Thúc đẩy năng suất chất lượng gắn với số hóa và sản xuất thông minh

Thực hiện nhiệm vụ giai đoạn 2021-2025 Quyết định số 1322/QĐ-TTg ngày 31 tháng 8 năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình quốc gia Hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa giai đoạn 2021-2030 (Chương trình 1322), Bộ Khoa học và Công nghệ đã triển khai hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, hàng hóa, trong đó trú trọng ưu tiên hỗ trợ các giải pháp cải tiến, nâng cao năng suất chất lượng tích hợp với số hóa, chuyển đổi số, sản xuất thông minh cho doanh nghiệp thuộc một số ngành kinh tế chủ lực.

Cụ thể: Hoàn thành nghiên cứu, tạo lập bộ cơ sở dữ liệu để phân tích, ứng dụng Trí tuệ nhân tạo (AI) vào khâu chuẩn bị sản xuất trong nhà máy may để hỗ trợ năng cao NSCL doanh nghiệp ngành may mặc; áp dụng thử nghiệm thành công cho khâu chuẩn bị may tại một số công ty có quy mô lớn với kết quả giảm 30%-45% thời gian lao động trong quá trình chuẩn bị sản xuất may. Hỗ trợ một số doanh nghiệp lớn tối ưu hóa nguồn lực và chi phí, gia tăng hiệu quả quá trình sản xuất kinh doanh thông qua áp dụng hệ thống quản lý điều hành sản xuất MES (Manufacturing Execution System).

Bên cạnh đó, hỗ trợ cho 308 doanh nghiệp áp dụng các giải pháp cải tiến nâng cao năng suất chất lượng như: tiêu chuẩn ISO 45001 về an toàn sức khỏe và nghề nghiệp; tiêu chuẩn ISO 27001 về an toàn thông tin; ứng dụng công cụ tinh gọn LEAN tích hợp số hóa trong dịch vụ khám chữa bệnh ngoại trú; ứng dụng LEAN phù hợp đặc thù doanh nghiệp sản xuất, chế biến sản phẩm từ cao su tự nhiên và gỗ; áp dụng tiêu chuẩn ISO 31000 về quản lý rủi ro; tiêu chuẩn ISO 17025 cho 20 phòng thử nghiệm,...

Trong đó, số lượng doanh nghiệp được hỗ trợ có quy mô vừa và lớn chiếm tỷ trọng khoảng 45% tổng số doanh nghiệp được hỗ trợ. Các bộ ngành, địa phương trong phạm vi nguồn lực còn hạn chế cũng tích cực thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp hỗ trợ hơn 6.410 doanh nghiệp nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm, hàng hóa thông qua Chương trình 1322 và lồng ghép với các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội khác của bộ, địa phương.

Một số bộ ngành, địa phương triển khai hiệu quả theo phương thức nhiệm vụ khoa học và công nghệ để hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, hàng hóa, qua đó góp phần thúc đẩy kinh tế xã hội địa phương. Kết quả, giai đoạn 2021-2025 một số địa phương đạt kết quả nổi bật, vượt chỉ tiêu kế hoạch, trong đó hình thành khoảng 70 doanh nghiệp là mô hình điểm về áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, hệ thống quản lý, công cụ cải tiến nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, hàng hóa, là hạt nhân của phong trào nâng cao năng suất, chất lượng trên địa bàn địa phương.

Bên cạnh đó, các bộ ngành, địa phương tích cực triển khai thực hiện nhiệm vụ, giải pháp của Chương trình thông qua lồng ghép với các đề án, chương trình phát triển kinh tế - xã hội thuộc lĩnh vực, địa bàn quản lý để tối ưu hóa nguồn lực hiện thực hóa chính sách hỗ trợ của nhà nước đối với tổ chức, doanh nghiệp.

Các nội dung lồng ghép chủ yếu tập trung vào chương trình có liên quan trực tiếp đến năng suất, chất lượng và đổi mới sáng tạo, cụ thể: Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP), Chương trình Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số, Chương trình phát triển Tài sản trí tuệ, Chương trình Khuyến công và Xúc tiến thương mại.

Cách tiếp cận này giúp địa phương vừa phát huy tính liên kết giữa các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, vừa đảm bảo tính bền vững và lan tỏa của Chương trình trong thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội. Việc hỗ trợ trực tiếp doanh nghiệp giúp cải thiện tính kịp thời, linh hoạt và hiệu quả của nguồn lực hỗ trợ, đặc biệt đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Công nhân làm việc tại Nhà máy dệt Texhong Ngân Long (Quảng Ninh).

Việc hỗ trợ doanh nghiệp áp dụng các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, hệ thống quản lý, công cụ cải tiến nâng cao năng suất, chất lượng đã mang lại hiệu quả tích cực thông qua một số chỉ tiêu năng suất chất lượng đạt được theo phương pháp so sánh trước và sau khi hỗ trợ tại doanh nghiệp. Cụ thể: hiệu suất sử dụng thiết bị (OEE) tăng 20%; giá trị hàng tồn kho giảm 45%; tỷ lệ trễ hẹn đơn hàng giảm 44%; năng suất lao động tăng trên 30%; giúp tiết kiệm được trên 10% chi phí sản xuất, kinh doanh;…

Hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất, chất lượng đã góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, qua đó góp phần nâng tỷ trọng đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng kinh tế và cải thiện chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu GII thông qua các chỉ tiêu tốc độ tăng năng suất lao động, số giấy chứng nhận theo tiêu chuẩn ISO 9001 và ISO 14001; đồng thời góp phần cải thiện Chỉ số Hạ tầng Chất lượng quốc gia (GQII) của Việt Nam trong giai đoạn từ năm 2022 đến nay.

Tiểu My