Mùa Trung thu sắp qua: Ngập tràn bánh trung thu từ 'giá chát' tới nhập ngoại 'giá rẻ' không nhãn mác

Bánh trung thu ngày nay không chỉ để các gia đình thưởng thức vào dịp Tết đoàn viên, quà cho các cháu thiếu nhi mà còn là “quà ngoại giao”. Bởi vậy, giá bánh trung thu cũng vô cùng đa dạng, từ vài ngàn đồng/bánh đến vài triệu đồng/hộp (4 hoặc 6 bánh).  

Bánh trung thu giá tiền triệu

Mùa Trung thu năm nay, Kinh Đô tung ra thị trường loại bánh Trăng vàng Black & Gold Kim cương với giá 5 triệu đồng/hộp. Theo giới thiệu của nhà sản xuất, một hộp gồm 6 bánh (6 nhân: cua bát bửu, sò điệp sốt X.O, tôm bách hoa, đậu xanh hạnh nhân, trà xanh hạnh nhân, hạt sen tứ quý) - mỗi bánh có trọng lượng 160g, kèm 1 gói trà 50g và được đựng trong hộp sơn mài. Sản phẩm này trở thành biểu tượng của sự vĩnh cửu, an khang thịnh vượng. Được sánh ngang với loại đá quý nhất của đất trời.

Cùng dòng Trăng vàng Black & Gold 6 bánh (cua bát bửu thượng hạng, tôm bách hoa, hải sâm thượng hạng, trà xanh hạnh nhân, sò điệp X.O, hạt sen tứ quý) cũng có giá khoảng 3 triệu đồng/hộp.

Ngoài bánh Kinh Đô thì bánh trung thu Daewoo cũng có giá khá cao. Cụ thể, hộp bánh Diamond Plus gồm 6 bánh nướng 120g/bánh (nhân: hạt chia, sen, nam việt quất, hồng trà, sữa dừa, trà xanh) và 1 chai rượu có giá 2,68 triệu đồng. Cũng là 6 bánh nướng có nhân và trọng lượng như hộp Diamond Plus nhưng chai rượu không xịn bằng nên bánh Diamond có giá khoảng 1,68 triệu đồng. Nếu không lấy rượu mà chuyển qua lấy trà (2 hộp trà ô long) thì khách hàng giảm được 200 ngàn đồng khi mua hộp bánh Platinum với giá 1,48 triệu đồng.

Bánh Trung thu Maison Luxury cũng là một trong những loại bánh có giá tính bằng lương tháng. Trong đó phải kể đến hộp maison - vọng nguyệt 7, mặc dù chỉ có 3 chiếc bánh trung thu (thập cẩm, đậu đỏ óc chó rum nho, bò cay - trọng lượng 150g/bánh) và 1 chai rượu vang Tây Ban Nha nhưng có giá 2,447 triệu đồng; hộp vọng nguyệt 6 được thay bằng chai rượu vang Ý có giá 1,915 triệu đồng; hộp vọng nguyệt 5 - giá 1,745 triệu đồng - gồm 3 bánh + 1 rượu; tương tự là hộp vọng nguyệt 4 - giá 1,557 triệu đồng…

Bánh trung thu giá rẻ dưới 10 ngàn đồng/chiếc

Trong khi bánh trung thu biếu đối tác có giá vài triệu đồng/hộp thì bánh trung thu cho từ thiện chỉ trên dưới 10 ngàn đồng/bánh. Cụ thể, vào nhóm “Bánh Trung thu sỉ - lẻ toàn quốc” trên Facebook có thể dễ dàng nhận ra rất nhiều tài khoản bán bánh trung thu với giá khoảng 10 ngàn đồng/bánh, trong khi cũng có nhiều người bán giá vài ngàn đồng/bánh. 

Theo tìm hiểu được biết phần lớn bánh trung thu bán ở đây được mua để làm từ thiện, tặng quà. Đơn cử như tài khoản Minh Hùng nhắn: “Em cần tìm bánh trung thu rẻ để làm từ thiện. Số lượng 200 cái, giá siêu rẻ…” ngay lập tức đã có người đến chào hàng. Chẳng hạn như tài khoản Ty Ty chào hàng với giá 13 ngàn đồng/bánh loại 200g; tài khoảng Phương Thảo chào hàng bánh 100g giá 9 ngàn đồng/bánh; tài khoản Vân Vũ chào hàng giá 12 ngàn đồng/bánh. Tài khoản Hồng Liễu giới thiệu bánh trung thu hiệu Phú Thành giá 7,5 ngàn đồng/bánh...

Bánh trung thu nhập ngoại giá siêu rẻ nhưng không có nhãn phụ tiếng Việt

Mặc dù mùa tết Trung thu sắp qua nhưng thời điểm này, trên mạng xã hội và các loại hình thương mại điện tử vẫn xuất hiện rất nhiều quảng cáo, rao bán các loại bánh trung thu “nhập ngoại” với giá siêu rẻ.

Đơn cử, loại bánh Lava Bibizan mini trứng chảy có các vị socola, sữa, trứng muối, hạt sen... giá 7.500 đồng/chiếc và hạn sử dụng lên tới 3 tháng. Ngoài ra có những loại bánh được bán theo set. Nếu mua 1 set bánh 55-60 cái, giá 199.000 đồng trung bình mỗi chiếc chỉ khoảng 3.300-3.600 đồng…

Tuy nhiên theo quan sát, đa phần đây là các loại bánh nhập ngoại, không có nhãn phụ bằng tiếng Việt, không có nguồn gốc xuất xứ, thông tin liên quan đến thành phần, chất lượng.

Thu giữ lượng lớn bánh trung thu không rõ nguồn gốc, không ngày sản xuất

Thời gian qua, lực lượng Quản lý Thị trường (QLTT) các tỉnh, thành đã tăng cường kiểm tra, kiểm soát thị trường. Kết quả phát hiện và thu giữ rất nhiều bánh trung thu không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, bánh nhập lậu. Cụ thể, ngày 15/9, lực lượng QLTT tỉnh Lào Cai phát hiện 7.824 chiếc bánh không có ngày sản xuất, hạn sử dụng; Ngày 12/9, lực lượng QLTT tỉnh Bình Thuận thu giữ 1.356 chiếc bánh không ghi nơi sản xuất; Lực lượng QLTT Hà Nội tạm giữ 122.100 chiếc bánh nhập lậu; Lực lượng QLTT tỉnh Hưng Yên thu 21.000 chiếc bánh nhập lậu...

Chiều 27/9/2023, Đội QLTT số 5 phối hợp với Đội 2, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế, tham nhũng, buôn lậu và môi trường, Công an tỉnh Hải Dương đã giám sát tiêu hủy 644 chiếc bánh trung thu không rõ nguồn gốc, xuất xứ thu giữ tại Hộ kinh doanh Vũ Hồng Khanh (Số 28 đường Trần Hưng Đạo, phường Trần Hưng Đạo, thành phố Hải Dương). Số bánh trung thu gồm 459 chiếc bánh nướng, 185 chiếc bánh dẻo (loại 150 g/chiếc) có tổng trị giá 19,32 triệu đồng được Hộ kinh doanh mua về để bán kiếm lời. Đáng nói, đây là vụ việc vi phạm thứ 3 bị phát hiện. Theo đó tính từ ngày 22/9 đến nay, tổng số bánh trung thu không rõ nguồn gốc, xuất xứ vi phạm bị buộc tiêu hủy là 2.164 chiếc.

Bánh trung thu không nhãn mác, không nguồn gốc xuất xứ nguy hại gì?

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, những loại bánh trôi nổi, giá rẻ nhưng không có tem nhãn, nhà sản xuất tiềm ẩn nguy cơ cao cho người sử dụng. 

Bác sĩ, Tiến sĩ Nguyễn Trọng Hưng, Trưởng Khoa tư vấn dinh dưỡng – Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho hay, trong bối cảnh nhiều loại bánh trung thu đang được bán tràn lan trên thị trường hiện nay, ngoài nguy cơ nấm mốc, các vấn đề khác về chất bảo quản, hóa chất, phẩm màu còn gây nguy hại nghiêm trọng hơn cho sức khỏe người dùng. Để đảm bảo an toàn, người tiêu dùng nên chọn mua bánh ở những cơ sở uy tín, có thương hiệu, đảm bảo tiêu chuẩn về vệ sinh an toàn thực phẩm. Bởi thị trường bánh đang “loạn” về chất lượng nên cần hết sức cẩn trọng khi mua về sử dụng, nhất là với những loại bánh làm từ nguyên liệu giá rẻ, không rõ cơ sở sản xuất, hạn sử dụng…

Theo chia sẻ của PGS. TS Nguyễn Duy Thịnh (Chuyên gia về Công nghệ Thực phẩm), người tiêu dùng phải rất thận trọng khi trên thị trường có quá nhiều sản phẩm bánh trung thu trôi nổi không rõ nguồn gốc xuất xứ.

Do đó, khi mua bất kể loại hàng hóa nào, đặc biệt là thực phẩm ăn trực tiếp như bánh trung Thu quan trọng nhất là nhãn mác và thành phần sản phẩm. Nếu nhà sản xuất không đưa các thông tin đó lên bao bì sản phẩm thì tuyệt đối không mua, bởi ăn những sản phẩm như vậy có nguy cơ gây hại cho sức khỏe. Chúng ta không biết trong chiếc bánh đó có những gì, được làm như thế nào, có an toàn không?

Đối với các loại bánh sử dụng phẩm màu, PGS Thịnh cho rằng, nếu nhà sản xuất sử dụng màu thực phẩm được Bộ Y tế cấp phép thì sẽ không ảnh hưởng gì. Tuy nhiên, sẽ là rủi ro rất lớn nếu ăn phải bánh sử dụng màu công nghiệp, không có trong danh mục Bộ Y tế cấp phép. Chưa kể, chất bảo quản là điều đáng lo ngại khi sử dụng bánh trung thu. Với đặc thù bánh trung thu dễ bị ẩm, nấm mốc nên rất dễ bị sử dụng chất bảo quản.

Về vấn đề này, chuyên gia của Viện Dinh dưỡng lâm sàng cho biết, vấn đề bánh trung thu dùng hóa chất, chất tạo mùi công nghiệp gây ảnh hưởng đến sức khỏe là không phải bàn cãi. Bởi nếu người sản xuất thủ công, nhỏ lẻ không tuân thủ quy chuẩn an toàn của Bộ Y tế, sử dụng hóa chất, phẩm màu, chất bảo quản ngoài danh mục, trong danh mục nhưng sử dụng quá ngưỡng... đều có nguy cơ gây hại cho sức khỏe.

Mức độ độc hại của hóa chất tạo màu, tạo mùi công nghiệp là rất lớn. Khi bị nhiễm vào cơ thể có thể gây tổn hại đến các cơ quan thần kinh, nội tạng và bề mặt da khi tiếp xúc trực tiếp… Không chỉ có vậy, việc ăn bánh Trung thu có tồn dư hóa chất công nghiệp, nhân bánh không đảm bảo còn có thể gây ngộ độc cấp tính như đau bụng, buồn nôn. Nguy hiểm hơn, nó còn tích tụ dần vào cơ thể gây nên những ảnh hưởng cho sức khỏe sau này, làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư.

Cũng theo các chuyên gia, trong hai loại bánh dẻo và bánh nướng thì nguy cơ bánh dẻo bị lên men, nấm mốc cao hơn hẳn so với bánh nướng. Vì bánh dẻo thì được làm theo kiểu nhồi ruột vào vỏ chín (đậu xanh tạo men nhanh nên dễ bị lên men, nấm mốc hơn) và đóng khuôn thành phẩm. Còn bánh nướng thì đảm bảo hơn do được qua quá trình xử lý nhiệt.

 An Dương (T/h)