nắm bắt cả khía cạnh thời gian thiết kế và thời gian chạy của một giải pháp nên chúng phải được quản lý cẩn thận để đảm bảo tính ổn định và bảo mật.

Các trụ cột của quản lý cấu hình: Có năm trụ cột chính: lập kế hoạch, nhận dạng, kiểm soát, kế toán trạng thái và kiểm toán. Các trụ cột này tạo thành xương sống của toàn bộ quy trình quản lý cấu hình và cần thiết để duy trì tài liệu chính xác, kiểm soát phiên bản và quản lý thay đổi trong hệ thống CNTT.

Lên kế hoạch cho con đường phía trước: Lên kế hoạch cấu hình đúng đắn sẽ xác định những mục nào trong dự án của bạn là “có thể cấu hình” và yêu cầu một số thay đổi chính thức. Điều này cho phép bạn xác định, quản lý và kiểm tra các thay đổi đối với từng thành phần của dự án.

Xác định các mục có thể cấu hình: Nếu bạn nên lo lắng về một điều, đó là kho dữ liệu mạnh mẽ. Bắt đầu bằng cách thu thập thông tin, bao gồm dữ liệu cấu hình, từ mỗi ứng dụng và thiết bị mạng. Điều này đảm bảo chúng có thể dễ dàng được hiểu, duy trì và phục hồi trong trường hợp xảy ra thảm họa.

Thiết lập đường cơ sở: Ghi lại tất cả yêu cầu cấu hình trong kho lưu trữ trung tâm, nơi sẽ đóng vai trò là “nguồn thông tin xác thực” cuối cùng. Khi các thay đổi xảy ra, bạn có thể đo lường tiến trình của chúng bằng cách so sánh chúng với các cấu hình đường cơ sở.

Kiểm soát phiên bản: Theo dõi và ghi lại mọi thay đổi được thực hiện đối với hệ thống, ứng dụng và thiết bị mạng. Bạn có thể sử dụng các công cụ quản lý cấu hình để theo dõi những thay đổi này một cách có hệ thống, duy trì lịch sử sửa đổi và đảm bảo tất cả các cấu hình vẫn nhất quán và đáng tin cậy trong suốt vòng đời của hệ thống phần mềm.

Xem xét và kiểm toán: Giai đoạn cuối cùng của quy trình quản lý cấu hình bao gồm việc kiểm tra xem phần mềm có phù hợp với các yêu cầu cấu hình đã thiết lập hay không. Việc xem xét và kiểm toán thường xuyên đảm bảo tuân thủ và nhanh chóng xác định bất kỳ sai lệch nào.

Công cụ quản lý cấu hình: lựa chọn giải pháp phù hợp

Quản lý cấu hình nghe có vẻ đơn giản nhưng thực tế lại phức tạp. Khi sản phẩm phần mềm phát triển, việc quản lý cấu hình của nó ngày càng trở nên khó khăn hơn vì sự phức tạp dẫn đến các vấn đề. Vậy làm thế nào để liên tục cải thiện cấu hình sản phẩm đạt được chất lượng ngày càng cao? Câu trả lời nằm ở những con người giỏi, một quy trình vững chắc và các công cụ tự động hóa phù hợp.

Công cụ quản lý cấu hình là giải pháp phần mềm được thiết kế để hợp lý hóa và tự động hóa nhiều khía cạnh khác nhau của quản lý cấu hình cơ sở hạ tầng CNTT. Chúng giúp các tổ chức duy trì tính nhất quán, kiểm soát và toàn vẹn trên toàn bộ hệ thống và dịch vụ của họ, đồng thời cung cấp khả năng hiển thị toàn diện của hệ thống.

Tuy nhiên, với rất nhiều công cụ quản lý cấu hình trên thị trường, việc lựa chọn công cụ phù hợp có thể là thách thức. Các yếu tố quan trọng cần xem xét bao gồm khả năng duy trì tính nhất quán trên toàn hệ thống, nâng cao hiệu suất hoạt động và giảm lỗi do cấu hình thủ công gây ra.

Cắt giảm sự phức tạp

Các công cụ quản lý cấu hình rất quan trọng để đảm bảo tính nhất quán, độ tin cậy và bảo mật trên nhiều môi trường và nền tảng khác nhau. Tuy nhiên, chúng cũng mang đến thách thức cần được giải quyết. Một thách thức lớn là chúng có thể mang lại sự phức tạp bổ sung vào quy trình phát triển và hỗ trợ phần mềm. Việc lựa chọn đúng công cụ và học cách sử dụng hiệu quả là rất quan trọng để tránh cạm bẫy tiềm ẩn. Việc thiết kế và duy trì mã quản lý cấu hình một cách cẩn thận cũng quan trọng không kém, vì điều này có thể phức tạp và tốn thời gian.

Tất cả những điều này có thể khiến việc áp dụng quy trình quản lý cấu hình trở nên cồng kềnh. May mắn thay, có rất nhiều nguồn hướng dẫn để xây dựng các hoạt động hiệu quả. Chúng bao gồm tiêu chuẩn quốc tế về quy trình vòng đời hệ thống ISO/IEC/IEEE 15288 và hướng dẫn quản lý cấu hình ISO 10007.

Ngoài ra, loạt tiêu chuẩn về bảo mật thông tin ISO/IEC 27001 và ISO/IEC 27002, cung cấp khuôn khổ để đảm bảo các cấu hình được quản lý nhằm bảo vệ tính bảo mật và toàn vẹn của hệ thống thông tin. Bằng cách tuân thủ tiêu chuẩn này, các tổ chức có thể tận dụng phương pháp đã được chứng minh và thông lệ tốt nhất thúc đẩy hiệu quả, độ tin cậy và bảo mật trong việc triển khai Cơ sở hạ tầng dưới dạng Mã (IaC) của họ.

Nhìn chung, chúng đóng vai trò như một lộ trình có thể được điều chỉnh theo các yêu cầu tự động hóa cơ sở hạ tầng riêng của từng tổ chức.

 Hà My (theo ISO)