Tia vũ trụ có tác hại đến não phi hành gia lên sao Hỏa

Theo VnExpress, Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) dự định gửi phi hành gia đến sao Hỏa trong vòng 20 năm tới. Tuy nhiên, một nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tiếp xúc với tia vũ trụ có thể làm suy giảm nhận thức của phi hành gia trong suốt hành trình kéo dài trong không gian.

Tại Phòng thí nghiệm Bức xạ Không gian của NASA, các nhà khoa học thuộc Đại học California, Irvine (Mỹ) mô phỏng điều kiện khắc nghiệt của không gian sâu. Họ cho một nhóm chuột biến đổi gene tiếp xúc với chùm tia tương tự tia vũ trụ. Những con chuột biến đổi gene có tế bào thần kinh phát quang, giúp nhóm nghiên cứu dễ dàng quan sát sự thay đổi trong bộ não của chúng.

6 tuần sau đó, cá thể chuột bị chiếu xạ có số lượng sợi nhánh nằm giữa các tế bào thần kinh (nơron) ít hơn khoảng 30-40% so với nhóm chuột bình thường. Việc tiếp xúc với tia vũ trụ khiến sợi nhánh thần kinh ngày càng suy giảm, làm ảnh hưởng đến trí tuệ, giống như những người mắc bệnh Alzheimer hoặc bệnh thần kinh khác tương tự.

Kết quả cho thấy, những con chuột bị chiếu xạ có thời gian phản ứng lại với kích thích chậm hơn, thiếu tò mò, hay quên và dễ nhầm lẫn hơn so với nhóm chuột bình thường. Nếu thay đổi tương tự xảy ra đối với các phi hành gia trong không gian, khả năng phản ứng nhanh chóng và gợi nhớ lại thông tin của họ sẽ bị ảnh hưởng.

Tia vũ trụ chiếu xuyên qua bầu khí quyển Trái Đất. Ảnh minh họa: NASA

Theo báo Thanh Niên, các nhà khoa học thần kinh từng tuyên bố, tia vũ trụ tràn ngập không gian bên ngoài Trái Đất có thể thay đổi cấu trúc dây thần kinh của não nếu phơi nhiễm trong thời gian dài. Hậu quả là gây ra các tổn hại tương tự như chứng mất trí nhớ, theo kết luận rút ra từ báo cáo trên chuyên san Science Advances.

Ông Charles Limoli, giáo sư của Đại học California-Irvine, cảnh báo rằng không có gì phải nghi ngờ khi kết luận con người cũng bị tình trạng như chuột, do các tia vũ trụ có thể đi xuyên qua tàu vũ trụ và xâm nhập cơ thể các phi hành gia.

“Các phi hành gia có thể bị hủy hoại năng lực nhận thức, dẫn đến giảm khả năng thể hiện, bị đẩy vào tình trạng bối rối, bồn chồn và những vấn đề nghiêm trọng kéo dài đối với chức năng nhận thức”, theo giáo sư Limoli.

Ông bổ sung thêm rằng điều này có thể khiến phi hành gia bị thiếu đi năng lực phản ứng nhanh nhạy với tình huống và không đủ sức giải quyết vấn đề, từ đó sự an toàn của họ có thể bị đe dọa khi rơi vào trường hợp hiểm nghèo.

Với sứ mệnh dài ngày đến sao Hỏa của các phi hành gia, bất kỳ tác động nào của tia vũ trụ cũng có đủ thời gian để bộc lộ. Khả năng thực hiện nhiệm vụ của phi hành gia, khả năng tiến hành nghiên cứu, nhận thức của họ, có thể bị tổn hại bởi những tác động này.

Đăng Duy (T/h)