Khoa học và công nghệ: Đồng hành cùng 'hơi thở' đất nước

author 06:50 04/02/2022

(VietQ.vn) - Cùng với các ngành, lĩnh vực khác, năm qua, ngành khoa học và công nghệ đã có nhiều nỗ lực trong việc hoàn thành các chỉ tiêu, kế hoạch được giao, đóng góp không nhỏ cho sự phát triển kinh tế - xã hội đất nước.

Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, đẩy nhanh quá trình tái cơ cấu

Năm 2021, ngành khoa học và công nghệ (KH&CN) tiếp tục đồng hành với các ngành, lĩnh vực trong quá trình tái cơ cấu, cải thiện, nâng cao chất lượng tăng trưởng nền kinh tế. Không chỉ đóng góp hiệu quả trong công tác phòng chống dịch COVID-19, thời gian qua, nhiều chương trình nghiên cứu cơ bản tiếp tục hỗ trợ các tổ chức KH&CN thực hiện nghiên cứu theo chuẩn quốc tế nhằm nâng cao chất lượng và phát triển nguồn nhân lực KH&CN chất lượng cao.

Điển hình như trong lĩnh vực khai thác và chế biến khoáng sản, Bộ KH&CN tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp cơ khí nghiên cứu, làm chủ công nghệ chế tạo thiết bị, linh kiện thủy lực, cột chống thủy lực sử dụng trong các mỏ hầm lò công suất đến 600.000 tấn/năm mà trước đây chủ yếu phải nhập khẩu từ nước ngoài, giúp doanh nghiệp chủ động nguồn cung sản phẩm, bảo đảm hoạt động sản xuất liên tục của ngành.

Hay trong lĩnh vực chế biến, chế tạo, ngành KH&CN tiếp tục xem xét hỗ trợ triển khai các nhiệm vụ như nghiên cứu, nội địa hóa các hệ thống thiết bị đồng bộ của kho nguyên liệu tổng hợp cho nhà máy xi măng công suất không nhỏ hơn 4.000 tấn clanke/năm; làm chủ công nghệ, thiết kế và chế tạo dây chuyền thiết bị chế tạo tấm PU cách nhiệt phục vụ trong lĩnh vực kho lạnh, giải quyết khó khăn về chuỗi cung ứng, logistics của lĩnh vực thực thẩm tại Việt Nam; chế tạo, tích hợp hệ thống nhiều robot bay tự hành dùng trong giám sát môi trường, tìm kiếm, cứu nạn, cứu hộ.

Thời gian qua, lĩnh vực khoa học công nghệ tiếp tục đóng góp quan trọng vào sự phát triển chung của nền kinh tế. Ảnh minh họa

Trong lĩnh vực năng lượng, Bộ KH&CN tiếp tục hỗ trợ các tổ chức, doanh nghiệp trong nước nghiên cứu làm chủ công nghệ nhằm thúc đẩy phát triển mạnh mẽ các nguồn năng lượng tái tạo; làm chủ công nghệ chế tạo và lắp đặt trạm thủy điện nhỏ sử dụng turbine có công suất một tổ máy đến 6 MW nhằm khai thác năng lượng nước từ các hồ chứa thủy lợi. Đồng thời, nâng cao năng lực doanh nghiệp chế tạo như máy biến áp 500kV-3x 300MVA, giúp Việt Nam trở thành một trong số ít quốc gia trên thế giới có khả năng chế tạo các thiết bị điện siêu cao áp.

Đặc biệt, trong lĩnh vực nông nghiệp, với việc ứng dụng công nghệ Blockchain, phân tích dữ liệu lớn (Big Data Analytics), Internet kết nối vạn vật, các nhiệm vụ KH&CN đã góp phần phát triển nền nông nghiệp chính xác của Việt Nam. Các công nghệ trên được ứng dụng trong quản lý chuỗi sản xuất sản phẩm nông sản như mật ong, hạt tiêu...; quản lý quá trình nuôi cá tra công nghiệp; xác định các thông số về đất, hỗ trợ xây dựng cơ sở dữ liệu đất phục vụ phát triển nông nghiệp.

Trong lĩnh vực công nghệ cao, các chương trình KH&CN đã xây dựng nền tảng mở nhận dạng tiếng nói tiếng Việt từ vựng lớn; phát triển hệ thống dịch đa ngữ giữa tiếng Việt và một số ngôn ngữ khác; ứng dụng trí tuệ nhân tạo và điện toán đám mây trong nhận dạng, phân tích dữ liệu lớn hình ảnh từ hệ thống camera quan sát nhằm hỗ trợ phát hiện các đối tượng, sự kiện bất thường trong xã hội...

Bên cạnh đó, Bộ KH&CN tiếp tục rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa các quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh; cải tiến toàn diện công tác quản lý, kiểm tra chuyên ngành và kết nối Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN; tiếp tục triển khai các đề án đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; thực hiện tốt hoạt động dịch vụ chuyên ngành phục vụ phát triển kinh tế - xã hội; triển khai hiệu quả các biện pháp giúp doanh nghiệp vượt qua rào cản kỹ thuật (TBT) của các hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký kết: Hiệp định TBT/WTO, Hiệp định CPTPP, EVFTA và các FTA khác. Tổ chức lễ trao Giải thưởng Chất lượng Quốc gia, Giải thưởng Chất lượng Quốc tế châu Á - Thái Bình Dương 2019-2020.

Hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn

Với hệ thống trên 800 quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN), hơn 13.000 tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) tỷ lệ 60% hài hòa tiêu chuẩn quốc tế, tiêu chuẩn khu vực đã bao trùm hầu hết lĩnh vực góp phần hỗ trợ đắc lực cho phát triển kinh tế - xã hội, giúp đảm bảo an toàn sức khỏe, nâng cao chất lượng cuộc sống. Đây là công cụ quản lý kỹ thuật phổ biến, giúp nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, phù hợp thông lệ quốc tế. Thông qua áp dụng TCVN, QCVN, người tiêu dùng được bảo vệ quyền lợi hợp pháp khi được người bán, người sản xuất, nhập khẩu cung cấp hàng hóa đảm bảo chất lượng, đặc biệt đối với mặt hàng có khả năng gây mất an toàn.

Bộ trưởng KH&CN thăm các gian hàng trưng bày sản phẩm tại lễ khai trương sàn giao dịch thông tin công nghệ và thiết bị ngày 25/11/2021. Ảnh: Dân trí

Hoạt động xây dựng, thẩm định ban hành TCVN, quy chuẩn kỹ thuật đã có sự đổi mới, gắn với mục tiêu phát triển kinh tế xã hội bền vững, đồng thời đảm bảo tính minh bạch, đồng thuận giữa các thành phần xã hội, phù hợp thông lệ quốc tế. Với tỷ lệ hài hòa cao như hiện nay (60%), hệ thống tiêu chuẩn quốc gia đã trở thành công cụ hỗ trợ cho hàng hóa của doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận dễ dàng các thị trường lớn, khó tính như Châu Âu, Hoa Kỳ, Nhật Bản khi Việt Nam tham gia vào các Hiệp định thương mại tự do như EVFTA, RCEP đã ký kết và có hiệu lực.

Bên cạnh đó, thị trường khoa học và công nghệ tiếp tục thúc đẩy phát triển và từng bước phát huy vai trò cầu nối, gắn kết hoạt động KH&CN với sản xuất, kinh doanh. Tỷ trọng giao dịch tài sản trí tuệ đạt trên 20%, tỷ trọng giao dịch các công nghệ nhập khẩu từ các nước phát triển đạt 35%. Tỷ trọng giao dịch công nghệ từ các viện nghiên cứu, trường đại học đạt trên 40% trong tổng giao dịch công nghệ có nguồn gốc trong nước.

Bộ cũng cùng các địa phương đẩy mạnh việc xây dựng một số nội dung về KH&CN và đổi mới sáng tạo trong các quy hoạch tỉnh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; tháo gỡ kịp thời vướng mắc về cơ chế chính sách, phát triển tiềm lực KH&CN, các rào cản phát triển đối với doanh nghiệp trong bối cảnh dịch COVID-19 tác động xấu đến sự phát triển kinh tế-xã hội…

Tiếp tục đẩy mạnh hoàn thiện cơ chế, chính sách

Tiếp nối những thành công đã đạt được, Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt cho biết, trong thời gian tới, Bộ sẽ tiếp tục triển khai Chương trình hành động của Bộ thực hiện Nghị quyết số 50/NQ-CP ngày 20/5/2021 của Chính phủ và Kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại Thông báo số 145/TB-VPCP ngày 3/6/2021;

Nghị quyết của Chính phủ về Chương trình hành động của Chính phủ triển khai thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội 10 năm 2021-2030 và phương hướng, nhiệm vụ phát triển đất nước 5 năm 2021-2025. Đồng thời, phối hợp với Văn phòng Chính phủ hoàn thiện hồ sơ dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ.

Bộ KH&CN cũng tiếp tục tập trung thực hiện “mục tiêu kép” vừa phòng, chống dịch hiệu quả, vừa phát triển kinh tế-xã hội trong trạng thái bình thường mới. Đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ để đề ra các giải pháp phục vụ phòng, chống dịch COVID-19, trong đó đặc biệt chú trọng đến nghiên cứu, chuyển giao công nghệ phục vụ sản xuất vaccine. Đồng thời, đẩy mạnh việc hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách về KH&CN và đổi mới sáng tạo, hoàn thành đúng tiến độ các đề án thuộc Chương trình công tác của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các văn bản quy phạm pháp luật trong năm 2021 để khơi thông nguồn lực, thúc đẩy phát triển mạnh mẽ KH&CN và đổi mới sáng tạo.

Thời gian tới, ngành khoa học và công nghệ sẽ tiếp tục thực hiện các giải pháp nhằm thúc đẩy nghiên cứu khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo. Ảnh minh hoạ

Bộ cũng đề ra mục tiêu xây dựng, triển khai hiệu quả, có trọng điểm các chương trình KH&CN cấp quốc gia theo định hướng tái cơ cấu các chương trình khoa học và công nghệ quốc gia giai đoạn 2021-2025, trong đó doanh nghiệp đóng vai trò trung tâm, thực hiện thiết thực, hiệu quả các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội.

Tiếp tục đẩy mạnh phát triển thị trường KH&CN, đẩy nhanh thành lập các trung tâm khởi nghiệp sáng tạo quốc gia, trước mắt tại Hà Nội, Đà Nẵng và Thành phố Hồ Chí Minh; tăng cường liên kết các mạng lưới đổi mới sáng tạo trong và ngoài nước. Bên cạnh đó, thực hiện tái cấu trúc quy trình, đơn giản hóa thủ tục hành chính đáp ứng yêu cầu triển khai 100% dịch vụ công trực tuyến mức độ 4, bảo đảm công khai, minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho nhà khoa học và doanh nghiệp. Song song với đó, chủ động hội nhập và hợp tác quốc tế về KH&CN; tranh thủ trao đổi, tiếp nhận những thành tựu KH&CN thế giới, tận dụng tối đa cơ hội của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư để thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội…

Hán Hiển

Thích và chia sẻ bài viết:

tin liên quan

video hot

Về đầu trang