Miễn nhầm hàng trăm tỷ đồng thuế cho Formosa Hà Tĩnh

Theo báo Thanh niên đưa tin trước đó, thông tin miễn, hoàn thuế cho Formosa được Tổng cục Thuế báo cáo Bộ Tài chính trong dự thảo gửi xin ý kiến về việc đền bù thiệt hại cho các doanh nghiệp trong sự kiện phản đối Trung Quốc ngày 13/5/2014.

Theo báo cáo của Tổng cục Thuế, sau sự cố nói trên, cả nước ghi nhận có 778 doanh nghiệp được đánh giá bị ảnh hưởng, trong đó Bình Dương thiệt hại nặng nhất với 537 doanh nghiệp, Đồng Nai có 171, TP.HCM có 33 và Hà Tĩnh có 1 doanh nghiệp.
Các doanh nghiệp báo cáo bị thiệt hại 9.900 tỉ đồng và 4,23 triệu USD, riêng Công ty TNHH gang thép Hưng Nghiệp Formosa (Formosa Hà Tĩnh) khai báo bị thiệt hại cao nhất với số tiền lên đến 5.533 tỉ đồng. Tuy nhiên, qua rà soát của các cơ quan như bảo hiểm và cơ quan chức năng địa phương, tổng số thiệt hại của các doanh nghiệp trên cả nước là 4.523 tỉ đồng và 4,23 triệu USD, trong đó thiệt hại của Formosa là 4,77 tỉ đồng, các nhà thầu làm cho Formosa là 68,32 tỉ đồng.

Theo Tổng cục Thuế, để hỗ trợ các doanh nghiệp bị ảnh hưởng nói trên, cơ quan thuế đã thực hiện gia hạn hồ sơ khai thuế và gia hạn nộp thuế cho nhiều DN. Ngoài ra, còn thực hiện cơ chế giải quyết hồ sơ hoàn thuế nhanh (hoàn trước kiểm sau cho 408 hồ sơ đề nghị, với tổng số tiền hơn 15.200 tỉ đồng). Trong đó, riêng Hà Tĩnh đã hoàn cho Formosa kể từ kỳ hoàn thuế tháng 4.2014 cho đến nay số tiền hơn 10.173 tỉ đồng.

Ngoài ra, Formosa còn được Bộ Tài Chính miễn giảm, miễn phạt và hoàn lại số tiền thuế đã truy thu, phạt cho Formosa trước khi xảy ra sự kiện 13.5.2014, số tiền trị giá 71,6 tỉ đồng. Đây là số tiền miễn giảm và hoàn lại khoản thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường đã nộp đối với hoạt động hút cát san nền số tiền 71,6 tỉ đồng (trong đó thuế tài nguyên là 49,2 tỉ đồng, phí bảo vệ môi trường là 22,75 tỉ đồng). Bên cạnh đó, Bộ Tài chính đã không truy thu thuế nhà thầu đối với hàng hóa, thiết bị nhập khẩu kèm theo bảo hành số tiền 176,3 tỉ đồng, đồng thời không truy thu số tiền phạt vi phạm hành chính về thuế 32,88 tỉ đồng, cùng miễn phạt vi phạm chính về thuế số tiền 1,26 tỉ đồng.

Thông tin đăng tải trên Vnexpress, theo quy định tại Thông tư 60/2012 của Bộ Tài chính, đối tượng áp thuế nhà thầu đối với hàng hóa, thiết bị nhập khẩu kèm theo bảo hành là các nhà thầu nước ngoài có thu nhập tại Việt Nam thông qua việc bán hàng hóa, thiết bị nhập khẩu kèm theo bảo hành. Như vậy, khoản thuế nhà thầu 176 tỷ đồng không phải do Formosa bỏ tiền túi nộp cho ngân sách Việt Nam mà Formosa chỉ là đối tượng khấu trừ và nộp hộ nhà thầu nước ngoài. Trong khi đó, nhà thầu này lại không phải đối tượng chịu ảnh hưởng của vụ sự cố 13/5/2014. Chưa kể, theo thống kê thiệt hại của Formosa Hà Tĩnh, đơn vị này chỉ thiệt hại chưa đến 5 tỷ đồng.

Trao đổi với Vnexpress, một chuyên gia trong ngành thuế nhìn nhận, việc Formosa Hà Tĩnh được tháo gỡ khó khăn đối với phần thuế phải nộp không thuộc nghĩa vụ của mình mà thuộc trách nhiệm của nhà thầu nước ngoài không có liên quan đến thiệt hại là vô lý. "Đáng lẽ ra Formosa Hà Tĩnh có nghĩa vụ khấu trừ trước khi thanh toán cho nhà thầu nước ngoài. Việc không truy thu này áp dụng nhầm đối tượng", vị này nói.

Trả lời Vnexpress, một nguồn tin từ Tổng cục Thuế cho biết, ban đầu, đơn vị vẫn có kế hoạch truy thu thuế nhà thầu với Formosa Hà Tĩnh bình thường nhưng phương án tháo gỡ khó khăn này được đưa ra theo sự chỉ đạo của văn bản 207 (năm 2014) của Văn phòng Chính phủ nhằm giúp đỡ, hỗ trợ các doanh nghiệp khắc phục thiệt hại, sớm trở lại phát triển sản xuất kinh doanh. "Hỗ trợ doanh nghiệp khắc phục khó khăn là cần thiết nhưng việc hỗ trợ vượt khung và với khoản thuế không thuộc trách nhiệm của họ có thể gây ra những tiền lệ xấu sau này", vị này cho biết.

Mới đây, trong một văn bản dự thảo trình Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế cũng đã đề cập tới việc dừng hàng loạt những phương án hỗ trợ (trong đó có hỗ trợ hoàn hơn 10.000 tỷ đồng thuế sau sự cố 13/5) cho Formosa ngay từ tháng 9 này.

Kể từ khi hoạt động năm 2009 đến nay, riêng Formosa đã được cơ quan thuế hoàn 14.600 tỷ đồng. Theo đại diện ngành thuế, việc hoàn thuế này là đúng với Luật và quy định.

Mạnh Long (T/h)