Cách lựa chọn và dùng sữa phù hợp với người bệnh tiểu đường

Do đặc thù bệnh lý khiến người bệnh tiểu đường cần có chế độ ăn uống kiêng khem rất nghiêm ngặt. Vì thế, bổ sung sữa dành cho người bệnh tiểu đường rất quan trọng, vừa giúp hỗ trợ điều trị bệnh, vừa cân bằng dinh dưỡng cho cơ thể. Tuy nhiên hiện nay thị trường có rất nhiều loại sữa khác nhau khiến người bệnh tiểu đường không biết lựa chọn sản phẩm nào cho phù hợp hay có nên uống sữa hay không?

Thực tế, theo các bác sĩ tại Bệnh viện Medlatec, nhìn chung người mắc bệnh đái tháo đường vẫn có thể uống sữa. Nếu kiêng khem quá kỹ rất dễ rơi vào tình trạng thiếu chất, cơ thể suy nhược nghiêm trọng. Chúng ta chỉ cần lựa chọn loại sữa dành cho người tiểu đường và dùng với khẩu phần phù hợp.

Các chất béo bão hòa có trong sữa giúp hạn chế nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường cực kỳ hiệu quả. Bên cạnh đó, các chất béo bão hòa này cũng hỗ trợ giảm thiểu nguy một số vấn đề liên quan tới hệ tim mạch. Cụ thể, các axit béo có lợi là axit panmitic, axit linoleic có chức năng cải thiện độ nhạy của insulin và giảm tình trạng viêm nhiễm đường ruột. Chính vì thế mọi người không cần quá lo lắng người bệnh tiểu đường uống sữa. Còn vấn đề lựa chọn loại sữa nào cho phù hợp thì cần đặc biệt lưu ý: 

Cần quan tâm tới lượng carbohydrate

Khi chọn mua sữa cho bệnh nhân tiểu đường, chúng ta cần quan tâm tới lượng carbohydrate họ tiêu thụ trong mỗi ngày. Dựa vào đó sẽ lựa chọn được sản phẩm với khẩu phần thích hợp nhất. Bên cạnh đó nên tham khảo xem thích loại sữa, vị sữa như thế nào.

Các bác sĩ thường khuyến khích bệnh nhân đái tháo đường chọn mua sữa không đường, sản phẩm có chứa chất béo không bão hòa đơn, đa thành phần. Bởi vì chúng hấp thụ ít lượng cholesterol không có lợi đối với cơ thể. Ngược lại, sữa có đường, nhiều chất béo bão hòa được cho là “khắc tinh” của người đang mắc bệnh tiểu đường.

Đặc biệt, mọi người nên ưu tiên lựa chọn các sản phẩm sữa đã được dán nhãn dinh dưỡng rõ ràng. Đây là cơ sở để tính toán lượng carbohydrate cơ thể đã hấp thu và xây dựng thực đơn ăn uống hàng ngày thật hợp lý. Bên cạnh đó, trên nhãn dinh dưỡng còn cung cấp đầy đủ thông tin về lượng đường, chất béo để người dùng tham khảo.

Sữa nguyên chất

Sữa nguyên chất chỉ có một lượng đường duy nhất có sẵn tự nhiên trong sữa tươi nguyên liệu (đường lactose). Còn với sữa ít đường và sữa có đường sẽ được bổ sung một lượng đường nhất định ngoài lượng đường lactose có sẵn tự nhiên trong sữa.

Trên nhãn ghi thông tin dinh dưỡng của sản phẩm, thông số hydro cacbon chính là lượng đường trong sữa. Toàn bộ carbonhydrate trong sữa là đường lactose.

Tất cả các loại sữa nguyên chất đều cung cấp khoảng 12g đường mỗi cốc, nhưng sữa sô cô la, dâu tây và vani có chứa thêm đường, vì vậy người bệnh cần chú ý đọc nhãn thực phẩm trước khi sử dụng.

Sữa tách béo và ít béo

Bệnh đái tháo đường làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, nhưng người bệnh có thể kiểm soát nguy cơ bằng cách hạn chế tiêu thụ chất béo bão hòa. Một cốc sữa nguyên chất cung cấp 149 calo và 5g chất béo bão hòa, nhưng 1 cốc sữa tách béo chỉ chứa 83 calo và 0,1g chất béo bão hòa.

Nên dùng sữa thực vật

Sữa thực vật được khuyên dùng cho bệnh nhân tiểu đường hơn sữa động vật. Các loại sữa thực vật như sữa đậu nành, hạnh nhân, hạt lanh... có thể giúp giảm biến chứng tăng huyết áp và hạn chế đường cũng như chất béo dung nạp vào cơ thể.

Sữa hạnh nhân không đường có 2% carbohydrate. Con số này thấp hơn nhiều so với sữa bò ít béo chứa tới 5% carbohydrate. Vì vậy nó là một lựa chọn thích hợp với người bệnh đái tháo đường

Sữa hạt lanh không đường chứa ít nhất 1,02g carbohydrate. Vì vậy là một lựa chọn lý tưởng cho những người mắc bệnh đái tháo đường. Sữa hạt lanh không chứa lactose hoặc cholesterol cũng là sản phẩm thay thế sữa bò có lợi cho tim mạch.

Nghiên cứu cho thấy, sữa đậu nành có thể cải thiện huyết áp ở những người mắc bệnh đái tháo đường và bệnh thần kinh hơn so với những người tham gia uống sữa bò.

Sữa đậu nành không đường chứa 4,01g carbohydrate, cao hơn sữa hạt lanh và hạnh nhân nhưng đủ an toàn để tránh làm tăng lượng đường trong máu của bạn.

Lưu ý khi uống sữa

Bệnh nhân đái tháo đường có thể uống sữa vào các bữa ăn phụ. Một khẩu phần sữa nguyên chất không đường là 250ml thường chứa 12g carbohydrate. Người bệnh nên uống 1 hoặc 2 khẩu phần sữa mỗi ngày.

Cần lưu ý sữa là thực phẩm bổ sung dinh dưỡng chứ không có tác dụng chữa bệnh. Người bệnh không cần thiết phải uống sữa nếu như chế độ ăn đã đảm bảo đầy đủ dinh dưỡng.

Khi lựa chọn loại sữa người bệnh nên chú ý đọc bảng thành phần trên nhãn thực phẩm để biết về lượng carbohydrate, cholesterol… có chứa trong loại sữa đó.

Khi nào bệnh nhân đái tháo đường không nên uống sữa?

Trong một số trường hợp bệnh nhân đái tháo đường không được khuyến khích uống sữa hàng ngày để hạn chế những diễn biến xấu xảy ra đối với sức khỏe. Vậy khi nào người bệnh tiểu đường không nên uống sữa?

Người có tiền sử bị dị ứng với sữa tuyệt đối không sử dụng bất cứ sản phẩm nào, kể cả sữa dành cho người tiểu đường. Nhìn chung, số lượng người dị ứng với các thành phần của sữa không quá cao, chỉ khoảng 0,5%, song chúng ta vẫn nên cẩn trọng.

Các bác sĩ cho biết người mắc hội chứng không dung nạp đường sữa nên hạn chế uống sữa, nhất là khi họ có bệnh nền là đái tháo đường. Bởi vì, nếu dùng quá nhiều sữa, bệnh nhân có thể đối mặt với các triệu chứng khó chịu như: đau bụng, đầy hơi, thậm chí là tiêu chảy liên tục,…

Các trường hợp bệnh nhân không thể hấp thu gluten cũng cần hạn chế uống sữa. Nhiều nghiên cứu cho biết khi cơ thể không dung nạp được gluten, người bệnh thường xuyên bị đầy hơi, ợ nóng. Điều này ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống, gây cảm giác khó chịu cho bệnh nhân. Một số trường hợp cơ thể không dung nạp được gluten và thường xuyên bị đau nhức khớp mỗi khi uống sữa.

Ngọc Nga (T/h)