Khi nào ông Chấn được nhận tiền bồi thường?

Sau khi được TAND Tối cao mời làm việc, hướng dẫn thủ tục làm đơn yêu cầu bồi thường vào giữa tháng 8 vừa qua, ông Nguyễn Thanh Chấn (53 tuổi, trú tại Thôn Me, xã Nghĩa Trung, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang) - người bị tù oan hơn 10 năm, đã gửi đơn lần hai tới TAND Tối cao đòi bồi thường tổng cộng 9,3 tỉ đồng.

Ngoài ra, ông Chấn yêu cầu được trả lại toàn bộ số tài sản đã bị tịch thu khi ông bị bắt gồm 1 xe đạp Thống nhất cũ, 1 đôi thùng nhựa đựng nước, 1 bộ quần áo cộc…

Khi nào ông Chấn mới nhận được tiền bồi thường để trả nợ và khắc phục cuộc sống?

Ông Trần Xuân Thảo, Phó phòng nghiệp vụ Tòa phúc thẩm TAND Tối cao tại Hà Nội đã nêu những ý kiến về việc hướng dẫn gia đình ông Chấn làm những thủ tục cần thiết để được tiền bồi thường. Cụ thể, ông Chấn phải nộp các chứng từ chứng minh những khoản yêu cầu bồi thường để tòa hướng dẫn ông làm thủ tục theo yêu cầu bồi thường.

Vấn đề này đã gây nhiều bức xúc trong dư luận bởi nhiều ý kiến, kể cả chuyên gia ngành tư pháp cũng cho rằng, sự việc xảy ra đã 10 năm và gia đình ông Chấn là nạn nhân trong vụ án oan, vì thế việc áp dụng quy định cứng nhắc để yêu cầu gia đình ông Chấn cung cấp giấy tờ, hóa đơn liên quan thì khác gì đánh đố. Và liệu rằng cái vòng luẩn quẩn cứ tiếp tục xoay thì đến bao giờ gia đình ông Chấn mới nhận được tiền bồi thường để trả nợ và khắc phục cuộc sống?

Trao đổi với PV Đời sống Pháp luật, ông Trần Việt Hưng, Phó cục trưởng cục Bồi thường Nhà nước cho biết: Tại Điều 79 Bộ luật Tố tụng Dân sự quy định về chứng minh thiệt hại nêu rõ: "Đương sự có yêu cầu Toà án bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình phải đưa ra chứng cứ để chứng minh cho yêu cầu đó là có căn cứ và hợp pháp; Đương sự có nghĩa vụ đưa ra chứng cứ để chứng minh mà không đưa ra được chứng cứ hoặc không đưa ra đủ chứng cứ thì phải chịu hậu quả của việc không chứng minh được hoặc chứng minh không đầy đủ đó...".

Theo ông Hưng, việc quy định về cung cấp kịp thời, đầy đủ và trung thực tài liệu, chứng cứ liên quan và chứng minh thiệt hại xảy ra, là một quy định chung khi yêu cầu giải quyết bồi thường thiệt hại và trong yêu cầu bồi thường Nhà nước nói riêng. Do đó, việc ông Thảo có viện dẫn Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước (TNBTCNN) về vấn đề này mà đúng nội dung của Luật thì không sai. Vấn đề là ở chỗ quy định về nghĩa vụ chứng minh thiệt hại trong dân sự là quy định chung, mặc dù có thể gây bất lợi cho người bị thiệt hại. Tuy nhiên, muốn thay đổi thì phải sửa luật cho phù hợp.

"Việc ông Chấn yêu cầu bồi thường gần 10 tỉ đồng, theo tôi, thứ nhất, cần phải nghiên cứu cụ thể Hồ sơ và các chứng cứ, tài liệu ông Chấn đưa ra theo quy định của pháp luật; thứ hai, cần căn cứ vào quy định của Luật TNBTCNN về thiệt hại được bồi thường (tại chương IV) và quy định tại TTLT số 05 để xác định các thiệt hại và tính toán các mức bồi thường cho từng thiệt hại cho đúng quy định", ông Hưng tiếp tục viện dẫn các điều luật để nêu ra các yêu cầu đối với gia đình ông Nguyễn Thanh Chấn để được nhận tiền bồi thường.

Hiện gia đình ông Chấn đang rất băn khoăn không biết đề nghị bồi thường của gia đình đã được cơ quan chức năng giải quyết đến đâu? Bởi đến nay, đã gần bốn tháng trôi qua kể từ thời điểm ngày 15/8, gia đình ông Nguyễn Thanh Chấn được Tòa phúc thẩm TAND Tối cao tại Hà Nội mời đến làm việc liên quan đến đề nghị bồi thường sau 10 năm tù oan trong khi Luật TNBTCNN quy định thời hạn tối đa là 45 ngày.

Về vấn đề này, luật sư Trương Anh Tú (đoàn luật sư TP.Hà Nội) cho biết, theo quy định tại Điều 19 Luật TNBTCNN, thời hạn thương lượng bồi thường là 30 ngày. Nhưng trường hợp như của ông Chấn do tính chất khó khăn, phức tạp nên việc thỏa thuận bồi thường có thể diễn ra trong thời hạn 45 ngày. Tức là việc bồi thường cho ông Chấn tính từ ngày 15/8/2014, tối đa 45 ngày sau là hết hạn và phải thỏa thuận xong việc bồi thường đối với ông Chấn. Như vậy, đến nay đã hết thời hạn nhưng vụ việc vẫn chưa giải quyết xong.

H.Nguyên