Chung tay bảo vệ trẻ em

Tài liệu này cung cấp khung hướng dẫn toàn diện giúp đảm bảo sự hỗ trợ an toàn, thân thiện và hiệu quả dành cho trẻ em, giúp bảo vệ quyền lợi trẻ em.

Tài liệu này được phát triển nhằm hỗ trợ các  hính phủ, tổ chức và chuyên gia xây dựng hệ thống bảo vệ trẻ em toàn diện, dựa trên các nguyên tắc quyền trẻ em, hệ thống tư pháp thân thiện với trẻ em, tiếp cận đa ngành. Tài liệu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phối hợp giữa các cơ quan thực thi pháp luật, y tế, dịch vụ xã hội và các tổ chức phi chính phủ để đảm bảo trẻ em nhận được sự chăm sóc và hỗ trợ tốt nhất.

Bối cảnh ra đời

Theo số liệu của UNICEF, hơn 1 tỷ trẻ em trên thế giới đã trải qua các hình thức bạo lực về thể chất, tinh thần hoặc tình dục. Bạo lực đối với trẻ em không chỉ gây ảnh hưởng tức thời mà còn để lại hậu quả lâu dài đối với sự phát triển thể chất và tinh thần. Chính vì vậy, việc xây dựng một hệ thống dịch vụ hỗ trợ trẻ em một cách toàn diện, có sự phối hợp liên ngành là điều vô cùng cần thiết.

Tài liệu IWA 49:2025 được xây dựng dựa trên các công ước và chiến lược quốc tế quan trọng, bao gồm:

• Công ước Liên Hợp Quốc về Quyền Trẻ em (UNCRC);

• Công ước Lanzarote của Hội đồng Châu Âu về bảo vệ trẻ em khỏi lạm dụng tình dục;

• Chiến lược bảo vệ trẻ em của Liên minh Châu Âu (EU);

• Các nguyên tắc hướng dẫn của Liên Hợp Quốc về hệ thống tư pháp thân thiện với trẻ em;

• Mô hình Barnahus - Trung tâm hỗ trợ trẻ em bị xâm hại tình dục và bạo lực;

Những nội dung chính trong IWA 49:2025

Các nguyên tắc cốt lõi

• Lợi ích tốt nhất của trẻ: Mọi quyết định phải ưu tiên bảo vệ quyền lợi của trẻ em.

• Môi trường thân thiện với trẻ em: Dịch vụ phải được thiết kế phù hợp với độ tuổi, văn hóa và nhu cầu riêng của trẻ.

• Phối hợp đa ngành: Cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa các tổ chức pháp luật, y tế, giáo dục và xã hội.

• Giảm thiểu tổn thương lần thứ hai: Hạn chế tối đa việc trẻ phải kể lại trải nghiệm đau thương trước nhiều người khác nhau.

• Quy trình tư pháp thân thiện với trẻ: Đảm bảo trẻ em có quyền được nghe, được bảo vệ và tham gia vào các quyết định liên quan đến mình.

Hướng dẫn thực hiện

Cung cấp dịch vụ y tế và tâm lý, bao gồm việc: Đảm bảo trẻ em được tiếp cận dịch vụ chăm sóc y tế phù hợp; Cung cấp hỗ trợ tâm lý và các phương pháp trị liệu dựa trên bằng chứng; Đánh giá và điều trị tổn thương về mặt tâm lý một cách chuyên nghiệp.

Điều tra và xét xử thân thiện với trẻ

• Phỏng vấn trẻ phải tuân theo quy trình chuẩn để không gây tổn thương thêm.

• Ghi hình lời khai để hạn chế việc trẻ phải thuật lại nhiều lần.

• Bảo đảm trẻ không tiếp xúc với kẻ bị cáo buộc gây hại.

• Hỗ trợ pháp lý và quyền được bảo vệ của trẻ trong quá trình tố tụng.

Đào tạo và giám sát chất lượng dịch vụ

• Đào tạo chuyên sâu cho nhân viên y tế, cảnh sát, luật sư và nhân viên xã hội.

• Thiết lập hệ thống giám sát để đảm bảo dịch vụ luôn đạt tiêu chuẩn cao nhất.

• Đánh giá hiệu quả dịch vụ thông qua dữ liệu và phản hồi từ trẻ em và gia đình.

Ứng dụng thực tế của IWA 49:2025

Tài liệu này đã được triển khai dưới nhiều mô hình thực tế trên thế giới, bao gồm:

• Barnahus (Ngôi nhà của trẻ em) tại Iceland: Mô hình tích hợp y tế, pháp lý và tâm lý trong cùng một địa điểm để hỗ trợ trẻ tốt nhất.

• Trung tâm Bảo vệ Trẻ em tại Mỹ: Phối hợp liên ngành giữa cảnh sát, bác sĩ và nhân viên xã hội.

• Các chương trình cộng đồng ở các nước đang phát triển: Tận dụng nguồn lực địa phương để hỗ trợ trẻ một cách linh hoạt.

• Mạng lưới Barnahus tại Châu Âu: Hệ thống các trung tâm bảo vệ trẻ em theo tiêu chuẩn chất lượng Barnahus.

Tài liệu IWA 49:2025 đóng vai trò quan trọng trong nâng cao tiêu chuẩn bảo vệ trẻ em trên toàn cầu. Việc triển khai tài liệu này không chỉ giúp trẻ em được tiếp cận các dịch vụ an toàn và hiệu quả mà còn góp phần xây dựng hệ thống bảo vệ bền vững, đảm bảo mọi trẻ em đều có cơ hội phát triển toàn diện trong một môi trường an toàn.

Tài liệu cũng khuyến khích các chính phủ, tổ chức phi chính phủ và cơ quan thực thi pháp luật áp dụng mô hình MDIA, nhằm cung cấp một giải pháp lâu dài và hiệu quả trong công tác bảo vệ trẻ em khỏi bạo lực.

Hãy tìm hiểu thêm về IWA 49:2025 và chung tay bảo vệ trẻ em ngay hôm nay!

Ngọc BÍCH, VSQI