Đũa dùng một lần: Khi chưa có tiêu chuẩn người dân nên mua hàng rõ nguồn gốc

Nên mua đũa dùng một lần có nguồn gốc rõ ràng từ những công ty uy tín

Trên thị trường, đũa dùng một lần được bày bán ở rất nhiều nơi. Từ những cửa hàng tạp hóa, các khu chợ cóc cho đến chợ đầu mối. Đây là sản phẩm tiện dụng và được sử dụng trong các quán ăn vỉa hè, quầy ăn nhanh và thậm chí, nhiều nhà hàng cũng sử dụng loại đũa này.

Tuy nhiên, chất lượng của đũa dùng một lần đã nhiều lần được các cơ quan truyền thông đặt ra lo ngại chứa những chất gây độc hại cho sức khỏe và tính mạng con người. Thậm chí, trong nhiều phóng sự của báo chí, quy trình sản xuất đũa dùng một lần đã bị lật tẩy mất vệ sinh, không an toàn.

Hơn hết, đũa dùng một lần lại được bán khá rẻ trên thị trường khiến cho nhiều người tiêu dùng hoang mang và lo ngại về tính gây hại cho sức khỏe con người. Tuy nhiên, chính những người tiêu dùng cũng đành “nhắm mắt làm ngơ” vì hiện nay, đũa dùng một lần chưa có những quy chuẩn, quy định riêng và những dấu hiệu để phân biệt đũa an toàn và không an toàn.

Theo chị Nguyễn Thị Thanh, chủ của một quán ăn bình dân trên đường Minh Khai – Hà Nội cho biết: “Với những người làm kinh doanh như chúng tôi thì đũa dùng một lần khá là tiện lợi. Giá rẻ, dùng một lần xong bỏ đi không cần phải rửa cũng như phơi phóng. Tôi thường nhập một xe hàng từ chợ Đồng Xuân dùng khoảng 3 tháng mới hết. Chỉ cần để nơi khô ráo không lo mốc hay vấn đề gì cả”.

Mỗi ngày, tại cửa hàng của chị Thanh cũng sử dụng hàng trăm đôi đũa cho khách ăn hàng. Điều đáng nói, chị Thanh chỉ quan tâm đến việc mua được sản phẩm giá rẻ để bớt chi phí. Còn về chất lượng thì chị Thanh không hề quan tâm.

“Tôi nghĩ đũa rẻ tiền và đắt tiền hơn nhau ở việc làm bằng tre hay nứa, bương mà thôi. Chứ quy trình làm đũa nào cũng như nhau cả. Chẳng qua, khi xưa công nghệ chưa có thì ngồi vót còn bây giờ họ có máy nên có thể sản xuất hàng loạt và giá thành rẻ”, chị Thanh cho biết thêm.

Cũng giống như chị Thanh, nhiều chủ cửa hàng ăn nhanh, quán cơm bình dân cũng chung một ý nghĩa, làm sao nhập được sản phẩm càng rẻ để bớt đi tiền đầu tư càng tốt. Cho nên, với người bán, ít ai quan tâm đến vấn đề sức khỏe của người dân và những mối nguy hại từ đũa dùng một lần.

Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, chuyên gia Công nghệ thực phẩm cho biết, người tiêu dùng khi đến bất kì quán ăn nào nếu ở đó sử dụng đũa dùng một lần không rõ nguồn gốc thì cần phản ánh cho các cấp chính quyền và không nên đến đó ăn nữa. Bởi vì, đũa dùng một lần nếu quy trình sản xuất không đảm bảo sẽ ngấm ngầm gây hại cho sức khỏe. Đặc biệt đũa dùng một lần trong quá trình tẩy trắng có thể chứa chất gây ung thư. Do đó, người tiêu dùng cần bảo vệ chính sức khỏe của mình bằng việc hãy tẩy chay hàng không rõ nguồn gốc và chỉ sử dụng sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, tin cậy.

Theo ông Thịnh, nếu mua về nhà sử dụng, người tiêu dùng nên chọn mua đũa dùng một lần tại các siêu thị, trung tâm thương mại uy tín. Vì tại đây, các sản phẩm hàng hóa khi bày bán được kiểm định về chất lượng, nguồn gốc. Còn mua tại các chợ cóc, cửa hàng kinh doanh thông thường có thể vì lợi nhuận mà nhiều chủ cơ sở nhập hàng kém chất lượng cho rẻ để lấy lãi.

Tuy nhiên, ông Thịnh cũng cho biết, với sản phẩm đũa gỗ sử dụng một lần cần có tiêu chuẩn riêng để áp dụng và cũng là cơ sở bảo vệ người tiêu dùng.

Sẽ có tiêu chuẩn riêng cho đũa dùng một lần

Trong tháng 5/2017, Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Hoà Bình cũng đã phối hợp cùng các ban, ngành chức năng huyện Mai Châu tiến hành kiểm tra và phát hiện quy trình hoạt động của nhiều cơ sở sản xuất đũa dùng một lần ở huyện Mai Châu không bảo đảm vệ sinh. Một số cơ sở còn sản xuất khi chưa có Giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm.

Theo ý kiến của một số chuyên gia, đũa dùng một lần thường được làm từ các loại tre tươi, tre có chất lượng không tốt (tre non, tre tồn dư…), khả năng chịu ẩm mốc rất kém. Trong quá trình sơ chế, xử lý nguyên liệu, để chống nấm mốc và làm đũa trắng, các cơ sở sản xuất có thể lựa chọn sử dụng nhiều cách như: Sấy khô, dùng hoá chất... Song, đặc điểm của phương pháp sấy khô là đòi hỏi chi phí cao, lại mất nhiều thời gian, nên đa số chủ cơ sở đã chọn cách dùng hoá chất. Tình trạng này sẽ gây những hậu quả lớn đối với người sử dụng, bởi theo nghiên cứu, chỉ riêng với chất lưu huỳnh tồn dư trên đũa dùng một lần, người dùng đã có thể phải đối mặt với việc bị phá hủy chức năng hô hấp, suy giảm chức năng tiêu hoá…

Quá trình tìm hiểu được biết, dù rất phổ biến trên thị trường và tiềm ẩn nhiều nguy cơ về an toàn thực phẩm, song đến thời điểm hiện tại, sản phẩm đũa dùng một lần vẫn chưa có một tiêu chuẩn quản lý chất lượng cụ thể. Trong khi Bộ Y tế đã có quy chuẩn quốc gia với nhiều sản phẩm bao bì, dụng cụ tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm nhưng không hề có dụng cụ đũa ăn.

Ông Nguyễn Hoàng Linh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng (Bộ Khoa học và Công nghệ) cho biết: Đúng là đến thời điểm này, chúng ta vẫn chưa có tiêu chuẩn quốc gia cho sản phẩm đũa ăn dùng một lần. Để bảo đảm sức khỏe của người tiêu dùng và hạn chế tình trạng mất an toàn vệ sinh trong sản xuất đũa dùng một lần, thời gian tới, chúng tôi sẽ chủ động nghiên cứu, phối hợp để có thể sớm ban hành quy chuẩn quốc gia về chất lượng sản phẩm đũa ăn dùng một lần.

Khi đũa ăn dùng một lần đang trong quá trình chờ xây dựng tiêu chuẩn riêng thì người tiêu dùng hãy tự bảo vệ chính mình bằng việc mua sản phẩm, sử dụng sản phẩm rõ nguồn gốc và nên nói không với sản phẩm có nghi vấn kém chất lượng.

 Phương Nam