Khai mở động lực mới, tháo gỡ điểm nghẽn để đạt mục tiêu tăng trưởng 8,5%

Động lực từ kinh tế xanh

TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV cho biết, trong 8 tháng qua, cầu tiêu dùng phục hồi, vốn FDI duy trì tích cực, dịch vụ, du lịch và logistics đều tăng trưởng. Một động lực đáng chú ý là sự phát triển của kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và chuyển đổi năng lượng. Đây sẽ là mũi nhọn giúp Việt Nam nâng cao vị thế trong chuỗi giá trị toàn cầu.

“Đã đến lúc xây dựng Đề án quốc gia về nâng cao năng suất lao động, gắn với đào tạo nhân lực chất lượng cao và môi trường khuyến khích đổi mới sáng tạo. Một Ủy ban Năng suất quốc gia cần được thành lập để điều phối và giám sát. Song song đó, cần xây dựng và khai thác cơ sở dữ liệu quốc gia, tạo nền tảng quan trọng cho tăng trưởng bền vững”, ông Lực đề xuất.

Động lực từ tháo gỡ điểm nghẽn thể chế

Bên cạnh đó, chuyên gia kinh tế - TS. Trần Du Lịch khẳng định, trong bối cảnh hiện nay, điều quan trọng nhất là phải tạo dựng niềm tin cho thị trường và doanh nghiệp. Như Đảng, Nhà nước và Chính phủ đã nhiều lần nhấn mạnh, muốn khơi thông dòng chảy của nền kinh tế thì phải tháo gỡ điểm nghẽn thể chế - “gỡ điểm nghẽn của nghẽn”.

“Dù đã có hàng loạt nghị quyết quan trọng nhưng để đi vào cuộc sống cần quyết tâm chính trị rất cao, chẳng hạn như triển khai thành công mô hình chính quyền hai cấp. Các nghị quyết như Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân, hay Nghị quyết 57 về khoa học và công nghệ chỉ thực sự có giá trị khi được thực thi hiệu quả, tạo ra chuyển biến cụ thể”, TS. Trần Du Lịch nhấn mạnh.

Động lực đầu tư công

Đầu tư công chính là “vốn mồi” để kéo theo vốn tư nhân, từ đó thúc đẩy đầu tư toàn xã hội. (Ảnh minh họa)

TS. Trần Du Lịch cũng cho rằng, nếu nhìn vào ba trụ cột tăng trưởng của nền kinh tế gồm tiêu dùng, đầu tư công và xuất khẩu thì đầu tư công đóng vai trò đặc biệt quan trọng. Giải ngân mạnh trong quý IV không chỉ kích thích tổng cầu mà còn thể hiện ngay hiệu quả trên nền kinh tế. Vì vậy, cần ưu tiên sử dụng nguồn lực trong nước như sắt thép, đá, vật liệu xây dựng nội địa, vừa thúc đẩy tăng trưởng vừa hỗ trợ ngành sản xuất trong nước. Tất nhiên, song song với đó, phải giải quyết các điểm nghẽn về đền bù giải tỏa và chất lượng dự án.

“Một trong những lãng phí lớn trong đầu tư công chính là thời gian. Các dự án hạ tầng, đặc biệt là giao thông, thường bị kéo dài quá mức. Với những dự án đủ điều kiện, hoàn toàn có thể triển khai làm “3 ca, 4 kíp” để rút ngắn tiến độ. Cách làm này không chỉ tiết kiệm thời gian mà còn tạo hiệu ứng lan tỏa nhanh cho nền kinh tế”, TS. Trần Du Lịch chia sẻ.

Đồng quan điểm, GS. TS Hoàng Văn Cường, Ủy viên Ủy ban Kinh tế - Tài chính của Quốc hội nhấn mạnh, đầu tư công chính là “vốn mồi” để kéo theo vốn tư nhân, từ đó thúc đẩy đầu tư toàn xã hội. “Khi Nhà nước bỏ vốn, sẽ tạo ra niềm tin và kỳ vọng, thu hút nhiều nhà đầu tư khác tham gia. Hiện có khoảng 2.200 dự án với tổng vốn lên tới 6 triệu tỷ đồng đang bị đình trệ. Nếu tháo gỡ được vướng mắc, nguồn lực khổng lồ này sẽ ngay lập tức được bơm vào nền kinh tế”, ông Cường nhận định.

Tuy nhiên, theo ông Cường, việc giải ngân cần chọn lọc, tránh tình trạng ồ ạt gây lạm phát. Giải pháp là tháo gỡ đúng chỗ, đưa dòng vốn đang nằm im quay trở lại phục vụ nền kinh tế bền vững. Hệ thống hạ tầng, đặc biệt là cao tốc và cảng biển, nếu hoàn thành đúng tiến độ sẽ tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh, giúp Việt Nam trở thành trung tâm logistics trong khu vực.

Động lực từ chính sách tài khóa và tiền tệ

Ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách Kinh tế - Tài chính nhận xét: “Chính sách tài khóa và tiền tệ đã phối hợp khá nhịp nhàng trong năm 2025. Tiền tệ tác động nhanh đến tín dụng và tiêu dùng, trong khi tài khóa có độ trễ dài hơn nhưng lan tỏa mạnh đến đầu tư. Thời gian tới, sự kết hợp linh hoạt của hai công cụ này sẽ là trụ cột để vừa duy trì ổn định vĩ mô, vừa tạo đà cho tăng trưởng dài hạn”.

Ông Nguyễn Phi Lân, Vụ trưởng Vụ Dự báo, thống kê - Ổn định tiền tệ, tài chính Ngân hàng Nhà nước chia sẻ, tính đến ngày 10/9, lãi suất cho vay bình quân đối với giao dịch mới của các ngân hàng thương mại ở mức 6,52%/năm, giảm thêm 0,41 điểm % so với cuối năm 2024. Nhờ vậy, doanh nghiệp và người dân có điều kiện tiếp cận nguồn vốn vay với chi phí thấp hơn, phục vụ các hoạt động đầu tư, xuất khẩu, tiêu dùng - những động lực quan trọng của nền kinh tế.

“Trong thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ theo hướng chủ động, linh hoạt, kịp thời và hiệu quả, đồng thời phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách khác để vừa thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, vừa ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát”, ông Lân cho biết.

Thanh Tùng