Thanh tra Vietinbank: Chuyển vi phạm nghiêm trọng sang cơ quan điều tra

Thanh tra Chính phủ vừa ra thông báo số 980/TB-TTCP về việc Thông báo Kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Công thương Việt Nam (VietinBank) trong thời kỳ 2009 - 2012.

Theo đó, bên cạnh những nỗ lực và thành tích đạt được, Vietinbank còn để xảy ra một số khuyết điểm, vi phạm nghiêm trọng phải chuyển Cơ quan điều tra.

Qua quá trình thanh tra tại Vietinbank, TTCP đã phát hiện Ngân hàng này có nhiều sai phạm. Ảnh Viết Cường

Về hoạt động tín dụng, Vietinbank để xảy ra sai phạm trong huy động vốn và cho vay. Việc huy động vốn: Cơ cấu nguồn vốn cho vay trung, dài hạn mất cân đối, Vietinbank phải sử dụng nguồn vốn huy động ngắn hạn để bù đắp cho trung, dài hạn. Một số chi nhánh huy động tiền gửi với lãi suất vượt trần 14% theo quy định của Ngân hàng Nhà nước; chi hoa hồng môi giới, chi tiếp thị bằng tiền mặt không đúng quy định; thực chất là lách quy định về trần lãi suất để chi tăng lãi suất tiền gửi cho khách hàng.

Về hoạt động cho vay, Vietinbank có sai phạm ở hầu hết các khâu cho vay như: Thẩm định phê duyệt cho vay, giải ngân, kiểm tra sử dụng vốn vay, về tài sản đảm bảo, cơ cấu nơ và phân loại nợ.

Bên cạnh đó, hoạt động đầu tư tài chính cũng có không ít khuyết điểm vi phạm như sử dụng vốn trái phiếu quốc tế không đúng cam kết trong cáo bạch. Việc huy động không đạt mục tiêu đề án, hiệu quả sử dụng vốn thấp; việc đầu tư trái phiếu vào các doanh nghiệp của Vietinbank còn những vi phạm như thẩm định chiếu chặt chẽ, chưa chính xác...

Công ty cổ phần chứng khoán Vietinbank bị xác định vi phạm quy định của Luật Chứng khoán khi cho khách hàng vay tiền để mua chứng khoán; vi phạm trong gia hạn, vượt quá thời gian hỗ trợ mua chứng khoán...

Đối với Công ty TNHH MTV cho thuê tài chính Vietinbank, công ty này cũng đã để xảy ra vi phạm trong thẩm định, quyết định cho thuê tài chính; vi phạm trong phân loại nợ đối với hồ sơ cơ cấu nợ, đánh giá khả năng trả nợ của khách hàng thiếu cơ sở pháp lý... Kiểm tra 26 hồ sơ có tổng giá trị cho thuê trên 406 tỉ đồng đã xác định tỉ lệ nợ xấu đến 11,06% trong khi công ty chỉ phân loại 4,08%, số tiền dự phòng phải trích tăng tương ứng 22,11 tỉ đồng.

Đối với Công ty TNHH MTV Quản lý quỹ Vietinbank, việc đầu tư tại Tổng công ty Thép Việt Nam 252,5 tỉ đồng, Công ty cổ phần đầu tư địa ốc Mỹ Đình 40 tỉ đồng, Công ty Cổ phần đầu tư phát triển Khu đô thị Nam Quảng Ngãi 25 tỉ đồng, đến thời điểm thanh tra không có hiệu quả, tiềm ẩn nguy cơ thua lỗ.

Về hoạt động mua sắm tài sản, thuê tài sản và trích lập, sử dụng các quỹ đã để xảy ra những vi phạm mang tính hệ thống, ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn của Vietinbank như: Vietinbank đã đầu tư mua tài sản là nhà đất nhưng không lập dự án đầu tư, không lập hội đồng thẩm định; Mua tài sản là quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở nhằm xử lý nợ nhưng xác định giá trị tài sản cao hơn định giá khi thế chấp tài sản; Có tài sản chưa đủ điều kiện chuyển nhượng nhưng Vietinbank vẫn thực hiện hợp đồng giao dịch hoặc đặt cọc…Việc đầu tư thuê đất tại Ciputra không đúng thẩm quyền.

Thanh tra Chính phủ cho biết một số vụ vi phạm rất nghiêm trọng phải chuyển sang cơ quan điều tra của Bộ Công an, như việc Công ty CP Ninh Bình vay vốn tại VietinBank chi nhánh Hoàng Mai. Tại chi nhánh này còn xảy ra sai phạm ở 2 vụ khác là vụ Công ty thương mại 2 -10 và 1 cá nhân vay vốn; Công ty TNHH Nam Long vay vốn tại VietinBank Nhà Bè; Công ty TNHH Trường Ngân vay vốn tại VietinBank - chi nhánh Nam Sài Gòn; và vụ 2 khách hàng cá nhân vay vốn tại VietinBank chi nhánh Tây Hà Nội.

Theo Thanh tra Chính phủ, 6 tổ chức, cá nhân vay vốn nêu trên có dấu hiệu vi phạm về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, còn ngân hàng thì vi phạm các quy định về cho vay trong hoạt động các tổ chức tín dụng đã được quy định tại các điều 179 và 278 bộ luật Hình sự.

Trong thông báo kết luận, Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị xử lý sai phạm về kinh tế hơn 380 tỉ đồng, kiến nghị Thủ tướng giao cho Thống đốc Ngân hàng Nhà nước tổ chức kiểm điểm trách nhiệm các tập thể, cá nhân để xảy ra sai phạm.

Viết Cường