Năm 2020: Người lao động yên tâm hơn với những thay đổi về chính sách bảo hiểm

Anh Nguyễn Mạnh Kiên, nhân viên chuyển phát tại một công ty vận chuyển trong nước cho biết, với việc phát hành thẻ BHYT điện tử từ năm 2020 thì đó là một bước tiến mới của BHXH. Anh Kiên cho rằng, khi sử dụng thẻ BHYT dạng giấy như trước đây rất dễ khiến thẻ bảo hiểm hư hỏng trong quá trình sử dụng. Thực tế, thẻ BHYT của anh Kiên đã bị mờ số và anh Kiên cũng không nhớ rõ số thẻ BHYT của mình. 

"Với tính chất công việc thường xuyên phải di chuyển liên tục, tôi hay để thẻ BHYT trong ví cho tiện mỗi khi cần lấy thuốc hoặc khám bệnh. Thế nhưng như vậy sẽ khiến thẻ bảo hiểm của tôi bị cũ, hỏng và hư hại. Nhiều khi muốn đi khám bệnh không nhớ số thẻ bảo hiểm thế là lại thôi. Vậy nên, được biết từ ngày 1/1/2020 BHXH thay thẻ BHYT bằng thẻ điện tử nên tôi rất yên tâm", anh Kiên cho biết. 

Theo bà Ngô Quý Minh (Cầu Giấy - Hà Nội) thì đây là chính sách toàn hoàn hợp lý trong điều kiện hoàn cảnh kinh tế xã hội phát triển. Tuy nhiên về việc này bà Minh cũng đề xuất: Giảm thời gian tham gia BHXH là điều kiện để được hưởng lương hưu là 10 năm thay vì 20 năm và hạn chế việc người lao động lãnh trợ cấp BHXH 1 lần.

Với vấn đề bà Minh quan tâm thì tại một cuộc tọa đàm do báo Tuổi trẻ tổ chức, ông Bùi Sỹ Lợi  - phó chủ nhiệm Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội cho rằng vấn đề bà Minh quan tâm bên trên rất chính xác.

"Đây là quan điểm của nghị quyết của Trung và chính sách BHXH của ta nhằm bảo đảm an sinh cho mọi người dân theo tinh thần của điều 34 Hiến pháp 2013 (công dân có quyền được đảm bảo an sinh xã hội, nhưng quyền lợi phải gắn liền với nghĩa vụ)", ông Lợi nói.

Bên cạnh 2 chính sách trên thì đến năm 2020, Cơ quan BHXH phải hoàn thành việc xây dựng và vận hành cơ sở dữ liệu điện tử về quản lý BHXH trong phạm vi cả nước (Căn cứ vào khoản 2, điều 9 Luật BHXH 2014).

Cụ thể, lao động nam nghỉ hưu trong năm 2020 phải có đủ 18 năm đóng BHXH mới được hưởng lương hưu bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH; hiện nay chỉ cần đủ 18 năm đóng BHXH (Căn cứ vào điểm a, khoản 2, điều 56 Luật BHXH 2014). Và, người lao động tham gia BHXH từ ngày 1/1/2020 đến ngày 31/12/2024 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 20 năm cuối trước khi nghỉ hưu để tính lương hưu, trợ cấp một lần (Căn cứ vào khoản 1, điều 62 Luật BHXH 2014). Cuối cùng, đến năm 2020, sổ BHXH sẽ được thay thế bằng thẻ BHXH (Căn cứ vào khoản 2, điều 96 Luật BHXH 2014).

Cũng theo Bộ luật Lao động 2019 vừa được thông qua, có hiệu lực từ ngày 1/1/2021, bắt đầu từ năm 2021, khi nghỉ hưu, lao động nam phải đủ 60 tuổi 3 tháng, lao động nữ phải đủ 55 tuổi 4 tháng; sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 3 tháng đối với lao động nam và 4 tháng đối với lao động nữ. Theo lộ trình này, lao động nam sẽ nghỉ hưu khi đủ 62 tuổi vào năm 2028 và lao động nữ nghỉ hưu khi đủ 60 tuổi vào năm 2035.

Với những quy định nêu trên, cho đến thời điểm hiện tại, vẫn chưa có bất cứ thông tin nào về việc sửa đổi Luật Bảo hiểm xã hội, trong đó tăng thời gian đóng bảo hiểm xã hội để hưởng lương hưu.

Ngược lại, theo Nghị quyết 28-NQ/TW về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội, tiến tới sửa đổi điều kiện hưởng chế độ hưu trí theo hướng giảm dần số năm đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu từ 20 năm xuống 15 năm, hướng tới còn 10 năm nhằm tạo điều kiện cho người lao động cao tuổi có số năm tham gia bảo hiểm xã hội thấp được tiếp cận và thụ hưởng quyền lợi bảo hiểm xã hội. Do vậy, trong những năm tới, chỉ cần đóng bảo hiểm xã hội đủ 20 năm thì người lao động có thể lựa chọn nghỉ việc, chờ đủ tuổi để lĩnh lương hưu hoặc tiếp tục làm việc để hưởng lương từ người sử dụng lao động.

Nam Dương