Việt Nam hướng đến trở thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp năng động trong khu vực

Trong khuôn khổ Triển lãm Quốc tế Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2023 (VIIE 2023) và Lễ Khánh thành Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia NIC Hòa Lạc, sáng 30/10 đã diễn ra Diễn đàn Quỹ Đầu tư đổi mới sáng tạo Việt Nam 2023.

Với chủ đề “Đổi mới vượt qua thách thức: Chiến lược cho một Việt Nam chuyển đổi” Diễn đàn là cơ hội để các nhà hoạch định chính sách, các quỹ đầu tư, cộng đồng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và các chuyên gia, cố vấn cùng trao đổi, chia sẻ góc nhìn về tương lai của thị trường đầu tư khởi nghiệp tại Việt Nam trong năm 2024.

Làn sóng đổi mới sáng tạo diễn ra mạnh mẽ

Phát biểu tại Diễn đàn, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Duy Đông cho biết, đây là năm thứ tư liên tiếp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, giao Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia phối hợp cùng Quỹ Golden Gate Ventures tổ chức Diễn đàn, với mục đích kết nối các quỹ đầu tư quốc tế và khu vực với hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam, đồng thời tạo cơ chế đối thoại chính sách về thúc đẩy và tăng cường hiệu quả hoạt động đầu tư cho đổi mới sáng tạo.

 Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Duy Đông: Làn sóng đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp đang diễn ra mạnh mẽ

Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, bất chấp những khó khăn khó lường của năm 2023, Việt Nam đã thu hút gần 20.21 tỷ USD vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) trong 9 tháng đầu năm 2023, tăng 7,7% so với cùng kỳ năm ngoái.

Nền kinh tế Việt Nam phát triển mạnh mẽ nhờ có sự ủng hộ vững chắc từ các mối quan hệ giao thương trên trường quốc tế. Việt Nam nỗ lực không ngừng nhằm cải thiện môi trường đầu tư để thu hút nguồn vốn FDI và phát triển cơ chế hỗ trợ hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và số hóa. Các chính sách và đối tác là chìa khóa giúp nền kinh tế Việt Nam duy trì đúng hướng theo Quy hoạch tổng thể quốc gia giai đoạn 2021 đến 2030.

Thứ trưởng nhấn mạnh, năm nay, Diễn đàn có chủ đề “ĐMST vượt qua thách thức: chiến lược cho một Việt Nam chuyển đổi” để tiếp tục trao đổi, đánh giá các cơ hội đầu tư cho khởi nghiệp sáng tạo tại Việt Nam, nhất là trong giai đoạn khó khăn chung của nền kinh tế toàn cầu hiện nay.

Báo cáo Chỉ số ĐMST Toàn cầu (GII) năm 2023 đã chỉ ra rằng, trong năm qua tuy tốc độ và tổng giá trị giao dịch đầu tư mạo hiểm có sự suy giảm đáng kể, nhưng số lượng giao dịch lại tăng lên mức cao nhất từ trước đến nay. Tổng chi tiêu cho R&D từ cả khu vực Chính phủ và khu vực tư nhân trên toàn cầu tiếp tục tăng lên theo giá trị thực và vẫn đạt mức cao trong lịch sử. Làn sóng ĐMST của thời đại chuyển đổi số và khoa học chuyên sâu đang diễn ra mạnh mẽ với sự phát triển của các lĩnh vực như công nghệ thông tin, y tế, năng lượng.

Hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp Việt Nam đã có những bước phát triển hết sức tích cực. Việt Nam hiện xếp thứ 46/132 quốc gia, nền kinh tế theo Báo cáo Chỉ số Đổi mới sáng tạo Toàn cầu 2023 và là một trong ba quốc gia có kết quả đổi mới sáng tạo vượt trội hơn so với mức độ phát triển trong 13 năm liên tiếp.

Hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam đã tăng từ vị trí thứ 5 lên vị trí thứ 3 trong số 6 nền kinh tế hàng đầu Đông Nam Á, thể hiện ở tỷ lệ vốn đầu tư vào thị trường khởi nghiệp sáng tạo cũng như số lượng các nhà đầu tư, quỹ đầu tư đang hoạt động tại Việt Nam.

Trong 6 tháng đầu năm 2023, tổng vốn đầu tư vào lĩnh vực công nghệ tại Việt Nam đứng thứ ba khu vực Đông Nam Á, với tổng giá trị đầu tư đạt 413 triệu USD.

“Những điều này cho thấy, hoạt động đầu tư cho khởi nghiệp sáng tạo như một “ngọn lửa đang âm ỉ cháy”, chỉ cần môi trường và “chất xúc tác” thuận lợi là có thể bùng lên mạnh mẽ. Việt Nam đang kiến tạo môi trường và những yếu tố thuận lợi cho ĐMST nói chung và đầu tư khởi nghiệp sáng tạo nói riêng…” - Thứ trưởng Trần Duy Đông nhấn mạnh.

Thúc đẩy hơn nữa hoạt động đầu tư cho đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp

Thứ trưởng Trần Duy Đông cho biết, về mặt chính sách, Việt Nam đang tích cực thúc đẩy phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, hướng đến trở thành một hệ sinh thái năng động trong khu vực.

Đảng và Nhà nước đã đề ra chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2030 với động lực chủ yếu dựa vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đang quyết liệt chỉ đạo, điều hành các bộ, ngành, địa phương triển khai các nhiệm vụ, giải pháp để thực hiện chủ trương về thúc đẩy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 mà Đảng và Nhà nước đã đề ra.

Trong đó, tập trung vào 3 đột phá chiến lược: Hệ thống thể chế; Nguồn nhân lực, đặc biệt là nhân lực chất lượng cao; và Cơ sở hạ tầng.

Thứ trưởng cũng cho biết, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ KH&ĐT, với vai trò là cơ quan tham mưu tổng hợp về chiến lược phát triển kinh - tế xã hội, quản lý hoạt động đầu tư và phát triển doanh nghiệp, đã nghiên cứu, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chiến lược quốc gia về Cách mạng công nghiệp 4.0 đến năm 2030; đề xuất các cơ chế, chính sách ưu đãi về đổi mới sáng tạo; phát triển Mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam với hàng nghìn chuyên gia, trí thức về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo; hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số; và phối hợp với các cơ quan trong nước và hợp tác với đối tác quốc tế để đào tạo, phát triển nguồn nhân lực cho đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Tại Diễn đàn Quỹ Đầu tư đổi mới sáng tạo Việt Nam 2023, các đại biểu cùng đề xuất các chính sách, giải pháp thúc đẩy hoạt động đầu tư cho đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp tại Việt Nam.

Năm 2023 đánh dấu một dấu mốc quan trọng của vị thế của Việt Nam trên bản đồ kinh tế toàn cầu khi tăng cường quan hệ đối tác chiến lược toàn cầu với Israel, Trung Quốc, Philippines và Singapore. Gần đây nhất, Việt Nam cũng đã nâng cấp mối quan hệ với Hoa Kỳ lên tầm quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện, đánh dấu một kỷ nguyên mới trong tăng cường hợp tác song phương. Nhìn chung, các hiệp định thương mại này đã vạch ra một lộ trình dài hạn cho Việt Nam không chỉ với tư cách là một trung tâm sản xuất hàng đầu mà còn là trung tâm thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài có giá trị cao.

“Trong một năm đầy thách thức đối với hầu hết các nền kinh tế, Việt Nam đã chuyển hướng phát triển kinh tế sang tốc độ cao, khẳng định mình là trung tâm tăng trưởng kinh tế mới của châu Á. Với vị thế vững chắc trong chuỗi cung ứng toàn cầu, liên tục nhận nguồn đầu tư từ các tập đoàn đa quốc gia, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đang phát triển mạnh mẽ, nuôi dưỡng khát khao thay đổi thế giới của Việt Nam. Việt Nam đặt mình ở vị thế độc tôn, viết nên một trang mới về tốc độ tăng trưởng mà các thị trường khác sẽ học hỏi.” - ông Vinnie Lauria, Đối tác sáng lập Quỹ Golden Gate Ventures cho hay.

Một minh chứng cho đà tăng trưởng ổn định của Việt Nam chính là danh sách các công ty Việt Nam niêm yết tại thị trường quốc tế. Sau sự kiện niêm yết của Vinfast và Society Pass vào năm 2023, dự kiến trong 18 tháng tới đây sẽ có các sự kiện niêm yết được kỳ vọng của VNG, TIKI và The CrownX.

“Việt Nam đã nổi lên nhanh chóng không chỉ ở châu Á mà còn trên thị trường toàn cầu. Nhiều nhà đầu tư đang chú ý đến các công ty chất lượng có chiến lược chuyển đổi mạnh mẽ, thành tích tăng trưởng cao. Đó là tín hiệu tích cực với Việt Nam khi đã có một chiến lược rõ ràng về thị trường trong và ngoài nước.” Ông Delano Musafer, Giám đốc Thị trường vốn APAC, Sở giao dịch chứng khoán New York cho biết.

Lê Kim Liên