Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu hồ tiêu 2 tháng đầu năm 2021 của cả nước đạt 30.291 tấn với kim ngạch đạt 87,56 triệu USD. So với cùng kỳ năm 2020 số lượng xuất khẩu giảm 25,3%, kim ngạch giảm 6,5%. Tháng 2 trùng với thời gian nghỉ tết âm lịch, trùng thời điểm khan hiếm container và chi phí vận chuyển cao.

Trong những ngày gần đây, trên các vùng nguyên liệu giá hồ tiêu nội địa liên tục tăng cao từ mức 56.000 đồng/kg ngày 3/3 tăng đến 70.000 đồng/kg ngày 11/3. Như vậy, so với cùng kì năm ngoái, giá hồ đã tăng lên bất thường.

Trong khi đó dịch COVID-19 có xu hướng giảm trên toàn cầu, kết hợp với sản lượng giảm ở các nước sản xuất hồ tiêu do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu thì nhu cầu tiêu thụ và chế biến hồ tiêu trên các thị trường châu Mỹ, châu Á, châu Âu, Ấn Độ có chiều hướng tăng nhưng mức tăng chưa cao tương xứng so với mức giá nguyên liệu hiện tại.

Thị trường người mua cao nhất cũng ở mức 3.000 USD/tấn loại 500 g/l nhưng rất ít người mua. Hiện nay một số nhà xuất khẩu của Việt Nam đã mua hàng Brazil trực tiếp từ các nhà xuất khẩu Brazil hoặc từ các thương nhân Dubai do giá hồ tiêu Brazil khá rẻ so với Việt Nam.

VPA cho tằng giá tiêu tăng nóng như hiện tại ngoài các yếu tố khách quan còn có yếu tố bị chi phối bởi các nhà đầu cơ nội địa.

Mùa vụ thu hoạch hồ tiêu vụ năm 2021 muộn hơn các năm trước do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu. Đến nay cả nước thu hoạch bình quân khoảng 30-40%, gần hết tháng 4/2021 cơ bản mới thu hoạch xong vì vậy hàng ra chưa nhiều.

Trước tình hình biến động của giá hồ tiêu, VPA cảnh báo các doanh nghiệp xuất khẩu không ký hợp đồng giao xa để tránh rủi ro.

Đối với những hợp đồng đã ký nên điều tiết tiến độ mua hàng vì hồ tiêu chưa thu hoạch rộ. Tùy mỗi doanh nghiệp đưa ra đề nghị và hướng xử lý với khách hàng như thương lượng với khách hàng về thời gian giao hàng hoặc yêu cầu mua thị trường khác thay thế, hoặc thương lượng để bồi thường hợp đồng.

Đối với các địa phương và người nông dân, cần cân nhắc việc bán hàng đúng thời điểm hiệu quả, không vì giá tăng cao mà vay ngân hàng hoặc các nguồn vay khác để trữ hàng, tránh rủi ro khi thị trường giá xuống, hạn chế việc giá lên để mở rộng diện tích trồng hồ tiêu như những năm 2015-2016.

Các doanh nghiệp cần tiếp cận thị trường, đầu tư mạnh vào chế biến sâu để tăng các sản phẩm xuất khẩu, số lượng xuất khẩu và kim ngạch xuất khẩu trong những tháng tới khi thu hoạch rộ.

Trước đó, trao đổi với người viết ông Nguyễn Tấn Hiên - Phó TGĐ Công ty Cổ phần TM DV XNK Trân Châu, đồng thời là Phó chủ tịch VPA cho biết doanh nghiệp xuất khẩu tiêu Việt Nam đứng trước nguy cơ bể hợp đồng vì hàng chỉ bán lưu thông trong giới đầu cơ, đại lý và người dân chứ không về đến tay người xuất khẩu.

Việc giá tiêu tăng, giảm là chuyện bình thường trên thị trường nhưng đại lý phải bán ra thì mới có thể điều tiết xuất khẩu, tiêu thụ hàng hóa thay vì chỉ bán qua tay từ người này qua người khác ở trong nước, thổi giá cao mà không thể xuất khẩu đi nước ngoài.

 Đàm Tuân