Kinh ngạc: Thang máy nối từ mặt đất lên vũ trụ chuẩn bị 'lộ diện'

Theo CNet, vào tháng 9 này các nhà nghiên cứu từ Đại học Shizuoka Nhật Bản và một số tổ chức sẽ lần đầu thử nghiệm dự án thang máy lên vũ trụ. Hoạt động của hệ thống này là vận chuyển người và hàng hóa qua một cáp nối giữa trái đất và trạm không gian tương tự các hoạt động của thang máy.

Theo đó, vào ngày 11/9, hai khối vệ tinh siêu nhỏ có kích thước 10 cm mỗi cạnh sẽ được vận chuyển từ Trung tâm Vũ trụ Tanegashima đến Trạm vũ trụ Quốc tế. Một camera sẽ được gắn kèm vệ tinh này để ghi lại toàn bộ quá trình trên.

Theo các nhà nghiên cứu, trong khi triển khai nghiên cứu họ đã gặp phải không ít trở ngại, bao gồm việc phát triển một loại cáp nối đặc biệt có khả năng chống chịu các tia năng lượng cao ngoài vũ trụ để truyền tải điện từ trái đất đến không gian và giữ thang máy vũ trụ an toàn khỏi va chạm từ những mảnh vỡ không gian hoặc thiên thạch.

Hiện tại, chi phí vận chuyển hàng hóa bằng tàu vũ trụ khoảng 20.000 USD/kg. Trong khi đó thang máy vũ trụ hứa hẹn sẽ rút con số này chỉ còn 200 USD. Các nhà nghiên cứu cũng kỳ vọng thang máy sẽ đạt tốc độ di chuyển khoảng 200 km/h và đến trạm vũ trụ ISS sau 8 ngày.

Liên quan tới dự án phát triển thang máy không gian, trước đó Mỹ cũng đã tiến hành họp về dự án diễn ra ở Washington. Đây là ý tưởng đột phá được Viện nghiên cứu ở Fairmont, bang West Virginia đề xuất năm 2002.

Bradley C. Edwards, Giám đốc Viện các ý tưởng tiến bộ của NASA ở Atlanta cho biết, nguyên mẫu đầu tiên của chiếc "thang trời" dài 96.000 km này sẽ đi vào vận hành trong 15 năm tới, sớm hơn cả thời gian biểu 2020 mà Tổng thống Bush đặt ra cho chuyến trở lại mặt trăng của Mỹ.

Cũng theo Bradley C. Edwards, đến nay, dự án đã nhận được 500.000 USD tài trợ từ NASA cho việc nghiên cứu ý tưởng và thêm 2,5 triệu USD từ Quốc hội Mỹ. Tất cả các chuyên gia của NASA đều quan tâm đến dự án này. Vị lãnh đạo trên tin rằng một chiếc thang máy vũ trụ sẽ mang đến những chuyến thám hiểm không gian rẻ tiền hơn, an toàn hơn và thậm chí có thể sử dụng để đưa con người tới các hành tinh.

Theo đó, về nguyên lỹ hoạt động của chiếc thang máy này sẽ chạy trên một dây cáp được bện từ những ống nano carbon - có độ bền gấp nhiều lần thép. Mỗi sợi cáp chỉ rộng khoảng 0,9 mét và mỏng hơn một tờ giấy, nhưng có thể mang được tải trọng tới 13 tấn. Đầu bên dưới của nó được gắn với một bệ đỡ đặt ở xích đạo, ngoài khơi biển Thái Bình Dương của vùng Nam Mỹ - là nơi gió lặng, thời tiết tốt và ít có các máy bay thương mại bay qua. Bệ đỡ di động chứ không cố định tại một chỗ, cho phép chuyển dây cáp ra khỏi đường đi của các vệ tinh khi cần.

Đánh giá về dự án thang máy không gian này, David Brin, nhà văn viễn tưởng từng dạy vật lý tại Đại học San Diego tin rằng dự án này có tính khả thi, song để đưa nó vào vận hành năm 2019 thì còn phải xem xét. 

Thực tế từ trước tới nay dự án thang máy vũ trụ không hẳn là ý tưởng mới mẻ. Trước đó, nhà khoa học Nga Konstantin Tsiolkovsky đã đoán trước tương lai của nó từ một thế kỷ trước. Trong cuốn tiểu thuyết "The Fountains of Paradise" xuất bản năm 1979, tác giả Arthur C. Clarke đã hình dung về một chiếc thang máy có thể đưa con người lên độ cao 38.000 km - vùng không gian bao trọn mặt trăng, sao Thủy và Hỏa tinh. Tuy nhiên, sự khác biệt so với lần này, theo Edwards là ở chỗ "chúng tôi có một loại vật liệu để biến nó thành sự thực".

Edwards cũng cho biết, ông có thể cần hơn 2 năm để phát triển loại ống carbon có độ bền cần thiết. Sau đó, dự án sẽ bắt đầu.

An Dương (T/h)