Giá đất "nhảy vọt", thuế đất có tăng hay không?

Theo thông tin từ báo Tuổi trẻ, bảng giá đất mới năm 2015 tăng bình quân 1,6 lần so với bảng giá đất cũ năm 2014. Theo qui định, bảng giá đất mới sử dụng cho 7 mục đích như tính tiền sử dụng đất, tính thuế trước bạ... Sở Tài nguyên - môi trường TP.HCM cho biết hiện còn hơn 97.000 hồ sơ nhà đất của hộ gia đình, cá nhân chưa được cấp giấy chứng nhận lần đầu. Đây là những hộ dân bị ảnh hưởng nhiều nhất của việc tăng giá đất năm 2015, vì nhiều hộ trong số này phải đóng tiền sử dụng đất cao hơn khi cấp giấy chứng nhận.

Đến giao lưu và giải đáp thắc mắc về vấn đề giá đất, thuế đất của độc giả, có Bà Lê Thị Tám, Phó cục trưởng Cục Thuế TP.HCM; Bà Võ Thanh Thủy, trưởng Phòng quản lý các khoản thu về đất Cục thuế TP. HCM; Ông Vũ Đức Hiển, chuyên viên Cục thuế TP. HCM; Ông Nguyễn Cao Mỹ - phó trưởng Phòng Quản lý đất Cục thuế TP. HCM; Ông Nguyễn Như Bình, trưởng Phòng đăng ký kinh tế đất Sở Tài nguyên - môi trường.

Trao đổi về vấn đề giá đất tăng gấp đôi bắt đầu tính từ tháng 1-2015 nhưng lại bán nhà vào ngày 24-12-2014 thì  phải đóng tiền đất theo mức giá năm nào, bà Võ Thanh Thủy cho biết: "Theo quy định, người chuyển nhượng nộp thuế TNCN, giá đất tính tại thời điểm hợp đồng chuyển nhượng có hiệu lực".

Độc giả Thanh Tran có câu hỏi: "Di chúc của cô tôi lập năm 2014, tháng 12-2014 cô tôi mất. Vậy giờ tôi đóng thuế TNCN theo giá nhà 2014 hay 2015? Năm 2015 giá quá cao so với thời điểm lập di chúc năm 2014". Ông Vũ Đức Hiển cho biết trường hợp của ông/bà nhận thừa kế theo di chúc đối với bất động sản là nhà và công trình kiến trúc trên đất thì giá tính thuế TNCN trong trường hợp này được căn cứ vào quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về phân loại giá trị nhà, quy định tiêu chuẩn định mức xây dựng cơ bản do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành; giá trị còn lại của nhà, công trình kiến trúc tại thời điểm đăng ký quyền sở hữu. Trường hợp không xác định được theo quy định trên thì căn cứ vào giá tính lệ phí trước bạ do UBND tỉnh quy định.

Trước câu hỏi độc giả nhận được thông báo nộp thuế từ ngày 25-4-2014 nhưng nếu năm 2015 mới đi nộp thuế thì số tiền đóng thuế có bị điều chỉnh tăng không, thông báo đóng thuế có giá trị bao lâu, ông Nguyễn Cao Mỹ cho rằng trường hợp này phải bị xử phạt chậm nộp theo quy định. Người nộp thuế chậm phải nộp theo mức lũy tiến 0,05%/ngày tính trên số tiền thuế chậm nộp đối với số ngày chậm nộp không quá 90 ngày; 0,07%/ngày tính trên số tiền thuế chậm nộp đối với số ngày chậm nộp vượt quá thời hạn 90 ngày.

Bảng giá đất mới năm 2015 của TP.HCM tăng bình quân 1,6 lần so với bảng giá đất cũ năm 2014. Ảnh minh họa

Bạn đọc Hoang Ha có câu hỏi: "Trường hợp nợ tiền chuyển mục đích sử dụng đất (ghi nợ trong giấy chứng nhận), nếu sau này giá đất tăng tôi có phải đóng theo giá mới không?", bà Lê Thị Tám trả lời rằng người sử dụng đất được trả nợ dần trong thời hạn tối đa là 5 năm; sau 5 năm kể từ ngày ghi nợ mà chưa trả hết nợ tiền sử dụng đất thì người sử dụng đất phải nộp tiền sử dụng đất còn lại theo giá đất tại thời điểm trả nợ. Trường hợp hộ gia đình, cá nhân thanh toán nợ trước hạn thì được hỗ trợ giảm trừ vào tiền sử dụng đất phải nộp theo mức hỗ trợ là 2%/năm của thời hạn trả nợ trước hạn và tính trên số tiền sử dụng đất trả nợ trước hạn. Do đó trường hợp của bạn sau 5 năm kể từ ngày ghi nợ mới phải điều chỉnh theo lại theo giá mới.

Về vấn đề giá đất lên như thế nào ở tất cả các khu vực thuộc TP.HCM, ông Nguyễn Như Bình cho biết bảng giá đất trên địa bàn thành phố năm 2015 đã được nghiên cứu để điều chỉnh cho 24 quận, huyện trên địa bàn thành phố chứ không điều chỉnh cục bộ từng khu vực. Nhìn chung giá đất theo bảng giá đất mới tăng bình quân 1,6 lần.

Tỉ lệ giữa giá đất theo bảng giá và giá đất thị trường của TP.HCM là thấp nhất so với các tỉnh khác nên việc tăng giá đất nằm trong lộ trình. Ảnh minh họa

Trả lời câu hỏi của độc giả Lê Thành Nhân: "Tại sao việc tăng giá đất lại "nhảy vọt" như vậy? Sao không theo lộ trình? Ví dụ tăng dần 20%/năm. Theo cá nhân ý kiến của tôi, việc tăng "dựng đứng" như vậy là nhằm tăng giá đất phân lô lẻ hay những dự án bất động sản mới để từ đó những người có nhu cầu nhà ở phải chuyển sang mua chung cư đang "tồn kho". Việc tăng giá đất này nhằm phục vụ nhóm lợi ích nào đó thôi sao?", ông Nguyễn Như Bình cho biết thông qua rà roát, cân đối, các sở, ngành và quận, huyện đã thống nhất lấy mức giá đất khoảng 25% - 30% giá thị trường (là mức thấp nhất có thể) để có sự hài hòa giữa mặt bằng chung của giá đất thành phố đồng thời phù hợp với khung giá của Chính phủ. So với một số tỉnh, thành phố khác thì tỉ lệ so sánh giữa giá đất theo bảng giá và giá đất thị trường của TP.HCM cũng là thấp nhất. Tiền sử dụng đất còn phụ thuộc nhiều vào mức thu nên các cơ quan cần nghiên cứu tham mưu với trung ương để có mức thu hợp lý hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước.

Một câu hỏi khác từ độc giả là: "Gia đình tôi rất nỗ lực làm thủ tục để được cấp chủ quyền nhà nhưng liên tiếp gặp các trở ngại vì quyết định, thông tư, chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể. Tôi rất nóng lòng vì ghe giá đất sẽ tăng cao và cuối cùng năm 2014 cũng khép lại. Xin hỏi còn cách nào để đóng tiền thuế đất giá cũ hoặc thấp hơn mức mới hay không, thủ tục hoặc yêu cầu gì từ người dân",  bà Lê Thị Tám trả lời: "Giá đất tính tiền sử dụng đất tại thời điểm được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất hoặc tại thời điểm được cơ quan có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất. Cơ quan thuế căn cứ vào phiếu chuyển thông tin địa chính của văn phòng đăng ký đất để xác định nghĩa vụ tài chính của hộ gia đình, cá nhân. Do đó, đề nghị ông liên hệ Văn phòng đăng ký đất để được xem xét cấp giấy chứng nhận theo thẩm quyền".

Thái Hà (tổng hợp)