Sáng 24/8, tại Thành phố Hồ Chí Minh, đã khai mạc hội thảo về thực thi quyền sở hữu trí tuệ tại biên giới và vấn đề hàng giả vi phạm nhãn hiệu do Nhóm chuyên gia về quyền sở hữu trí tuệ (IPEG) tổ chức.

Nội dung chính của hội thảo xoay quanh các vấn đề về thực thi quyền sở hữu trí tuệ như: ảnh hưởng của việc vi phạm thương hiệu đối với chủ sở hữu, người tiêu dùng và nền kinh tế; vai trò của hải quan trong việc thực thi quyền tại biên giới; vấn đề về thương hiệu, nhãn hiệu hàng hóa bị xâm phạm và gây nhầm lẫn; xây dựng mối quan hệ hiệu quả giữa hải quan, văn phòng thương hiệu và khu vực tư nhân; những đề xuất và xu hướng phát triển thời gian tới…

Chuyên gia từ một số nền kinh tế thành viên APEC tập trung chia sẻ kinh nghiệm thực thi quyền, cách thức tiến hành xử lý các hành vi xâm phạm quyền tại biên giới. Theo đánh giá của các chuyên gia, mỗi nước sẽ có những quy định khác nhau và thông qua Hội thảo với các báo cáo hiện trạng tại các nước, sẽ có cái nhìn đa dạng hơn về cách thức xử lý vấn đề này, đặc biệt là gắn với các biện pháp ở mức cao hơn so với bình thường. Trong đó, kinh nghiệm từ các nước rất quan trọng với các nền kinh tế như Việt Nam, nhất là xử lý các hành vi xâm phạm đối với hàng xuất khẩu, hàng quá cảnh.

Trao đổi bên lề hội thảo, ông Lê Ngọc Lâm, Phó Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam) cho biết, xử lý hành vi xâm phạm đối với hàng xuất khẩu, hàng quá cảnh là hai vấn đề vốn không nằm trong phạm vi quyền của chủ sở hữu, vì quyền chủ sở hữu chủ yếu khai thác trên thị trường nội địa, nơi mà quyền đã được đăng ký và ngăn hàng nhập khẩu để khai thác ở thị trường trong nước. Tuy nhiên, hai vấn đề này được đặt ra khi nó ảnh hưởng đến quyền sở hữu trí tuệ được bảo hộ ở mức cao hơn. 

Theo ông Lê Ngọc Lâm, nâng cao quyền sở hữu trí tuệ sẽ tốt cho chủ sở hữu nhưng lại ảnh hưởng đến các doanh nghiệp tiến hành vận chuyển hàng quá cảnh, làm hàng gia công xuất khẩu… Các hoạt động gia công, quá cảnh chủ yếu ở các nước đang phát triển như Việt Nam, sẽ bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, ở một góc độ khác, để đảm bảo quyền cho chủ sở hữu thì cần kiểm soát vấn đề này, nâng cao trách nhiệm của các nhà sản xuất.

Tại hội thảo, các chuyên gia từ Việt Nam trình bày tham luận về thực trạng xử lý các hành vi xâm phạm khi vận chuyển hàng hóa qua biên giới hiện nay. Hiện Việt Nam đang xử lý theo Luật Sở hữu trí tuệ và Luật Hải quan trong khuôn khổ của TRIPS (Hiệp định về các khía cạnh liên quan đến thương mại của quyền sở hữu trí tuệ).

Tuy nhiên, ông Lê Ngọc Lâm cho biết, các yêu cầu cao hơn hiện nay (về sở hữu trí tuệ) lại nằm ngoài TRIPS, nên rất có thể vấn đề này sẽ nằm trong các hiệp định thương mại tự do (FTA) mà chúng ta thực hiện. Do vậy, đây là cơ hội để chúng ta nhìn lại khi phải đối mặt với những yêu cầu cao về sở hữu trí tuệ, để có thể sẵn sàng có những biện pháp thực hiện
thời gian tới.

Cùng ngày, Ủy ban Thương mại và Đầu tư APEC (CTI) tổ chức Hội thảo về các tiêu chuẩn quảng cáo, hướng đến sự hài hòa hóa các tiêu chuẩn quảng cáo theo các nguyên tắc thông lệ tốt nhất của APEC để đem lại lợi ích cho sự phát triển chung của các nền kinh tế thành viên.

Tại hội thảo, các đại biểu chia sẻ những kinh nghiệm và bài học thúc đẩy việc hài hoà hóa các tiêu chuẩn quảng cáo trong khu vực, nhằm giảm các hàng rào phi thuế quan, giảm chi phí kinh doanh, qua đó giúp thúc đẩy thương mại, đầu tư và tăng trưởng kinh tế nói chung. Chính phủ các thành viên APEC sẽ được hưởng lợi khi các tiêu chuẩn quảng cáo hiệu quả, đem lại một giải pháp các bên cùng có lợi, giúp tăng cường bảo vệ người tiêu dùng, tạo ra các điều kiện thúc đẩy đầu tư vào thị trường mà không tạo thêm chi phí quản lý Nhà nước về quảng cao cho Chính phủ các thành viên APEC.

Các tham luận và thảo luận tại hội thảo hướng tới việc nghiên cứu các cách tiếp cận nhất quán và thống nhất để xây dựng, giám sát và kiểm soát các tiêu chuẩn quảng cáo trong toàn khối APEC, mang lại cho các doanh nghiệp sự minh bạch cao hơn về nội dung và quy trình quảng cáo, tạo nên sự ổn định và chắc chắn của hệ thống pháp lý giúp thu hút đầu tư trong nước và đầu tư trực tiếp nước ngoài.

Đại diện đoàn Việt Nam tham dự hội thảo đã chia sẻ kinh nghiệm điển hình hoạt động xây dựng cơ quan tiêu chuẩn quảng cáo tại Việt Nam, trình bày về tình hình thực thi Luật Quảng cáo năm 2012, bao gồm việc thành lập Hội đồng thẩm định sản phẩm quảng cáo (AAC), xây dựng quy chế tổ chức và hoạt động của AAC cũng như xây dựng Bộ quy tắc ứng xử nghề nghiệp quảng cáo đầu tiên của Việt Nam.

Chính phủ Việt Nam đang nỗ lực xây dựng một Chính phủ kiến tạo, gỡ bỏ các rào cản kinh doanh cho doanh nghiệp, do vậy sáng kiến của APEC về hài hòa hóa tiêu chuẩn quảng cáo hoàn toàn tương thích với chủ trương của Chính phủ Việt Nam. Để sáng kiến này tiếp tục được triển khai đúng mục tiêu, cần có sự đồng hành và quyết tâm từ tất cả các bên liên quan, trong đó có các cơ quan quản lý Nhà nước, hiệp hội và cộng đồng doanh nghiệp, cùng đặt niềm tin vào nhau để hướng đến hoàn thành các mục tiêu của APEC trong lĩnh vực tiêu chuẩn quảng cáo.

Phong Lâm (T/h)