Công nghệ giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất lao động

Một trong những yếu tố then chốt giúp tăng năng suất lao động chính là công nghệ. Công nghệ đóng vai trò như “xương sống” trong hoạt động của mỗi doanh nghiệp – từ sản xuất, quản trị đến đổi mới sản phẩm, mở rộng thị trường. Tuy nhiên, thực tế tại Việt Nam cho thấy, trình độ khoa học công nghệ và khả năng đổi mới sáng tạo của phần lớn doanh nghiệp, đặc biệt là khối doanh nghiệp tư nhân, còn nhiều hạn chế.

Theo báo cáo của Tổ chức Năng suất châu Á (APO), năng suất lao động của Việt Nam vẫn tụt hậu khá xa so với nhiều quốc gia trong khu vực như Thái Lan, Malaysia hay Trung Quốc. Nguyên nhân đến từ nhiều phía: quy mô nền kinh tế còn nhỏ, xuất phát điểm thấp, chuyển dịch cơ cấu kinh tế còn chậm, chất lượng nguồn nhân lực chưa cao, đặc biệt là hệ thống máy móc, thiết bị lạc hậu, công nghệ sản xuất chậm đổi mới.

 Công nghệ chính là chìa khóa để doanh nghiệp tiến sâu và vươn xa trong hành trình năng suất.

Phần lớn doanh nghiệp trong nước vẫn sử dụng công nghệ cũ kỹ, tụt hậu so với mặt bằng công nghệ của thế giới. Bên cạnh đó, quy mô doanh nghiệp Việt Nam chủ yếu nhỏ và siêu nhỏ, chiếm khoảng 98% tổng số doanh nghiệp. Quy mô nhỏ khiến khả năng đầu tư cho nghiên cứu, phát triển và ứng dụng công nghệ hiện đại còn yếu. Trong khi đó, các nghiên cứu đã chỉ ra doanh nghiệp có hoạt động R&D thường có năng suất lao động cao hơn tới 19,3% so với doanh nghiệp không có hoạt động này.

Không thể phủ nhận đổi mới công nghệ là giải pháp căn bản để cải thiện năng suất. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, công nghệ dù có tiên tiến đến đâu cũng khó phát huy hiệu quả nếu không đi kèm với năng lực quản trị phù hợp và đội ngũ cán bộ có khả năng tiếp cận, vận hành và làm chủ công nghệ. Đây chính là điểm yếu phổ biến ở nhiều doanh nghiệp Việt Nam hiện nay – nơi mà việc quản trị công nghệ vẫn còn sơ khai, năng lực đội ngũ cán bộ chưa bắt kịp tốc độ đổi mới của công nghệ toàn cầu.

Vì vậy, bên cạnh đổi mới công nghệ, các doanh nghiệp Việt Nam cần thực hiện song song nhiệm vụ nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Đặc biệt, đội ngũ lãnh đạo doanh nghiệp phải có tầm nhìn chiến lược rõ ràng, xây dựng được mô hình phát triển dựa trên tri thức, công nghệ và sáng tạo. Việc đầu tư cho khoa học công nghệ không chỉ là đầu tư cho máy móc mà còn là đầu tư cho con người, cho hệ thống vận hành và tư duy quản trị hiện đại.

Ảnh minh họa.

Tại cấp độ vận hành, chất lượng nguồn nhân lực cũng là yếu tố then chốt ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất. Lao động có tay nghề cao, được đào tạo bài bản sẽ tạo ra sản phẩm chất lượng hơn, giảm lỗi kỹ thuật, tiết kiệm thời gian và nguyên vật liệu. Do đó, doanh nghiệp cần tập trung vào đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng, không chỉ về chuyên môn mà còn về kỹ năng làm việc nhóm, sáng tạo và kỷ luật lao động.

Cùng với đó, việc xây dựng văn hóa làm việc tích cực, đề cao ý thức tổ chức và kỷ luật lao động cũng đóng vai trò quan trọng. Khi người lao động có tinh thần trách nhiệm, chủ động học hỏi và cầu tiến, họ sẽ không chỉ nâng cao năng suất làm việc của cá nhân mà còn đóng góp vào sự phát triển bền vững của tổ chức. Trong một môi trường cạnh tranh gay gắt, người lao động không ngừng rèn luyện và nâng cao năng lực là điều kiện sống còn để không bị đào thải.

Để hình thành hệ thống sản xuất hiệu quả, yêu cầu đặt ra là cả lãnh đạo doanh nghiệp và người lao động phải cùng chung tay xây dựng một nền văn hóa doanh nghiệp dựa trên năng suất và sáng tạo. Việc này không thể đạt được chỉ bằng khẩu hiệu hay chiến dịch ngắn hạn, mà cần được thực hiện bền bỉ và có chiến lược lâu dài.

Tóm lại, công nghệ chính là động lực cốt lõi để thúc đẩy năng suất lao động, nhưng nếu không có nguồn nhân lực chất lượng và một mô hình quản trị linh hoạt, công nghệ sẽ không thể phát huy hết tiềm năng. Đối với Việt Nam, để bắt kịp với sự phát triển của khu vực và thế giới, các doanh nghiệp không thể đi một mình trên con đường đổi mới – mà cần sự kết hợp giữa đầu tư công nghệ, phát triển con người và đổi mới tư duy quản trị. Đây là điều kiện tiên quyết để nền kinh tế nâng cao năng suất và phát triển bền vững trong thời đại số.

Phương Nam