Bác sĩ lưu ý khi dùng cây cỏ hôi hỗ trợ điều trị nhiều bệnh để đảm bảo an toàn

Bác sĩ Quách Tuấn Vinh, Ủy viên Ban chấp hành Hội Đông y Hà Nội cho biết, cây cỏ hôi (cây cứt lợn - Ageratum conyzoides), hay còn gọi là ngũ sắc, mọc hoang dại ở nhiều nơi, là loại thảo dược được sử dụng rộng rãi trong dân gian để điều trị nhiều bệnh lý nhờ vào các tác dụng chống viêm, giảm đau, kháng khuẩn, kháng nấm.

Nghiên cứu hiện đại cho thấy các thành phần hóa học của cây cứt lợn có ý nghĩa quan trọng trong việc bào chế dược liệu: tinh dầu; saponin; caryophllen; ancoloid; demetoxygeratocromen; cadinne; acid fumaric; phenol; quercetin; cumarins; resins; tanins; kaempferol; charomones; acid cafeic...

Cây cỏ hôi có công dụng chữa bệnh cả trong y học cổ truyền và y học hiện đại. Theo y học cổ truyền, cỏ hôi tính mát, vị cay, đắng nhẹ, tác dụng giải nhiệt, giải độc, chống chảy máu, sưng nề, được dùng trong điều trị các chứng bệnh mụn nhọt; viêm họng; rong kinh; băng huyết sau sinh; sỏi tiết niệu; viêm mũi xoang; đau nhức xương khớp; phong thấp.

Cỏ hôi được sử dụng rộng rãi trong dân gian để điều trị các bệnh viêm đường hô hấp trên như viêm xoang và viêm mũi dị ứng. Các hợp chất chống viêm và chống dị ứng trong cây giúp làm giảm sưng, đau và thông thoáng đường mũi. Cỏ hôi có khả năng kháng khuẩn và kháng nấm tốt, đặc biệt với bệnh ngoài da do nhiễm khuẩn hoặc nhiễm nấm như viêm da, nấm móng, nấm da chân.

Các nghiên cứu cho thấy chiết xuất từ cỏ hôi có khả năng kháng nhiều loại vi khuẩn và nấm gây bệnh, đặc biệt là các chủng Staphylococcus aureus (tụ cầu) và Candida albicans (nấm). Nghiên cứu tại Brazil cho thấy chiết xuất từ cây cỏ hôi có hiệu quả trong việc giảm đau và chống viêm trên các mô hình động vật bị viêm khớp.

Cây cỏ hôi có thể hỗ trợ điều trị nhiều bệnh khác nhau nhưng cần lưu ý khi dùng. Ảnh minh họa

Tuy nhiên theo bác sĩ Quách Tuấn Vinh, mặc dù cây cỏ hôi có nhiều tác dụng chữa bệnh, cần lưu ý một số điểm để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi sử dụng.

Nên sử dụng trong thời gian ngắn vì cây cỏ hôi có thể gây tích lũy một số chất độc nếu dùng kéo dài. Chỉ nên dùng trong khoảng 1-2 tuần cho đến khi triệu chứng giảm và không sử dụng liên tục trong thời gian dài.

Không dùng cho phụ nữ mang thai và cho con bú vì vhưa có đủ nghiên cứu về độ an toàn của cây này với phụ nữ mang thai và cho con bú, do đó tốt nhất nên tránh sử dụng để đảm bảo an toàn. Trẻ em có cơ địa nhạy cảm, do đó nên hỏi ý kiến chuyên gia trước khi sử dụng cây cỏ hôi cho trẻ, đặc biệt là đối với trẻ nhỏ dưới 5 tuổi.

Nếu đang dùng thuốc, đặc biệt là thuốc chống viêm và giảm đau, hãy thận trọng khi sử dụng cây cỏ hôi vì có thể xảy ra tương tác thuốc, làm tăng hoặc giảm hiệu quả của thuốc tây. Một số người có thể bị dị ứng với cây cỏ hôi, gây ngứa ngáy, nổi mẩn hoặc khó thở. Nếu có dấu hiệu dị ứng, ngưng sử dụng ngay và tham khảo ý kiến bác sĩ.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương thành phố Hồ Chí Minh cũng khuyến cáo, tránh nhầm lẫn giữa cây cỏ khô với cỏ lào hoặc cây ngũ sắc bởi chúng có tên gọi gần giống nhau. Liều lượng đảm bảo an toàn nhất khi dùng theo đường uống từ 15 - 30g cỏ khô (tương đương 30 - 60g tươi). Có thể sắc uống bằng cách giã nát lọc lấy nước cốt uống hoặc bôi ngoài da. Cần tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia y học cổ truyền khi sử dụng cho các đối tượng đặc biệt như phụ nữ mang thai và trẻ em.

 Vân Thảo (T/h)