Bittersweet: Khi chàng bartender kể chuyện văn hóa Việt bằng socola

Những ngày khởi nghiệp gian khó

Sinh ra trong môi trường dịch vụ ẩm thực, anh Huỳnh Hoàng Nhật Trường (32 tuổi) - Founder Bittersweet Chocolatier – Phú Quốc Chocolate, vốn là một bartender, quen với việc tìm kiếm hương vị mới để pha chế. Niềm say mê nông sản bản địa được nuôi dưỡng từ thói quen "săn nguyên liệu" khi còn làm bartender. Có thời gian, vì tiếp xúc nhiều với mùi thịt trong ngành F&B, anh cảm thấy bức bối và muốn tìm một hướng đi khác, nơi mình có thể tạo ra giá trị lâu dài, sạch sẽ và bền vững hơn.

Cơ duyên đến từ một mùa Valentine. Trường thử làm vài mẻ socola thủ công, vừa để tặng bạn bè vừa để thử phản ứng của thị trường. Bất ngờ thay, sản phẩm nhận được sự đón nhận tích cực, mở ra cho anh một con đường mới.

Trong bối cảnh thị trường socola Việt Nam vốn sôi động với nhiều thương hiệu nhập khẩu và các sản phẩm bán thành phẩm, Bittersweet của Huỳnh Hoàng Nhật Trường đã chọn con đường đầy thử thách nhưng cũng giàu tiềm năng: mô hình "bean-to-bar" (từ hạt đến thanh). Thay vì nhập khẩu socola đã qua chế biến, anh dấn thân vào toàn bộ quy trình sản xuất, từ khâu thu mua hạt cacao thô, ủ, rang, xay, cho đến khi ra thành phẩm cuối cùng.

Anh Huỳnh Hoàng Nhật Trường tìm kiếm đối tác xuất khẩu tại Hội chợ Thaifex Anuga Asia (Bangkok, Thái Lan). (Ảnh: NVCC)

Chia sẻ với chúng tôi, anh Trường kể: “Làm bean-to-bar ở Việt Nam khó lắm! Cái khó không chỉ ở công nghệ, mà là… không ai dạy mình hết. Từng công đoạn, từ phơi, rang, nghiền cho tới temper, tôi và cộng sự đều phải tự mày mò, đọc tài liệu nước ngoài rồi thử. Nhiều lúc bản dịch Google không hiểu hết, mẻ socola đầu tiên cháy khét, phải đổ bỏ, mà thấy đau lắm. Nhưng rồi tôi vẫn ráng, thử đi thử lại, thất bại không biết bao nhiêu lần, dần dần mới học được cách ‘nghe’ hạt cacao nổ, nhìn màu mà biết. Lúc ấy mới hiểu: bean-to-bar không chỉ là máy móc, mà còn là công phu và kiên nhẫn".

Anh kể, đi nước ngoài thấy người ta làm dễ, nhưng về Việt Nam thì khác hẳn. Hạt cacao mình khác, khí hậu khác, nguyên liệu phụ cũng khác. Anh phải tìm cách dung hòa, sáng chế cho hợp khẩu vị người Việt. Bởi thế, với anh và đồng đội, bean-to-bar không phải trào lưu cho sang mà là một hành trình: cực vì chẳng ai cầm tay chỉ việc, nhưng đẹp và sướng vì mỗi thanh socola ra đời đều thấm mồ hôi, đêm trắng và niềm tự hào: mình làm được, ngay trên đất Việt này.

Từ chia sẻ đó có thể thấy, lối đi này không đơn thuần là kinh doanh mà còn là một triết lý bền vững. Bằng việc kiểm soát chặt chẽ từng công đoạn, Bittersweet đảm bảo chất lượng sản phẩm một cách toàn diện, giữ trọn hương vị và giá trị cốt lõi của hạt cacao Việt. Điều này tạo nên lợi thế cạnh tranh khác biệt, mang hồn cốt riêng không lẫn với bất kỳ sản phẩm nào khác.

Dĩ nhiên, mô hình này đòi hỏi đầu tư rất lớn về thời gian, công sức và nguồn lực – nhất là trong giai đoạn khởi nghiệp. Anh Trường kể, những ngày đầu vốn liếng ít ỏi, máy móc thô sơ, sản xuất còn thủ công, thu nhập chỉ vài triệu đồng mỗi tháng. Để duy trì xưởng và trả lương cho nhân viên, anh phải xoay sở đủ đường.

“Khó khăn nhất với Trường không phải thiếu tiền mà là bài toán xoay vòng vốn để vừa duy trì sản xuất, vừa lo cho bà con nông dân. Tôi thường ứng trước hơn 50% tiền thu mua để họ có chi phí sinh hoạt, bởi mỗi năm chỉ có hai mùa vụ, trong những tháng chờ cacao chín, đó là nguồn sống duy nhất của họ” – anh Trường kể, với ánh mắt đầy tâm tư.

Nhớ lại mùa hè Phú Quốc năm trước đông khách, anh Trường cười như trẻ nhỏ: “Khách vào nườm nượp, sản phẩm gói không kịp, tôi chỉ biết chạy vòng vòng phụ nhân viên mà trong lòng vui không tả nổi”. Cũng có lúc, Bittersweet tưởng chừng không thể cầm cự nổi. Nhưng thay vì bỏ cuộc, Trường chọn cách biến thử thách thành động lực, đào sâu nghiên cứu quy trình, thử nghiệm hương vị mới và kiên trì xây dựng thương hiệu từng bước một.

Tư duy kinh doanh của anh cũng mang dấu ấn đặc biệt: thay vì chỉ bán sản phẩm, anh bán cả trải nghiệm. Khách không chỉ mua một thanh socola mà còn được tham gia vào hành trình – từ việc tận mắt thấy hạt cacao lên men, đến thưởng thức thành phẩm bóng mượt, giòn tan. Bằng cách đó, Bittersweet trở thành điểm đến văn hóa – ẩm thực, chứ không đơn thuần là một cơ sở sản xuất.

Ở Trường, người ta dễ thấy sự mộc mạc của một người con miền biển, nhưng cũng nhận ra tư duy hiện đại của một doanh nhân trẻ. Anh không nói nhiều về thành công, mà thường kể chuyện thất bại, chuyện những lần “suýt gãy gánh” khi máy móc hỏng, khi vốn cạn. Có lẽ chính điều đó tạo nên triết lý sống giản dị: làm gì cũng phải bền bỉ, đi từ gốc rễ, không vội vàng. Anh tin rằng, khi một sản phẩm được tạo ra bằng sự tử tế thì sớm muộn cũng sẽ tìm được chỗ đứng trên thị trường.

“Mở kho dân gian để tiếp tế cho ngành nông nghiệp”

Nếu socola là linh hồn của Bittersweet thì bao bì chính là lớp áo khoác kể chuyện, đưa người thưởng thức đi vào một thế giới thấm đẫm văn hóa Việt. Thay vì chạy theo vẻ ngoài hào nhoáng, Bittersweet tìm về kho tàng văn hóa dân gian phong phú của Việt Nam để làm nguồn cảm hứng.

Cầm trên tay tôi là một hộp Thiều Hoa có trọng lượng 180gr, chắc tay và ấn tượng. Thiết kế đặt hạt cacao ở vị trí trung tâm – như “trái tim” của sản phẩm – được bao quanh bởi khung họa tiết gợi nhớ hoa văn cổ trên tranh dân gian và kiến trúc truyền thống.

Nổi bật trên nền đỏ rực rỡ là bốn loài hoa quen thuộc: Mai, Lan, Cúc, Trúc. Cánh mai khẽ hé, lan vươn thanh nhã, cúc bung nở tròn đầy, trúc xanh thẳng tắp – tất cả hòa vào nhau như một lời chúc thịnh vượng và trường tồn. Nhìn tổng thể, thiết kế như một bức tranh chúc tụng: hạt cacao Việt Nam được nâng niu, tỏa sáng giữa khung cảnh hoa lá tượng trưng cho sự trường tồn, thịnh vượng và khí phách.

Hộp bánh Thiều Hoa với thiết kế độc đáo và đẹp mắt. (Ảnh: NVCC)

Một thiết kế khác lại gây ấn tượng bằng hình tượng rồng uốn lượn. Nét vẽ mềm mại nhưng dứt khoát gợi cảm giác vừa uy quyền vừa uyển chuyển, gắn liền với văn hóa lúa nước và khát vọng vươn mình ra biển lớn. Trong tay người thưởng thức, hộp socola trở thành một tác phẩm, nơi câu chuyện dân gian hóa thành niềm tự hào dân tộc.

Từ những chi tiết ấy, có thể thấy triết lý của Bittersweet: kết hợp giá trị truyền thống vào sản phẩm hiện đại, làm phong phú thêm trải nghiệm của người tiêu dùng. Bao bì không chỉ để đẹp, mà còn truyền đi thông điệp – quảng bá nông sản Việt và khơi gợi ký ức văn hóa trong từng sản phẩm socola đương đại. Và khi cầm một hộp socola trên tay, người tiêu dùng không chỉ nhận một món quà ẩm thực, mà còn chạm đến một lát cắt văn hóa – nơi dân gian gặp gỡ công nghiệp.

Anh Trường lý giải về triết lý “mở kho dân gian tiếp tế ngành nông nghiệp”: “Tôi đi mò mẫn trong văn hóa, trong dân gian mình. Họa sắc tranh Hàng Trống, bộ hoa cúc trên tủ thờ, mái ngói chùa chiền… rồi cả câu chuyện cổ tích, tôi đều đưa vào từng mẫu thiết kế. Nguyên liệu thì mỗi vùng đất lại cho một cái ngon riêng: trà Bảo Lộc, dừa Bến Tre, quýt Cái Bè, tiêu Phú Quốc… để khi cầm thanh socola, khách có thể cảm nhận được cả một Việt Nam thu nhỏ".

Những thanh socola thủ công của Bittersweet Chocolatier – làm từ hạt cacao nguyên chất Việt Nam, mang đến hương vị đậm đà từ Phú Quốc, Lâm Hà, Kon Tum đến Tây Nguyên. (Ảnh: NVCC)

Anh mỉm cười: “Mình đâu chỉ bán socola, mà bán cả linh hồn nông nghiệp, văn hóa và ký ức. Hành trình này không dễ, nhưng chúng tôi chọn nó vì muốn du khách thấy rằng: Việt Nam không thua ai, cả về hương vị lẫn câu chuyện. Và đó cũng là niềm tự hào của Trường: từ hạt cacao trên cây, tới thanh socola trên tay, tất cả đều là nỗ lực học hỏi, sáng tạo và giữ lại cái chất Việt trong từng chi tiết.”

Dù phía trước còn nhiều thử thách, Huỳnh Hoàng Nhật Trường vẫn kiên định với ước mơ đưa Bittersweet vươn ra thế giới. Anh nói nhẹ nhàng: “Socola đâu cần xa xỉ, tôi muốn nó trở thành niềm vui thường ngày, món quà nhỏ nhưng đầy tự hào của người Việt".

Có lẽ chính từ niềm tin giản dị ấy, Bittersweet sẽ tiếp tục viết nên câu chuyện để hạt cacao Việt bước ra thế giới bằng con đường bền bỉ và tự hào.

 Kim Thoa