Việt Nam nên đẩy mạnh phát triển nền kinh tế kỹ thuật số

Theo Hiệp hội Doanh nghiệp Mỹ (AmCham), chuyển đổi kỹ thuật số làm giảm đáng kể chi phí, cung cấp sản phẩm và dịch vụ cho nhiều người tiêu dùng và doanh nghiệp hơn, đồng thời tăng khả năng tiếp cận các thị trường mới hơn và lớn hơn.

“Việt Nam cần đảm bảo môi trường pháp lý thuận lợi. Chúng tôi khuyến khích một môi trường pháp lý mở và tương thích cho phép truy cập thông tin, quyền riêng tư dữ liệu, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, an ninh mạng và thương mại dịch vụ kỹ thuật số tự do, công bằng, có đi có lại, phù hợp với các tiêu chuẩn toàn cầu”, AmCham cho hay.

AmCham cũng cho biết các công ty thành viên của họ rất mong muốn hợp tác với công ty Việt Nam để hỗ trợ chuyển đổi kỹ thuật số của họ và thúc đẩy thế hệ khởi nghiệp công nghệ mới nhằm hỗ trợ mục tiêu của Việt Nam về nền kinh tế kỹ thuật số chiếm 25% GDP vào năm 2025. 

Tuy nhiên, AmCham bày tỏ các thành viên của họ vẫn lo ngại rằng những yêu cầu quy định mới của Việt Nam thường không khả thi, không thể thực thi hoặc không phù hợp với các thông lệ quốc tế.

Ví dụ như việc đảm bảo sự cân bằng giữa bảo vệ quyền riêng tư của người dân, quản lý dữ liệu và đảm bảo bảo vệ cơ sở hạ tầng quan trọng là ưu tiên của Việt Nam - thể hiện qua các công việc và trọng tâm được đưa ra trong Nghị định về bảo vệ dữ liệu cá nhân, Nghị định 72 sửa đổi về quản lý, cung cấp và sử dụng dịch vụ internet, Nghị định 06 về phát trực tuyến nội dung video và Dự thảo nghị định xử phạt hành chính về an ninh mạng…

AmCham cũng cho rằng, việc tăng tốc đầu tư và công nghệ tiên tiến sẽ được hỗ trợ bởi các chính sách cởi mở, minh bạch, tập trung vào khu vực, tiêu chuẩn cao và nhất quán trên toàn cầu. Luồng dữ liệu miễn phí, cho phép các công ty Việt Nam tiếp cận các dịch vụ toàn cầu như trung tâm dữ liệu và tài chính quốc tế trong lĩnh vực thanh toán kỹ thuật số, là yếu tố quan trọng để tiếp tục phát triển nhanh chóng nền kinh tế kỹ thuật số của Việt Nam.

“Chúng tôi khuyến khích một môi trường pháp lý đặt người dùng vào trung tâm của các chính sách mới, đảm bảo rằng người tiêu dùng Việt Nam tiếp tục được tiếp cận với các dịch vụ toàn cầu; đồng thời hạn chế yêu cầu tiềm ẩn dẫn đến chi phí kinh doanh không cần thiết cho cả các công ty quốc tế và Việt Nam”, AmCham nêu.

Ông Alain Cany, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam khuyến khích, Việt Nam thúc đẩy các quy trình kỹ thuật số hiệu quả để trao đổi hàng hóa và dịch vụ quốc tế. Để đạt được mục tiêu này, Việt Nam cần tạo điều kiện thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp kỹ thuật số châu Âu và toàn cầu cũng như sự hội nhập của họ với nền kinh tế kỹ thuật số của Việt Nam.

Điều này có thể đạt được thông qua luật pháp, quy định và tiêu chuẩn ngành cho phép lưu chuyển và trao đổi dữ liệu tự do. Các quy định này phải tuân thủ các thông lệ kinh doanh kỹ thuật số quốc tế, bao gồm cả việc loại bỏ các yêu cầu về lưu trữ dữ liệu trong nước.

Tiểu ban Kỹ thuật số của EuroCham cũng khuyến nghị Chính phủ Việt Nam phát triển nền kinh tế kỹ thuật số trong nước sôi động và sáng tạo, đồng thời cho phép các công ty tham gia vào nền kinh tế kỹ thuật số toàn cầu, hiện đại hóa các dịch vụ công bằng cách tận dụng các công nghệ kỹ thuật số tiên tiến nhất.

Để đạt được điều này, EuroCham khuyến nghị chính phủ cần hài hòa các quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân của Việt Nam với GDPR của EU và các luật bảo mật quốc tế khác để bảo vệ cả người dùng Việt Nam và các doanh nghiệp châu Âu.

Đồng thời cần tạo điều kiện thuận lợi cho phép trao đổi dữ liệu tự do giữa các doanh nghiệp, tổ chức Việt Nam và đa quốc gia/châu Âu theo cách an toàn và bảo mật, chẳng hạn như công nhận các chứng chỉ về bảo mật dữ liệu, quyền riêng tư và quản lý thông tin của bên thứ 3 có uy tín quốc tế; công nhận các chứng thư chữ ký điện tử để cung cấp các giải pháp điện tử thay thế cho chữ ký sống và nhận dạng cá nhân.

Cùng với đó, cần áp dụng các chính sách đám mây thông minh với cơ chế công nhận, tuân thủ và bảo mật đám mây được quốc tế công nhận. Với việc áp dụng nhanh chóng và hợp tác toàn cầu, các chính sách kỹ thuật số hiện hành như Luật An ninh mạng, dự thảo Nghị định về an ninh mạng, bảo vệ dữ liệu cá nhân, sửa đổi Nghị định 72 về quản lý, cung cấp và sử dụng dịch vụ internet để đảm bảo Việt Nam đi theo con đường tăng trưởng mới với các thiết lập chính sách quan trọng công khai, minh bạch, tập trung vào khu vực và nhất quán trên toàn cầu.

Việt Nam đang đi đầu trong nắm bắt cơ hội để chuyển đổi kỹ thuật số

Trước đó, theo báo cáo thường niên SYNC Southeast Asia của Facebook và Công ty tư vấn Bain & Company vừa công bố, Việt Nam đang đi đầu trong việc thúc đẩy thay đổi và nắm bắt cơ hội phát triển dựa trên chuyển đổi kỹ thuật số trong thời kỳ hậu đại dịch COVID-19.

Báo cáo nhấn mạnh, Việt Nam sẽ là thị trường thương mại điện tử (TMĐT) phát triển nhanh nhất ở Đông Nam Á vào năm 2026, với tổng giá trị hàng hóa TMĐT đạt 56 tỷ USD, gấp 4,5 lần giá trị ước tính vào năm 2021.

Nghiên cứu khảo sát khoảng 16.700 người tiêu dùng kỹ thuật số và hơn 20 nhân sự cấp cao ở 6 quốc gia Đông Nam Á, trong đó có 3.579 người tham gia khảo sát từ Việt Nam. Nghiên cứu mô tả Đông Nam Á là khu vực dẫn đầu về chuyển đổi kỹ thuật số ở châu Á-Thái Bình Dương và Việt Nam là một trong những quốc gia có sự thể hiện xuất sắc nhất.

Số lượng danh mục hàng hóa được người mua sắm trực tuyến Việt Nam mua trong năm nay tăng 50% so với năm 2020, trong khi số lượng cửa hàng trực tuyến tại Việt Nam cũng tăng 40% so với cùng kỳ năm ngoái, dẫn đến tổng doanh số bán lẻ trực tuyến trên toàn quốc tăng gấp 1,5 lần.

Khoảng 49% người tiêu dùng Việt Nam chuyển sang mua sắm trực tuyến trong vòng 3 tháng qua do sức hấp dẫn của các ưu đãi về giá (45%), chất lượng sản phẩm (34%) và sự sẵn có của hàng hóa (33%).

Lần đầu tiên, thanh toán sử dụng tiền mặt có nguy cơ bị “truất ngôi” với mức giảm đáng kể từ 60% năm 2020 xuống chỉ còn 42% vào năm 2021. An toàn, quyền riêng tư và phí dịch vụ là ba mối quan tâm chính của người tiêu dùng Việt Nam khi xem xét các các loại hình thanh toán.

Trong năm 2021, người Việt Nam dành phần lớn thời gian cho việc sử dụng mạng xã hội, nhắn tin, xem video, mua sắm trực tuyến và gửi thư điện tử (email) vì 72% thời gian của họ là ở nhà thay vì ra ngoài.

Phong Lâm