"Việt Nam hoàn toàn có thể kiện và thắng”

Chiều 9/5, Hội Luật Gia Việt Nam  đã tổ chức họp báo chính thức tuyên bố về việc Trung Quốc hạ đặt giàn khoan trái phéo trong vùng viển Việt Nam. Các việc làm trên của Trung Quốc đã bất chấp luật pháp quốc tế, vi phạm ngang nhiên chủ quyền của Việt Nam, vi phạm nghiêm trọng Công ước của Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982

Yêu cầu Trung Quốc dừng ngay hoạt động bất hợp pháp

Tại buổi họp, ông Lê Minh Tâm, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Luật gia Việt Nam khắng định khu vực giàn khoan HD-981 và các tàu bảo vệ của Trung Quốc hoạt động nằm trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam theo quy định tại Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982.

Toàn cảnh cuộc họp báo chiều 9/5

Theo đó, Trung Quốc với các hoạt động thăm dò, khai thác do Việt Nam thực hiện trên Biển Đông là hết sức phi vô lý vì các hoạt động của Trung Quốc được tiến hành trong phạm vi thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, theo đúng quy định tại Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, được các nước công nhận và cùng hợp tác. Trong khi đó, Trung Quốc tiến hành thăm dò tại thềm lục địa của Việt Nam chỉ dựa trên yêu sách đơn phương của Trung Quốc, trái với Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 và không được bất cứ quốc gia nào công nhận.

Từ đây, Hội Luật gia Việt Nam cực lực phản đối và yêu cầu phía Trung Quốc dừng ngay lập tức các hoạt động bất hợp pháp và rút hết giàn khoan HD-981 và các tàu hộ tống ra khỏi vùng biển của Việt Nam, không tái diễn những hành động tương tự trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam.

Trước câu hỏi của PV về việc phía Trung Quốc đưa ra yêu cầu Việt Nam phải rút hết tàu đang hoạt động ra khỏi khu vực xung quanh giàn khoan HD-981  rồi mới chịu đàm phán, ông Trần Công Trục, nguyên Trưởng ban Biên giới Chính phủ, nhận định đây là yêu cầu không bình thường, nếu như không muốn nói là “buồn cười”.

Vị chuyên gia phân tích: Giàn khoan HD-981 của Trung Quốc được đặt tại tọa độ 15012’06” kinh Đông, phía Nam đảo Tri Tôn, sâu vào trong thềm lục địa Việt Nam 80 hải lý, cách đảo Lý Sơn 119 hải lý, cách bờ biển Việt Nam 130 hải lý.

“ Đây là vùng biển hoàn toàn thuộc chủ quyền Việt Nam, vùng nằm hoàn toàn thuộc đặc quyền kinh tế Việt Nam, không liên quan đến vùng chồng lấn, tranh chấp, vì vậy lực lượng vũ trang Việt Nam làm nhiệm vụ là đương nhiên. Chúng ta rất kiên trì, kiềm chế  để đàm phán nhưng không phải bằng bất cứ giá nào.

"Việt Nam sẽ không làm việc phi  lý như vậy”, ông Trục nhấn mạnh

Vấn đề được nhiều người quan tâm tại buổi họp báo cũng được nêu ra: Liệu Việt Nam có thể kiện Trung Quốc vì đã xâm phạm lãnh hải và nếu kiện thì chúng ta có bao nhiêu cơ hội giành chiến thắng?

Luật sư Trần Công Trục khẳng định: Việt Nam hoàn toàn có đủ cơ sở pháp lý bảo vệ chủ quyền lãnh thổ

Theo luật sư Trần Công Trục, nếu chúng ta kiện Trung Quốc ra trọng tài quốc tế  và các cơ quan tài phán quốc tế thì chắc chắn thắng lợi, bởi chúng ta có đầy đủ căn cứ pháp lý, cơ sở để  khẳng định Trung Quốc đã xâm hại lãnh hải Việt Nam

Tuy nhiên, nguyên Trưởng ban Biên giới Chính phủ cũng phân tích: “Chúng ta đừng nghĩ chung chung có thể kiện bất cứ vấn đề gì. Ngay lúc này ta có thể Kiện Trung Quốc về việc họ giải thích áp dụng sai công ước Biển 1982. Còn nếu chúng ta kiện về nội dung xâm chiếm chủ quyền lãnh thổ, phân định ranh giới… thì khó vì những nội dung này cần phải có sự thỏa thuận của hai bên sau đó mới được tòa án quốc tế thụ lý”.

Cũng theo ông Trần Công Trục, khi đưa  sự việc ra tòa có nhiều vấn đề khác ngoài pháp lý như: thái độ của đương sự, thái độ của ủy viên hội đồng xét sử, những vụ vận động hành lang…Tất cả đều phải chuẩn bị chu đáo mới có thể đảm bảo tiếng nói chân lý trở thành hiện thực.

Nêu trường hợp vụ kiện Trung Quốc xâm phạm lãnh hải của Philippines, mặc dù đã trải qua thời gian khá dài nhưng vẫn mới chỉ dừng lại ở khâu chuẩn bị, ông Trần Công Trục nói: “Chúng ta không nên sốt ruột đặt vấn đề bao giờ kiện, vì việc này không phải cứ nói là làm ngay được, muốn làm phải chuẩn bị chu đáo vì khi đã kiện là phải nắm chắc phần thắng. Lực lượng luật gia cũng phải chuẩn bị sẵn sàng. Thế mạnh của chúng ta là pháp lý thì chúng ta khai thác thế mạnh đó…”

Hoàng Vũ