Xuất lậu phế liệu, một doanh nghiệp bị khởi tố hình sự

Đầu năm 2020, Công ty TNHH PHSGROUP Việt Nam (Địa chỉ: số 62/8B, Đường 5D, Khu phố 21, Phường Bình Hòa A, quận Bình Tân, TPHCM) làm thủ tục xuất khẩu lô hàng gồm 2 container mở tờ khai hải quan khai báo xuất khẩu 240 bộ bàn ăn bằng gỗ cao su (mỗi bộ gồm 1 bàn 6 ghế) hàng mới 100%, xuất xứ Việt Nam. Mặt hàng không chịu thuế xuất khẩu, trị giá theo khai báo trên 138 triệu đồng.

Phát hiện nghi vấn từ lô hàng xuất khẩu này, ngày 10/3/2020, Đội thủ tục hàng hóa xuất khẩu chủ trì phối hợp với Đội Kiểm soát Giám sát Hải quan- Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 1 tiến hành kiểm tra thực tế hàng hoá. Kết quả kiểm tra phát hiện, toàn bộ hàng hoá chứa trong 2 container là bo mạch đã qua sử dụng các loại, với trọng lượng 3.6070 kg, được đóng trong 78 bao jumbo. Không có bộ bàn ghế nào như khai báo của doanh nghiệp.

Chứng thư giám định của Trung tâm 3 cho kết quả, các bo mạch điện tử chứa trong container là phế liệu từ mạch điện tử tích hợp chứa các linh kiện điện tử. Số hàng này là chất thải nguy hại theo quy định tại Thông tư số 36/2015/TT-BTNMT ngày 30/6/2015 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường. Trị giá hàng vi phạm được cơ quan Hải quan xác định trên 441 triệu đồng, trốn thuế trên 44 triệu đồng.

Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 đã lập biên bản vi phạm đối với Công ty TNHH PHSGROUP Việt Nam về hành vi khai báo sai tên hàng, mã số hàng hóa, số lượng hàng hoá xuất khẩu mà hàng hóa đó là chất thải nguy hại khi chưa có văn bản chấp thuận xuất khẩu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, mà cơ quan hải quan phát hiện trong quá trình làm thủ tục hải quan. Vi phạm quy định tại Điều 10 Luật Hải quan năm 2014, Điểm C, Khoản 8, Điều 21 Nghị định số 155/2016/NĐ-CP ngày 18/11/2016 của Chính Phủ Quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.

Sau khi bị phát hiện sai phạm từ lô hàng xuất khẩu, doanh nghiệp có công văn giải trình về việc khai nhầm thông tin của công ty khác và lý do không thể thực hiện việc khai sửa, bổ sung cho tờ khai hải quan nêu trên. Theo nội dung giải trình, mặt hàng xuất khẩu khai báo đúng là phế liệu nhựa là bảng mạch điện tử bằng nhựa, đã cắt nhỏ, số lượng, trọng lượng 36.190 kg, trị giá 3.908 USD. Tuy nhiên, tại thời điểm kiểm tra thực tế hàng hóa, doanh nghiệp không cung cấp được văn bản chấp thuận của Tổng cục Môi trường về việc vận chuyển xuyên biên giới chất thải nguy hại theo quy định.

Làm việc với cơ quan Hải quan, Giám đốc Công ty TNHH PHSGROUP Việt Nam cho biết, việc khai báo tờ khai hải quan xuất khẩu lô hàng nêu trên do công ty làm dịch vụ thực hiện. Nguyên nhân khai nhầm hàng xuất khẩu là do sơ suất, đại lý hải quan đã khai nhầm thông tin của công ty khác. Việc nhầm lẫn này công ty không cố ý!

Tuy nhiên, theo Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 1, không chỉ trên tờ khai hải quan, qua kiểm tra bộ hồ sơ xuất khẩu, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 phát hiện trên hóa đơn thương mại (Invoice) có ký tên đóng dấu của giám đốc công ty thể hiện tên hàng phù hợp với khai báo của doanh nghiệp trên tờ khai hải quan.

Cùng với đó, trên hợp đồng ngoại thương, hóa đơn giá trị gia tăng do công ty cung cấp, thể hiện tên hàng: Plastic electric scrap, trên cả 2 hóa đơn thương mại đều có cùng một số hóa đơn, ngày tháng, đều có chữ ký của giám đốc và dấu công ty, trên các chứng từ có trong hồ sơ xuất khẩu và chứng từ công ty cung cấp đều có cùng đối tác nhập khẩu là: Kabushiki kaisa YamadaToshi/YamadaToshi And CO.LTD... Trên lệnh giao container rỗng số SITSGOSG184997 thể hiện người gửi (shipper): KVC Logstics & tranding CO.,LTD, tên hàng là: Electric Scrap.

Kết quả xác minh tại hãng tàu và các đối tác có liên quan đến lô hàng xuất khẩu nêu trên, các thông tin đều thể hiện tên hàng khai báo trên boocking là: Electric scrap (tạm dịch là phế liệu từ bo mạch điện tử).

Do đó, việc giải trình của công ty là do đại lý khai nhầm thông tin của công ty khác là không có cơ sở. Cơ quan Hải quan xác định, Công ty TNHH P. có hành vi cố ý khai báo sai tên hàng, mã số hàng hóa, số lượng hàng hóa xuất khẩu mà hàng hóa là chất thải nguy hại khi chưa có văn bản chấp thuận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Thu Hà