Tháo nút thắt nhà ở vừa túi tiền: Từ chính sách đến hạ tầng đô thị

Nghịch lý nhà ở: Nhiều dự án, ít người ở

Phát biểu khai mạc tọa đàm, ông Nguyễn Cao Cương - Tổng Biên tập Tạp chí TheLEADER nhận định, thị trường bất động sản Việt Nam đang tồn tại những nghịch lý khó lý giải. Một mặt, nguồn cung dự án vẫn tăng, nhà cao tầng vẫn mọc lên ở khắp nơi; mặt khác, người dân có nhu cầu thật lại ngày càng khó tiếp cận nhà ở phù hợp thu nhập.

Theo ông Cương, giá nhà tăng liên tục, vượt xa khả năng chi trả của phần lớn người dân đô thị. Trong khi đó, phân khúc nhà ở vừa túi tiền – có nhu cầu thật, thị trường thật - lại ngày càng khan hiếm.

Thủ tướng Chính phủ từng đặt câu hỏi rất thẳng thắn: “Vì sao giá nhà cao và cao mãi?” và chỉ đạo phải tìm mọi cách tăng nguồn cung, giảm giá nhà ở để đảm bảo cơ hội an cư cho người dân. Đó không chỉ là vấn đề kinh tế, mà còn là câu chuyện xã hội, liên quan trực tiếp đến an sinh, công bằng và phát triển bền vững.

Ông Cương cũng dẫn chứng thực tế khác đáng suy ngẫm là có những dự án bất động sản, khu đô thị mới được đầu tư hàng nghìn tỷ đồng, xây dựng đồng bộ, hiện đại nhưng lại vắng bóng cư dân. Không ít khu vực rơi vào tình trạng “đô thị không đèn sáng”, “thành phố ngủ quên” - nhà có, đường có, nhưng người ở thì không, hoạt động thương mại cũng không có.

Ông Nguyễn Cao Cương - Tổng Biên tập Tạp chí TheLEADER

"Tọa đàm hôm nay do Tạp chí TheLEADER tổ chức nhằm tạo ra một diễn đàn cởi mở và phản biện, nơi các nhà quản lý, chuyên gia và doanh nghiệp cùng trao đổi thẳng thắn về thực trạng mất cân bằng cung - cầu và nguyên nhân giá nhà leo thang; khó khăn, rào cản trong phát triển nhà ở vừa túi tiền; giải pháp thu hút dân cư về các khu đô thị mới, tránh lãng phí nguồn lực; Và quan trọng nhất là định hướng, chính sách, mô hình hợp tác giúp thị trường nhà ở phát triển lành mạnh, bền vững và phục vụ tốt hơn nhu cầu thật của xã hội. 

Tại tọa đàm này, chúng ta không chỉ đang nói về giá nhà mà bàn về chất lượng cuộc sống, cơ hội an cư và tương lai đô thị Việt Nam. Tôi tin rằng, với trí tuệ, tâm huyết và trách nhiệm của các khách mời có mặt tại đây, tọa đàm hôm nay sẽ mang đến những góc nhìn thực tế, giải pháp khả thi và kiến nghị giá trị để góp phần đưa giấc mơ an cư đến gần hơn với hàng triệu người dân Việt Nam", ông Cương nhấn mạnh.

Ông Nguyễn Trung Vũ, Chủ tịch Hội đồng quản trị Cen Land chia sẻ tại tọa đàm.

Phát biểu tại toạ đàm, ông Nguyễn Trung Vũ, Chủ tịch HĐQT Cen Land cho rằng, chính sách đất đai và thuế hiện nay đang đẩy giá bất động sản lên cao. Do vậy, ông đề xuất Nhà nước nên giảm thuế, đặc biệt tại các khu đô thị xa trung tâm để hỗ trợ doanh nghiệp và người mua nhà thực. Đồng thời, cần ưu đãi cho người mua bằng cách giảm 50% thuế, giúp họ có thể tiếp cận nhà ở giá khoảng 2 tỷ đồng – mức phù hợp với người trẻ.

Ông Vũ nhấn mạnh “nhà ở là để ở, không phải để đầu cơ”. Theo ông, chủ đầu tư chỉ nên được phép xây dựng khi đã bán được 50–70% sản phẩm nhằm tránh rủi ro dự án dở dang, nợ ngân hàng và tình trạng “thành phố ma” – khu đô thị bỏ hoang, thiếu sức sống. Đặc biệt, cần có giải pháp cho các dãy shophouse đang bị bỏ trống như chia nhỏ cho nhiều hộ gia đình mua để tận dụng không gian và tránh lãng phí nguồn lực.

TS. Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam tham luận tại sự kiện.

Phát triển hạ tầng, đa dạng vốn – chìa khóa mở rộng không gian an cư

Nêu ý kiến tại tọa đàm, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM cho rằng, trong bối cảnh đổi mới mô hình quản lý và sắp xếp lại bộ máy hành chính theo mô hình 2 cấp, cần định danh rõ “nhà ở vừa túi tiền” là loại nhà thương mại dưới 3 tỷ đồng. Khi đó, Nhà nước có thể áp dụng chính sách hỗ trợ, đặc biệt là cho vay ưu đãi kéo dài 20–25 năm, giúp người dân thực sự có cơ hội sở hữu nhà.

Còn theo ông Trần Quang Trung, Giám đốc Phát triển kinh doanh One Housing, thị trường hiện gần như thiếu vắng hoàn toàn phân khúc bình dân và trung cấp – trong khi đây mới là nhu cầu của số đông. Muốn bình ổn giá, phải tăng mạnh nguồn cung ở phân khúc này, đồng thời đẩy nhanh quy hoạch hạ tầng và có chiến lược dài hạn trong phát triển đô thị.

Cũng phân tích về “Cân bằng giấc mơ an cư”, TS. Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam đề cập chi tiết về đề án nhà ở xã hội.

Theo ông Đính, để bảo đảm thực hiện hiệu quả đề án, cần xác định cụ thể nhu cầu của từng địa phương về nhà ở xã hội; áp dụng các biện pháp để giá bán ở mức thấp, dễ tiếp cận; nâng cao vai trò và trách nhiệm của lãnh đạo địa phương trong phát triển nhà ở xã hội; xác định vị trí làm nhà ở xã hội phải bảo đảm về hạ tầng xã hội và giao thông kết nối...

Các đại biểu tham dự sự kiện.

Nhấn mạnh tính tổng thể của vấn đề, ông Nguyễn Thanh Quyền, Tổng Giám đốc Thắng Lợi Group đề xuất đẩy nhanh tiến độ dự án hạ tầng trọng điểm như các tuyến vành đai, metro, đường cao tốc. Khi giao thông thông suốt, không gian đô thị sẽ được mở rộng, doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư, còn người dân có thêm lựa chọn nhà ở với mức giá hợp lý. Bên cạnh đó, cần xây dựng cơ chế đa dạng hóa nguồn vốn cho thị trường bất động sản thông qua quỹ đầu tư, quỹ trái phiếu hoặc các kênh huy động mới để giảm phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng.

Tọa đàm không chỉ dừng ở những con số giá nhà mà còn chạm tới bản chất vấn đề: chất lượng sống, cơ hội an cư và tương lai phát triển đô thị Việt Nam. Muốn thị trường bền vững, theo các chuyên gia, cần một “tam giác đồng bộ” gồm chính sách đất đai minh bạch, hạ tầng kết nối và cơ chế tài chính linh hoạt. Khi đó, giấc mơ an cư của người dân mới có thể trở thành hiện thực – không chỉ trên giấy quy hoạch mà trong chính những khu đô thị đầy sức sống.

Thanh Hiền