Liên kết 'bốn nhà' để nâng cao chất lượng và giá trị gạo xuất khẩu Việt Nam

author 10:00 14/01/2015

(VietQ.vn) - Theo đánh giá của TS. Nguyễn Công Thành, Viện KHKT – NN miền Nam, xuất khẩu của chúng ta cũng chưa được đa dạng, sản phẩm gạo xuất khẩu phần lớn là gạo trắng phẩm cấp trung bình, ít gạo thơm

Sự kiện: Chuyên đề: NÂNG CAO NĂNG SUẤT CHẤT LƯỢNG

Giá trị xuất khẩu thấp, chất lượng hat gạo Việt Nam đang ở đâu?

Thái Lan, Việt Nam, Ấn Độ, Hoa Kỳ và Pakistan thường nằm ở vị trí hàng đầu trong những nước xuất khẩu gạo quan trọng trên thế giới. Tuy nhiên, xét về góc độ giá trị xuất khẩu thì Việt Nam cho đến nay hầu như đứng sau cùng trong nhóm top 5 nước này.

XUẤT KHẨU GẠO CỦA VIỆT NAM

Việt Nam XK nhiều nhưng lại ít có gạo chất lượng. Ảnh minh họa 

Theo số liệu ở Bảng 1 từ tổ chức FAO thống kê cho đến thời điểm hiện nay là tháng 11/2012, với số liệu sẵn có xuất khẩu gạo năm 2010 của 5 nước xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới, nhận thấy về số lượng gạo xuất khẩu trong thời gian năm này thì sắp xếp theo thứ tự là Thái Lan, Việt Nam, Pakistan, Hoa Kỳ và cuối cùng là Ấn Độ. Về mặt giá trị kim ngạch xuất khẩu với gạo sắp xếp theo thứ tự là Thái Lan, Việt Nam, Hoa Kỳ, Ấn Độ và Pakistan. Tuy nhiên, điều chúng ta quan tâm đang nói ở đây là giá trị tính bình quân trên đơn vị 1 tấn gạo xuất khẩu – đó là chất lượng gạo đi đôi với giá trị - thì Việt Nam (472 USD/tấn) đứng sau cùng trong top 5 nước xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới, khi đứng sau cả Pakistan (515 USD/Tấn), Thái Lan (593 USD/tấn), Hoa Kỳ (622 USD/tấn) và Ấn Độ (dẫn đầu với 1.031 USD/tấn).

Bảng 1: Sản lượng và giá trị gạo xuất khẩu của top 5 nước xuất khẩu gạo   của thế giới (2010)

STT

Tên nước

Sản lượng gạo xuất khẩu

(tấn)

Giá trị xuất khẩu

(1000 USD)

Giá đơn

vị

(USD/tốn)

1

India

2.225.391

2.295.183

1.031

2

Hoa Kỳ

3.782.510

2.354.057

622

3

Thailand

8.939.625

5.301.260

593

4

Pakistan

4.179.793

2.152.814

515

5

Viet Nam

6.886.177

3.247.860

472

Riêng gạo thơm, chúng ta mới xuất khẩu gạo thơm sản phẩm chung chung, chưa có thương hiệu cho từng giống, gọi là gạo thơm 5% tấm (gạo mới), giá chỉ 620USD/tấn. Trong khi đó gạo thơm có thương hiệu của Thái Lan như Hom Mali 100% phẩm cấp B (mới và cũ) giá 1.000USD/tấn, gạo thơm Pathumthani 100% phẩm cấp B là 910USD/tấn. Chưa kể gạo thơm của Ấn Độ hay Pakistan như Basmati có giá còn cao hơn rất nhiều. Chất lượng gạo kém, giá trị xuất khẩu thấp, dẫn đến kim ngạch xuất khẩu cũng thấp và chắc chắn thu nhập của những đối tượng tham gia đều thấp, nhất là người nông dân.

Nguyên nhân dẫn đến chất lượng và giá trị gạo Việt Nam thấp, trước hết do Việt Nam chưa xuất khẩu được nhiều những giống có chất lượng gạo thơm ngon nổi tiếng trong nước như: Nàng thơm Chợ Đào, Nàng Nhen thơm, Tài nguyên, Một bụi đỏ, Huyết rồng… Một số giống gạo thơm chúng ta đang xuất khẩu như: Jasmine 85, Khaodak Mali, DS 10, DS 20… cũng gặp khó cho việc xây dựng thương hiệu riêng cho nước ta.

Trong khi đó, gạo trắng chúng ta cũng chưa xây dựng được thương hiệu cho từng giống như các nước Thái Lan, Ấn Độ, Pakistan đã có. Chúng ta chỉ có thương hiệu chung là gạo trắng, hạt dài bao nhiêu phần trăm tấm cho cả gạo thơm và gạo trắng thường. Vì vậy, gạo chất lượng kém do lẫn tạp nhiều giống khác nhau, trong đó có những giống chất lượng thấp như IR50404.

Qua nghiên cứu, chúng tôi được biết một nguyên nhân chính mà các giống chất lượng thấp như IR50404 còn được trồng với tỷ lệ khá cao do thương lái hay các nhà máy thu mua xay trà trộn chung với các giống gạo trắng hạt dài với mức độ nhất định để trở thành gạo 5, 10…25% tấm (vì hạt gạo IR50404 ngắn hơn, xem như là tấm).

Ngoài ra, gạo xuất khẩu của chúng ta cũng chưa được đa dạng, sản phẩm gạo xuất khẩu phần lớn là gạo trắng phẩm cấp trung bình, ít gạo thơm và chưa nhiều dạng gạo đồ (parboiled rice), hay nếp. Trong lúc Thái Lan xuất khẩu rất đa dạng sản phẩm gạo xuất khẩu có thương hiệu riêng./.

TS. Nguyễn Công Thành, Viện KHKT – NN miền Nam

Thích và chia sẻ bài viết:

tin liên quan

video hot

Về đầu trang