11 tổ chức chứng nhận chất lượng, thử nghiệm phân bón bị ‘tuýt còi’

Bộ NN&PTNT chỉ quản lý phân hữu cơ, tỷ lệ chỉ chiếm khoảng 5 -8% trên toàn thị trường phân bón, còn hơn 90% do Bộ Công Thương phụ trách.

Thanh tra Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) vừa công bố kết luận thanh tra về việc chấp hành pháp luật trong lĩnh vực phân bón. Theo kết quả thanh tra, 11 tổ chức được Cục Trồng trọt chỉ định được chứng nhận chất lượng phân bón, thử nghiệm phân bón sẽ bị đình chỉ, xử phạt vì có dấu hiệu sai phạm hoặc liên quan trong việc cấp phép, kiểm tra và có dấu hiệu giả mạo giấy tờ của cơ quan Nhà nước.

Theo Thanh tra Bộ NN&PTNT, 11 đơn vị mắc nhiều lỗi vi phạm liên quan tới chứng nhận và kiểm nghiệm phân bón gồm: Công ty CP giám định và khử trùng (FCC); Công ty CP giám định cà phê và hàng hóa xuất nhập khẩu (CAFECONTROL) không có nhân viên chuyên ngành về phân bón, không có phòng thử nghiệp phân bón, không có đăng ký lĩnh vực hoạt động chứng nhận chất lượng…

Đáng chú ý nhất là việc Cục Trồng trọt đã chỉ định cho doanh nghiệp khử trùng (FCC) chưa có giấy phép hoạt động trong lĩnh vực phân bón đi cấp chứng nhận chất lượng phân bón. Công ty này chưa có phòng thử nghiệm theo quy định nhưng trong hồ sơ lưu tại Cục Trồng trọt lại có giấy xác nhận chứng nhận năng lực cơ quan Nhà nước có thẩm quyền .

Cụ thể, ngày 29/11/2010, trong Quyết định số 515, Cục Trồng trọt đã chỉ định Công ty Cổ phần Giám định và Khử trùng FCC cùng 10 tổ chức, đơn vị khác được chứng nhận chất lượng phân bón của một số đơn vị kinh doanh, sản xuất phân bón.

Tuy nhiên, sau kiểm tra, Thanh tra Bộ phát hiện một số sai phạm như: trong hồ sơ chỉ định tổ chức chứng nhận chất lượng phân bón được lưu trữ tại Cục Trồng trọt, không có tài liệu nào chứng minh kinh nghiệm trong lĩnh vực phân bón của công ty FCC. Đặc biệt, tại thời điểm được Cục Trồng trọt chỉ định chứng nhận, FCC không có đăng lý lĩnh vực hoạt động chứng nhận. Đây là hành vi vi phạm pháp luật Nhà nước theo Thông tư 09/2009/TT-BKHCN.

Cơ quan thanh tra khẳng định, quyết định của Cục Trồng trọt chỉ định FCC là vi phạm quy định về quản lý Nhà nước tại Thông tư 32 của Bộ. Do đó, các thành viên đoàn đánh giá và công chức chuyên môn thẩm tra hồ sơ, trình ký quyết định chỉ định phải chịu trách nhiệm đối với vi phạm này.

Về phòng thử nghiệm, theo quy định thì các đơn vị được chỉ định phải được Văn phòng công nhận chất lượng (BOA)– Bộ KH&CN công nhận năng lực phòng thử nghiệm về các thành phần tiêu chuẩn đối với phân bón. Tại thời điểm Cục Trồng trọt chỉ định tổ chức chứng nhận chất lượng phòng thử nghiệm của công ty FCC, công ty này không được chỉ định thử nghiệm đối với lĩnh vực phân bón. Tuy nhiên, trong hồ sơ chỉ định lưu trữ tại Cục Trồng trọt lại thể hiện đã được BOA công nhận năng lực thực hiện phân tích các chỉ tiêu trên.

Bên cạnh đó, tại thời điểm Cục Trồng trọt chỉ định phòng thử nghiệm (năm 2010), Công ty FCC không có giấy đăng ký lĩnh vực hoạt động thử nghiệm (đến tháng 1/2014 công ty này mới được cấp giấy trên). Như vậy, Cục Trồng trọt đã vi phạm quy định khi công ty FCC chưa đủ điều kiện năng lực nhưng đã ban hành Quyết định.

Về hoạt động giám sát các đơn vị chứng nhận chất lượng phân bón, Thanh tra Bộ khẳng định: tháng 11/2010 Cục Trồng trọt ban hành quyết định cho phép các DN, đơn vị chứng nhận chất lượng phân bón. Nhưng đến 8/1/2014 mới thực hiện đánh giá giám sát các cơ quan này. Đây là hành vi vi phạm pháp luật. Đặc biệt, với phòng thử nghiệm của FCC, sau khi Cục Trồng trọt cho phép thử nghiệm nhưng đến tháng 10/2015 cơ quan này vẫn không giám sát.

Do phát hiện các vi phạm và gian lận, cơ quan Thanh tra kiến nghị Bộ NN&PTNT hủy các quyết định chỉ định DN, đơn vị tổ chức chứng nhận phân bón và Quyết định chỉ định phòng thử nghiệm phân bón đối với 11 đơn vị được thanh tra.

Thu hồi toàn bộ các giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định. Tổ chức kiểm điểm cán bộ, các cá nhân, tổ chức của Cục Trồng trọt vì có hành vi vi phạm trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Xác định hành vi, mức độ vi phạm của 11 tổ chức chứng nhận chất lượng phân bón đã được Cục Trồng trọt cấp theo quy định pháp luật.

Kiểm điểm cá nhân sai phạm Thanh tra Bộ NN&PTNT đã chỉ ra nhiều vi phạm tại Trung Tâm khảo kiểm nghiệm phân bón vùng Nam Bộ như đã chứng nhận cho 496 sản phẩm không nằm trong danh mục, chứng nhận cho 1.274 sản phẩm phân bón vô cơ ngoài phạm vi được chỉ định; không thực hiện giám sát khi cấp dấu hợp quy cho 276 doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh phân bón… Về xử lý vi phạm tại Trung tâm vùng Nam Bộ, cơ quan Thanh tra nêu rõ: Cục Trồng trọt phải tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của các cá nhân tại Trung tâm vùng Nam Bộ đã có hành vi vi phạm nêu ở trên. Trong đó, làm rõ và xử lý kỷ luật nghiêm người đứng đầu, trực tiếp tổ chức, chỉ đạo thực hiện các hoạt động của Trung tâm; đồng thời, phải tổ chức kiểm điểm rút kinh nghiệm toàn Trung tâm Khảo kiểm nghiệm phân bón quốc gia với những vi phạm đã phát hiện qua thanh tra; phổ biến, nghiêm khắc rút kinh nghiệm đến toàn bộ công chức, viên chức Cục trồng trọt đối với công tác quản lý Nhà nước về phân bón giai đoạn vừa qua...

>> Công ty Thuận Phong: Giả mạo chứng nhận Quacert là vô tình hay cố ý?