Khuyến cáo dùng vitamin C để không làm ảnh hưởng tới chức năng thận, hình thành sỏi thận

authorVân Thảo 06:04 29/05/2024

(VietQ.vn) - Theo các bác sĩ, việc bổ sung vitamin C cho cơ thể là điều cần thiết nếu thiếu tuy nhiên nếu bổ sung quá liều lượng sẽ có thể gây sỏi thận, thậm chí hại thận.

Vitamin C có nhiều tác dụng như giúp sản xuất collagen là một protein chính của cơ thể ảnh hưởng đến làn da, tham gia sản xuất các chất dẫn truyền thần kinh và hoocmon giúp hấp thu và sử dụng các yếu tố dinh dưỡng khác, đây cũng là chất chống oxy hóa rất quan trọng. Vì vậy, bổ sung vitamin C là một nhu cầu cần thiết của cơ thể người. Đặc biệt, vitamin C có lợi cho người bệnh suy thận, giảm nguy cơ ung thư thận, nhưng nếu sử dụng liều lượng cao thường xuyên có thể gây hại.

Theo Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH), lượng vitamin C cần thiết cho nam giới trưởng thành là 90 mg mỗi ngày, nữ giới khoảng 75 mg mỗi ngày. Người hút thuốc cần thêm khoảng 35 mg vitamin C, do thuốc lá làm tăng căng thẳng oxy hóa, giảm mức vitamin. Thận có chức năng lọc vitamin C thừa ra khỏi cơ thể. Tuy nhiên, nếu thận không hoạt động bình thường hoặc thường xuyên tiêu thụ lượng vitamin C cao có thể gây ra một số nguy cơ với sức khỏe.

Một đánh giá năm 2023 của Đại học Y Phần Lan cho thấy vitamin C có thể chống viêm và chống oxy hóa cho người mắc bệnh thận mạn tính. Người đang chạy thận nhân tạo cũng có thể được khuyến nghị bổ sung vitamin C. Một đánh giá năm 2021 tại Phần Lan ghi nhận lọc máu làm giảm 67% mức vitamin C trung bình của 138 người tham gia.

Bổ sung vitamin C cần đúng cách để không gây sỏi thận, hại thận. Ảnh minh họa

Tuy nhiên, hàm lượng vitamin C cao có thể gây hại cho người bệnh thận mạn. Ví dụ nếu tiêu thụ 30-180 mg vitamin C mỗi ngày, cơ thể thường hấp thụ 70-90% lượng này. Sau đó, thận bài tiết phần dư thừa qua nước tiểu.

Vitamin C có thể được chuyển hóa thành oxalate, chất này cũng được lọc qua thận. Thận của người mắc bệnh này mạn tính không còn khả năng lọc chất thải hiệu quả, có thể tích tụ oxalate trong cơ thể, dẫn tới sỏi thận, viêm, suy thận.

Vitamin C liều cao làm tăng nguy cơ sỏi thận, phổ biến nhất là canxi oxalate. Lượng vitamin C từ thực phẩm không có khả năng gây ra tình trạng này, nhưng cần lưu ý khi bổ sung bằng thực phẩm chức năng. Để giảm nguy cơ sỏi thận, NIH khuyến nghị người lớn tiêu thụ không quá 2.000 mg vitamin C mỗi ngày.

Với người bệnh ung thư thận, vitamin C có thể có tác động tích cực. Theo một đánh giá năm 2022 của các nhà nghiên cứu Trung Quốc, tăng cường ăn rau và vitamin C có liên quan đến giảm nguy cơ ung thư thận.

Một phân tích tổng hợp năm 2015 cũng đánh giá người có lượng vitamin C hấp thụ cao hơn thì nguy cơ ung thư thận thấp hơn. Nghiên cứu năm 2019 tại Mỹ còn cho thấy bổ sung vitamin C có thể tăng hiệu quả của hóa trị ở người bệnh ung thư thận mà không làm tăng các tác dụng phụ.

Tuy nhiên, Viện Ung thư Quốc gia Mỹ (NCI) khuyến nghị không nên dùng vitamin C liều cao cho bệnh nhân ung thư thận vì có thể gây hại nhiều hơn.

Cơ thể không thể tạo ra vitamin C mà phải hấp thu từ thực phẩm hoặc chất bổ sung. Chất dinh dưỡng này được tìm thấy khắp cơ thể nên các chuyên gia sức khỏe thường sử dụng nồng độ vitamin C trong máu để đánh giá lượng vitamin của mỗi người.

Nhiều loại trái cây và rau quả giàu vitamin C như ớt chuông đỏ và xanh, dâu tây, kiwi, cam, bưởi, khoai tây, cà chua, bắp cải, súp lơ... Người không nhận đủ vitamin C qua chế độ ăn uống nên tham khảo ý kiến của bác sĩ về việc bổ sung vitamin C phù hợp, tránh nguy cơ ảnh hưởng đến thận.

Bệnh viện Vinmec cũng cảnh báo, nếu sử dụng vitamin C liều cao trong thời gian kéo dài hoàn toàn có thể làm tăng và kết tủa sỏi oxalat dẫn tới sỏi thận, đặc biệt là với liều trên 1000 mg/ngày. Ngoài ra, việc bổ sung nhiều vitamin C trong thời gian dài cũng có thể có những ảnh hưởng nhất định đến chức năng thận. Quá nhiều vitamin C có thể làm tăng gánh nặng lọc cầu thận và khiến thận phải làm việc vất vả hơn. Mặc dù những người khỏe mạnh thường có thể thích ứng với gánh nặng này, nhưng đối với những người đã có vấn đề về chức năng thận hoặc mắc bệnh thận, việc bổ sung quá nhiều vitamin C có thể làm tăng gánh nặng cho thận và làm tổn thương thêm chức năng thận.

Để đảm bảo hấp thụ vitamin C an toàn, chúng ta có thể thực hiện một số biện pháp phòng ngừa. Đầu tiên, hãy làm theo các khuyến nghị về liều lượng. Theo khuyến nghị, lượng vitamin C hấp thụ hàng ngày của người lớn thường là 75 - 90 mg có thể đáp ứng nhu cầu hàng ngày đồng thời giảm thiểu những rủi ro tiềm ẩn.

Khi sử dụng viên sủi bổ sung vitamin C nên dùng vào buổi sáng vì nếu dùng vào buổi tối có thể gây khó ngủ, dùng sau khi ăn để tránh gây kích ứng dạ dày. Do đó cần thực hiện theo tất cả các hướng dẫn trên gói sản phẩm, hoặc thực hiện theo chỉ dẫn của bác sĩ.

Nếu đang dùng viên nang giải phóng kéo dài, hãy nuốt toàn bộ chúng. Không nghiền nát hoặc nhai viên nang hoặc viên nén giải phóng kéo dài. Làm như vậy có thể giải phóng tất cả các loại thuốc cùng một lúc, làm tăng nguy cơ tác dụng phụ. Ngoài ra, không chia nhỏ các viên thuốc giải phóng kéo dài trừ khi chúng có vạch điểm và bác sĩ hoặc dược sĩ của bạn yêu cầu bạn làm như vậy. Nuốt cả viên hoặc tách viên mà không nghiền nát hoặc nhai. Dùng sản phẩm này với một ly nước đầy (8 ounces / 240 ml) trừ khi bác sĩ hướng dẫn cách khác.

Nếu đang dùng tấm wafer hoặc viên nhai, hãy nhai kỹ, sau đó nuốt. Nếu đang dùng viên ngậm, hãy đặt viên ngậm trong miệng và để nó tan dần. Nếu đang dùng bột, trộn kỹ trong lượng chất lỏng hoặc thức ăn mềm thích hợp và khuấy đều. Uống/ăn ngay lập tức, không trừ lại cho lần sau. Nếu đang sử dụng dạng lỏng của vitamin này, hãy cẩn thận đo liều bằng cách sử dụng một dụng cụ / muỗng đo đặc biệt. Không sử dụng muỗng trong gia đình vì có thể không dùng đúng liều.

Trước khi dùng vitamin C, hãy nói kỹ với bác sĩ về tình trạng của mình, đặc biệt nếu có dị ứng. Sản phẩm này có thể chứa các thành phần không hoạt động (như đậu phộng/ đậu nành), có thể gây ra phản ứng dị ứng hoặc các vấn đề khác.

Trước khi sử dụng loại vitamin này, hãy cho bác sĩ hoặc dược sĩ biết tiền sử bệnh, đặc biệt là: bệnh thận (như sỏi thận), thiếu hụt enzyme nhất định (thiếu G6PD).

Khi mang thai, vitamin C an toàn khi sử dụng với liều lượng khuyến cáo. Liều cao hơn chỉ nên được sử dụng trong thai kỳ nếu cần thiết. Thảo luận về những rủi ro và lợi ích với bác sĩ tư vấn sức khỏe.

Vân Thảo (T/h)

Thích và chia sẻ bài viết:

tin liên quan

video hot

Về đầu trang