Miền Bắc nắng như đổ lửa, nóng nhất từ trước đến nay: Lý giải nguyên nhân

Chia sẻ với báo Công an Nhân dân (CAND), ông Lê Thanh Hải – Phó giám đốc Trung tâm Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia khẳng định, nắng nóng những ngày qua đã đạt đến giá trị kỉ lục. Tại trạm Hà Đông (Hà Nội) đã ghi nhận mức nhiệt 41,5-42 độ, cao nhất trong vòng 46 năm qua. 

Trước đó, năm 1971, mức nhiệt cao nhất ghi nhận tại đây cũng chỉ 40,4 độ. Đây mới chỉ là mức nhiệt ghi nhận trong các lều khí tượng. Nhiệt độ thực tế ngoài trời còn cao hơn rất nhiều, thậm chí vượt xa giá trị dự báo.

Điều đặc biệt của đợt nắng nóng này là không tập trung mạnh ở khu vực Tây Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ mà lại tập trung ở đồng bằng Bắc Bộ, trọng tâm là Thủ đô Hà Nội. Lí giải điều này, ông Hải cho biết: "Sở dĩ Thủ đô Hà Nội nóng hơn các khu vực khác là vì có một vùng thấp nóng hình thành ngay trên đồng bằng Bắc Bộ. Ngay tại Hà Nội, khu vực nội thành có mức nhiệt cao hơn ngoại thành từ 0,5-3 độ. Các vùng núi cao như Ba Vì, nhiệt độ thấp hơn do có nhiều cây xanh".

Cũng theo CAND, mặc dù xuất hiện nắng nóng với giá trị nhiệt độ kỉ lục nhưng theo các chuyên gia khí tượng, điều này lại hoàn toàn phù hợp với quy luật chung của khí hậu.

Tờ báo này dẫn lời  GS Phan Văn Tân (Khoa khí tượng thuỷ văn và hải dương học – Đại học Quốc gia Hà Nội), cho biết, tháng 6-7 vốn là cao điểm nắng nóng nên việc xuất hiện đợt nắng nóng kéo dài là hoàn toàn bình thường, cái bất thường nằm ở chỗ cường độ của nó quá mạnh.

"Năm nay thời tiết tương đối lạ. Bình thường tháng 5 đã có đợt nắng nóng tương đối mạnh nhưng năm nay không có, thậm chí còn có không khí lạnh khá sâu. Ngay trong đợt nắng nóng đầu tiên đã xuất hiện nhiệt độ cao kỉ lục trong mấy chục năm khiến người dân cảm thấy bất thường nhưng thực tế nó vẫn phù hợp với quy luật khí hậu.

Theo quy luật thông thường, trong khoảng thời gian đầu mùa hè (tháng 5-6), nắng nóng ở miền Bắc khốc liệt hơn miền Trung, đặc biệt ở phía Tây Bắc Bộ. Sang tháng 7-8, miền Trung nắng hơn miền Bắc do tác động của gió mùa Tây Nam (miền Bắc giảm dần nhờ những cơn mưa từ dải hội tụ nhiệt đới). Miền Trung chịu tác động của hiệu ứng phơn rõ rệt hơn, trong khi miền Bắc chịu tác động của nhiều hình thái khác nhau, trong đó có vùng áp thấp nóng, áp cao Tây Tạng..."- GS Tân nói.

Vị chuyên gia này cũng nói thêm, sở dĩ Thủ đô Hà Nội phải hứng chịu "chảo lửa" còn là do hiệu ứng đô thị làm gia tăng nắng nóng.

"Quá trình đô thị hoá khiến các nhà cao tầng mọc lên rất nhiều, nền đất được thay thế bằng nền bê tông làm nhiệt độ nóng lên nhanh, toả nhiệt nhiều khiến người dân cảm giác bị đốt nóng mạnh hơn. Không chỉ nắng nóng, hiệu ứng đô thị còn làm gia tăng lũ lụt thành phố do nước không thoát được.

Để giảm hiệu ứng đô thị, các thành phố phải xây dựng mô hình thành phố xanh, trồng thêm cây xanh, xây dựng nhiều hồ điều hoà...Biến đổi khí hậu đang làm cho thời tiết ngày càng cực đoan hơn. Tuy nhiên, sự cực đoan của thời tiết cũng là hệ quả của những hoạt động do con người gây ra" – GS Tân nhấn mạnh.

Về thời tiết ngày hôm nay 5/6, do tác động của vùng áp thấp nóng phía Tây kết hợp với hiệu ứng gió phơn hoạt động mạnh nên nắng nóng gay gắt tiếp tục xảy ra ở Bắc Bộ và các tỉnh từ Thanh Hóa đến Phú Yên.

Nhiệt độ cao nhất trong ngày phổ biến 37-39 độ, có nơi trên 40 độ. Thời gian có nhiệt độ trên 35 độ từ 10-18 giờ. Cấp độ rủi ro thiên tai: cấp 1. Từ ngày 6/6 nắng nóng sẽ kết thúc ở Bắc Bộ và dịu dần ở các tỉnh miền Trung. 

Khu vực Hà Nội: Ngày hôm nay trời tiếp tục nắng nóng đặc biệt gay gắt với nhiệt độ cao nhất trong ngày từ 38-40 độ; thời gian có nhiệt độ trên 35 độ từ 9-20 giờ; nhiệt độ thấp nhất trong ngày từ 30-33 độ.

Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương cảnh báo, do ảnh hưởng của không khí lạnh nén rãnh áp thấp nên từ gần sáng và ngày 06/06 đến ngày 07/06 ở Bắc Bộ có mưa rào và dông nhiều nơi. Các tỉnh từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên Huế từ chiều và tối ngày 06/06 có mưa rào và dông rải rác. Trong cơn dông có khả năng xảy ra tố, lốc, mưa đá và gió giật mạnh.

Như vậy, đợt nắng nóng kỷ lục sẽ kết thúc vào gày 6/6.

Hà Thúy (T/h)