Xây dựng mô hình năng suất toàn diện: Bốn trụ cột vững chắc, con người là then chốt

Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt và sự chuyển mình mạnh mẽ của nền kinh tế số, nâng cao năng suất và hiệu quả sản xuất – kinh doanh là yêu cầu sống còn đối với mỗi doanh nghiệp. Để hiện thực hóa điều đó, một mô hình tổng thể với cách tiếp cận toàn diện là điều tất yếu.

Mô hình năng suất và hiệu quả dựa trên bốn trụ cột được coi là gợi ý quan trọng cho doanh nghiệp: Phát triển tổ chức định hướng khách hàng; Liên tục cải tiến và đổi mới công nghệ; Tổ chức quản lý sản xuất hiệu quả; Giảm lãng phí trong quá trình sản xuất và cung cấp dịch vụ.

Phát triển tổ chức định hướng khách hàng

Một doanh nghiệp tồn tại và phát triển là nhờ vào việc thỏa mãn nhu cầu của khách hàng. Do vậy, yếu tố đầu tiên trong mô hình năng suất chính là phát triển tổ chức dựa trên định hướng khách hàng. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải xác định rõ: khách hàng của mình là ai, họ cần gì, họ sẵn sàng trả bao nhiêu cho sản phẩm/dịch vụ và điều gì khiến họ quay lại.

Mọi chiến lược và hoạt động sản xuất – kinh doanh của doanh nghiệp phải bắt đầu từ sự thấu hiểu khách hàng. Không chỉ đơn giản là bán sản phẩm, mà là tạo ra giá trị thực sự cho người tiêu dùng. Doanh nghiệp cần xây dựng một hệ thống linh hoạt và đồng bộ để phản ứng nhanh với những thay đổi trong nhu cầu của khách hàng, từ khâu thiết kế sản phẩm, sản xuất đến dịch vụ hậu mãi. Khi đặt khách hàng làm trung tâm, năng suất không chỉ tăng lên mà còn tạo dựng lòng trung thành, nâng cao thương hiệu và lợi thế cạnh tranh trên thị trường.

Liên tục cải tiến và đổi mới công nghệ

Trong kỷ nguyên số hóa, công nghệ là đòn bẩy chiến lược giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất vượt trội. Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng đủ tiềm lực để đầu tư toàn diện vào nghiên cứu và phát triển (R&D). Đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ, việc tận dụng các hình thức như liên kết, liên doanh, chuyển giao công nghệ hoặc liên minh chiến lược sẽ là giải pháp khả thi.

Cải tiến công nghệ không chỉ đơn thuần là mua sắm máy móc hiện đại mà cần sự thích ứng và phát triển sản phẩm phù hợp với điều kiện thực tế. Điều này bao gồm cả việc đào tạo nhân lực, cập nhật quy trình, học hỏi kỹ thuật mới và đo lường hiệu quả ứng dụng. Công nghệ chỉ thật sự phát huy hiệu quả khi được con người làm chủ, vận hành một cách sáng tạo và linh hoạt. Thực tế cho thấy, các doanh nghiệp biết kết hợp công nghệ với cải tiến sản phẩm và dịch vụ sẽ có khả năng cạnh tranh cao hơn, nhanh chóng đáp ứng nhu cầu thị trường, từ đó nâng cao năng suất toàn diện.

Tổ chức quản lý sản xuất hiệu quả

Một hệ thống tổ chức sản xuất hiệu quả không chỉ đảm bảo tiến độ, chất lượng mà còn là yếu tố then chốt trong tối ưu hóa nguồn lực. Trong nhiều doanh nghiệp hiện nay, cấu trúc tổ chức thường theo chức năng, mỗi phòng ban đảm nhận một nhiệm vụ cụ thể. Tuy nhiên, mô hình này thường dẫn đến việc thiếu phối hợp giữa các bộ phận, gây ra chậm trễ, sai sót hoặc tăng chi phí do không nắm được bức tranh tổng thể.

Vì vậy, quản lý theo quá trình là xu hướng cần thiết, đặc biệt trong doanh nghiệp sản xuất. Quản lý theo quá trình giúp doanh nghiệp nhìn toàn cảnh chuỗi hoạt động từ nguyên liệu đầu vào đến sản phẩm hoàn chỉnh, đảm bảo liên kết chặt chẽ và hiệu quả giữa các bộ phận.

Thay vì chỉ chú trọng hoàn thành nhiệm vụ riêng lẻ, từng nhân sự cần ý thức được vai trò của mình trong toàn bộ hệ thống, từ đó góp phần thúc đẩy kết quả cuối cùng là sự hài lòng của khách hàng.

Giảm lãng phí trong quá trình sản xuất và cung cấp dịch vụ

Lãng phí không chỉ là sự mất mát về nguyên vật liệu, thời gian hay chi phí, mà còn có thể là các hoạt động không mang lại giá trị tăng thêm cho khách hàng. Trong hệ thống sản xuất tinh gọn (Lean), các hoạt động được phân chia rõ ràng: những hoạt động tạo giá trị gia tăng và không tạo giá trị gia tăng. Tất cả những gì không tạo giá trị cho khách hàng đều được coi là lãng phí và cần được loại bỏ hoặc cải tiến.

Điển hình của lãng phí bao gồm: tồn kho dư thừa, di chuyển không cần thiết, chờ đợi, sản xuất quá mức, sai lỗi, thậm chí là quy trình phức tạp không cần thiết. Để giảm lãng phí, doanh nghiệp cần liên tục rà soát quy trình, đo lường hiệu quả, đặc biệt là lắng nghe phản hồi từ người lao động.

Giảm thiểu lãng phí không chỉ giúp tiết kiệm chi phí, tăng năng suất mà còn cải thiện chất lượng sản phẩm, nâng cao tinh thần làm việc và sự hài lòng của khách hàng.

Tất cả những trụ cột kể trên chỉ có thể vận hành hiệu quả nếu được dẫn dắt bởi yếu tố con người. Con người không chỉ là người thực hiện mà còn là người phát triển, sáng tạo và lan tỏa giá trị trong toàn bộ mô hình năng suất. Doanh nghiệp muốn nâng cao năng suất bền vững cần đầu tư vào phát triển nguồn nhân lực: từ đào tạo kỹ năng, bồi dưỡng tư duy cải tiến, đến xây dựng văn hóa làm việc chủ động, trách nhiệm và hợp tác.

Khi người lao động được trao quyền, ghi nhận và gắn kết với sứ mệnh doanh nghiệp, họ sẽ trở thành tác nhân lan tỏa hiệu quả trong từng hoạt động, từ sản xuất đến quản lý và chăm sóc khách hàng. Đặc biệt, lãnh đạo doanh nghiệp cần là người truyền cảm hứng, định hướng rõ ràng và tạo điều kiện để từng nhân viên phát huy hết khả năng của mình trong việc đóng góp vào năng suất chung.

Mô hình năng suất và hiệu quả dựa trên bốn trụ cột: định hướng khách hàng, cải tiến công nghệ, quản lý sản xuất hiệu quả và giảm lãng phí là khung chiến lược toàn diện giúp doanh nghiệp vươn tới năng suất cao, chất lượng vượt trội và khả năng cạnh tranh bền vững. Tuy nhiên, chỉ khi trung tâm của mô hình là con người, những người được trang bị tri thức, kỹ năng và tinh thần đổi mới thì những trụ cột ấy mới có thể đứng vững và mang lại giá trị thực sự. Con người không chỉ là nguồn lực, mà chính là nguồn sinh lực cho mọi sự phát triển.

 Tiểu My