Thu hồi hơn 25.000 sản phẩm thức ăn trẻ em thương hiệu Good & Gather do lo ngại nhiễm chì

Cụ thể, loại sản phẩm bị ảnh hưởng là thức ăn nghiền rau củ gồm đậu Hà Lan, bí ngòi, cải xoăn và cỏ xạ hương (Baby Pea, Zucchini, Kale & Thyme Vegetable Puree), được đóng trong các hộp nhựa 4 ounce (khoảng 113 gram). Việc thu hồi do Công ty Fruselva – nhà sản xuất có trụ sở tại Miami thực hiện từ tháng 3 vừa qua. FDA cảnh báo người tiêu dùng cần kiểm tra mã lô sản phẩm 4167 và 4169, với hạn sử dụng lần lượt là ngày 7 và 9 tháng 12. Các sản phẩm nằm trong hai lô hàng này có thể chứa hàm lượng chì cao vượt mức cho phép, có thể gây nguy hiểm nếu trẻ nhỏ sử dụng.

Chuỗi cửa hàng bán lẻ thu hổi sản phẩm do nguy cơ nhiễm chì. Ảnh: The Associated Press

Đây là đợt thu hồi loại II (Class II) – tức là sản phẩm không có khả năng gây ra tổn thương nghiêm trọng hoặc tử vong, nhưng vẫn tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe tạm thời hoặc có thể phục hồi.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), không có mức độ phơi nhiễm chì nào được coi là an toàn đối với trẻ nhỏ. Ngay cả lượng nhỏ chì cũng có thể gây ra các vấn đề về phát triển não bộ, chậm phát triển trí tuệ và hành vi.

FDA khuyến cáo phụ huynh không cho trẻ nhỏ sử dụng bất kỳ sản phẩm nào thuộc các lô bị thu hồi, đồng thời nên báo cáo với cơ sở y tế nếu trẻ có dấu hiệu bất thường sau khi sử dụng sản phẩm.

Trong một động thái khác, FDA cũng thông báo một vụ thu hồi cà phê xay do lỗi dán nhãn gây hiểu lầm. Cụ thể, Massimo Zanetti Beverage USA đã thu hồi một số lô cà phê Traverse City Cherry Artificially Flavored Decaf Light Roast Ground Coffee đóng gói trong túi 12 ounce (khoảng 340 gram) sau khi phát hiện sản phẩm được ghi là “không chứa caffein” (decaffeinated) nhưng thực tế lại là cà phê có caffein.

Tổng cộng có 692 thùng hàng, mỗi thùng gồm 6 túi cà phê, được phân phối đến các trung tâm bán lẻ và cửa hàng ở 15 bang của Mỹ, bao gồm: Colorado, Iowa, Illinois, Indiana, Kansas, Kentucky, Michigan, Minnesota, Bắc Carolina, Bắc Dakota, Nebraska, Ohio, Nam Dakota, Wisconsin và Wyoming.

Việc dán nhãn sai có thể gây nguy hiểm cho người tiêu dùng nhạy cảm với caffein hoặc đang hạn chế caffein theo chỉ định y tế, như phụ nữ mang thai, người có bệnh lý tim mạch, người mất ngủ…

FDA cho biết chưa có ghi nhận nào về sự cố sức khỏe liên quan, nhưng việc thu hồi được tiến hành để bảo vệ người tiêu dùng khỏi những nguy cơ tiềm ẩn do thông tin sai lệch trên nhãn mác.

Trong cả hai trường hợp trên, FDA khuyến cáo người tiêu dùng nên: Kiểm tra kỹ thông tin lô sản phẩm và hạn sử dụng in trên bao bì; Ngưng sử dụng ngay lập tức nếu phát hiện sản phẩm nằm trong danh sách bị thu hồi; Liên hệ nơi mua hàng hoặc nhà sản xuất để biết cách hoàn trả và được hoàn tiền; Tham khảo ý kiến bác sĩ nếu bản thân hoặc trẻ nhỏ có dấu hiệu bất thường sau khi sử dụng các sản phẩm trên.

Tại Việt Nam, việc tuân thủ các tiêu chuẩn về hàm lượng chì trong thực phẩm và quy định ghi nhãn thực phẩm không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe cộng đồng mà còn nâng cao chất lượng sản phẩm lưu thông trên thị trường. Theo QCVN 8-2:2011/BYT, tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia về giới hạn ô nhiễm kim loại nặng trong thực phẩm đã đưa ra các mức tối đa cho hàm lượng chì trong nhiều nhóm thực phẩm khác nhau. Ví dụ, đối với sữa bột, sữa lỏng hay các sản phẩm sữa khác, mức giới hạn chì được quy định ở mức 0,02 mg/lít hoặc mg/kg. Với các loại thịt và phụ phẩm từ động vật, mức giới hạn có thể cao hơn, như 0,1 mg/kg đối với thịt bò, thịt lợn hay thịt gia cầm, nhằm phản ánh đặc điểm và hệ thống dinh dưỡng của từng loại thực phẩm cụ thể. Các mức giới hạn này được thiết lập dựa trên các nguyên tắc khoa học nhằm đảm bảo an toàn thực phẩm, ngăn ngừa các nguy cơ do chì gây ra như tác động tiêu cực đến hệ thần kinh trung ương, hệ tiêu hóa và các cơ quan khác trong cơ thể.

Để thực hiện kiểm định hàm lượng chì, các phòng thí nghiệm sử dụng các tiêu chuẩn như TCVN 7602:2007 – tiêu chuẩn xác định hàm lượng chì bằng phương pháp quang phổ hấp thụ nguyên tử. Tiêu chuẩn này được xây dựng dựa trên các phương pháp phân tích hiện đại như quang phổ hấp thụ nguyên tử (AAS), giúp đảm bảo độ chính xác và tin cậy của các kết quả thử nghiệm. Các mẫu thực phẩm sau khi được phân hủy (thường qua lò vi sóng sử dụng axit nitric và hydro peroxit) sẽ được phân tích, và giá trị chì thu được được so sánh với mức giới hạn quy định để đánh giá tính an toàn của sản phẩm. Việc áp dụng các tiêu chuẩn này đã giúp các cơ quan kiểm soát chất lượng phát hiện sớm và xử lý các sản phẩm vi phạm, góp phần giảm thiểu nguy cơ ngộ độc chì cho người tiêu dùng.

Ngoài ra, một số tiêu chuẩn khác như TCVN 8126:2009 cũng được áp dụng cho việc xác định hàm lượng chì, cadimi, kẽm, đồng và sắt trong thực phẩm sau khi phân hủy bằng vi sóng. Các tiêu chuẩn này hướng dẫn một cách chi tiết quy trình lấy mẫu, xử lý mẫu và phân tích, từ đó giúp cho quá trình kiểm tra được thực hiện một cách nhất quán và chính xác theo yêu cầu của pháp luật về an toàn thực phẩm.

Việc tuân thủ các tiêu chuẩn này là bắt buộc đối với tất cả các cơ sở sản xuất, nhập khẩu hay kinh doanh thực phẩm nhằm đảm bảo sản phẩm lưu thông trên thị trường đều đạt yêu cầu về an toàn, góp phần bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.

Về ghi nhãn, theo quy định của Luật An toàn thực phẩm và Nghị định 43/2017/NĐ-CP (cùng với các sửa đổi, bổ sung mới nhất), các tổ chức, cá nhân sản xuất, nhập khẩu và kinh doanh thực phẩm bắt buộc phải đảm bảo rằng nhãn hàng hóa phải trung thực, chính xác và không gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng. Trách nhiệm ghi nhãn không chỉ thuộc về bên sản xuất mà còn đối với các đại lý, nhà phân phối, nơi hàng hóa lưu thông trên thị trường. Nếu hàng hóa không đạt yêu cầu về ghi nhãn, sản phẩm có thể bị thu hồi và xử phạt theo quy định của pháp luật.

Ngoài ra, thông tin trên nhãn cần được trình bày bằng Tiếng Việt và tuân thủ định dạng ghi ngày tháng theo thứ tự ngày, tháng, năm của năm dương lịch. Trường hợp hàng hóa nhập khẩu không có thông tin bằng Tiếng Việt, cần có nhãn phụ ghi rõ nội dung bắt buộc này để đảm bảo người tiêu dùng có thể dễ dàng hiểu thông tin sản phẩm.

Duy Trinh - Thu Uyên