Sau tai biến y khoa ở Hòa Bình, rà soát máy móc và kiểm soát chặt chẽ quy trình chạy thận

Trước sự việc 8 bệnh nhân chạy thận tử vong do tai biến y khoa của BVĐK tỉnh Hòa Bình, khi công tác điều tra của các cơ quan chức năng chưa xác định được chính xác nguyên nhân, các bệnh nhân đang chạy thận nói riêng trong cả nước mọi người bệnh đang điều trị đều cảm thấy vô cùng bất an. Tình hình đó đòi hỏi những người bác sĩ tại các bệnh viện cần nâng cao trách nhiệm hơn nữa, đồng thời phải có tác động tác động tích cực về mặt tâm ý để người bệnh an tâm điều trị.

Trấn an người bệnh

Mỗi năm, số người suy thận ở Việt Nam lại tăng lên và khắp các bệnh viện lớn trên cả nước, những người đang chạy thận nhân tạo để duy trì cuộc sống không hề nhỏ. Tuy nhiên, sự việc 8 bệnh nhân chạy thận tại BVDDK tỉnh Hòa Bình tử vong đã làm nhiều bệnh nhân lo lắng, bất an hơn bao giờ hết.

Vừa thoát khỏi án tử vì là một trong 10 người may mắn vẫn khỏe mạnh sau vụ 18 người bị tai biến y khoa tại Hòa Bình, bà Bùi Thị R. (Kim Bôi, Hòa Bình) được đưa xuống Khoa Thận Tiết niệu (Bệnh viện Bạch Mai) đã có thể nở nụ cười. Chia sẻ với báo Nhân dân, bà cho biết khi xảy ra tai biến đã vô cùng lo sợ, giờ nghĩ lại bà cảm thấy thương tiếc cho 8 bệnh nhân đã tử vong trong đợt chạy thận cùng mình. Bà R. đã chạy thận khoảng 3 năm nay tại BVĐK tỉnh Hòa Bình.

Cùng với đó, bà Nguyễn Như A. (59 tuổi, Thái Nguyên) chạy thận đã ngót nghét 10 năm nay tại một bệnh viện lớn ở Hà Nội cũng tâm sự trong lo lắng: “Chúng tôi ai nấy đều rất tâm trạng khi đến ngày chạy thận lọc máu định kỳ. Bao nhiêu năm qua, có ai nghĩ, sẽ có tai biến gây hậu quả tới 8 người chết như thế đâu. Giờ chúng tôi chỉ biết phó mặc cho các bác sĩ và máy móc chạy thận. Ngừng một ngày, chúng tôi cũng làm gì còn đường sống”.

Những chia sẻ trên đây của các bệnh nhân chạy thận cũng là nỗi niềm chung của biết bao bệnh nhân khác trên cả nước. Hiện nay, theo số liệu trên báo Nhân dân, có hơn 1.300 bệnh viện cả nước thực hiện được kỹ thuật chạy thận nhân tạo, gần 100.000 người mắc bệnh thận mạn tính phải lọc máu định kỳ và cả triệu ca chạy thận nhân tạo được thực hiện mỗi năm nên tính mạng của rất nhiều người đang cần được đảm bảo tốt hơn.

Rà soát máy móc, hóa chất chạy thận

Tai biến y khoa khiến 8 người tử vong vì chạy thận nhân tạo được coi là sự cố nghiêm trọng của ngành y tế Việt Nam, gây rúng động trong toàn xã hội. Vì thế, ngay sau sự cố của tỉnh Hòa Bình, Bộ Y tế đã vào cuộc sát sao, chỉ đạo để làm tránh hoang mang dư luận, trấn an người bệnh chạy thận.

Để tránh những sự việc tương tự có thể xảy ra, cục trưởng Cục Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) Lương Ngọc Khuê đã phải ban hành công văn khẩn, yêu cầu các Sở Y tế, các bệnh viện, các cơ sở y tế phải giám sát chặt chẽ quy trình, phải tuân thủ các quy định về kiểm soát nhiễm khuẩn, rà soát toàn bộ các bước chuẩn bị máy thận nhân tạo, dịch lọc thận, hệ thống xử lý nước, quả lọc thận, dây máu, kim chọc, các loại thuốc chống đông, hộp thuốc chống phản vệ, quy trình vận hành máy, hồ sơ bệnh án và các nội dung liên quan khác đến chạy thận nhân tạo.

Khi tiếp nhận hơn 100 bệnh nhân từ Hòa Bình về Hà Nội để lọc máu định kỳ, chờ BV Hòa Bình khắc phục sự cố, Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Nguyễn Khắc Hiền cũng đã ngay lập tức có công văn yêu cầu các BV trên địa bàn có thực hiện kỹ thuật thận nhân tạo nhanh chóng tạo rà soát lại quy trình chuyên môn, kỹ thuật, kiểm tra lại toàn bộ máy móc, trang thiết bị đảm bảo đúng theo quy định của Bộ Y tế trước khi sử dụng cho người bệnh, tránh để xảy ra sự cố y khoa.

Đặc biệt, bệnh viện Thận Hà Nội phải xây dựng kế hoạch rà soát, kiểm tra lại toàn bộ quy trình lọc máu ngoài thận tại tất cả các đơn vị mạng lưới và tổ chức tập huấn quy trình chuyên môn cho các đơn vị trong mạng lưới.

Tại bệnh viện Bạch Mai, một năm đơn vị chạy thận nhân tạo tiến hành lọc máu cho 90.000 ca bệnh thường quy rất an toàn. TS Nguyễn Hữu Dũng, Trưởng Khoa Thận Nhân tạo (bệnh viện Bạch Mai) khẳng định “Quy trình lọc máu được chúng tôi kiểm tra chặt chẽ, nên bệnh nhân có thể yên tâm. Tới đây, chúng tôi tiếp tục kết hợp với Sở, Bộ Y tế, cơ quan có trách nhiệm kiểm soát chặt chẽ quy trình để bảo đảm lọc máu thật an toàn”.

Hiện nay, bệnh viện Việt Đức có 30 máy chạy thận, mỗi ngày lọc máu cho khoảng 100 người. Sau sự cố tại BV đa khoa Hòa Bình, Giám đốc bệnh viện Việt Đức Trần Bình Giang đã ngay lập tức họp và cho rút kinh nghiệm toàn bệnh viện, đồng thời chỉ đạo rà soát toàn bộ qui trình của tất cả các khoa chuyên môn, đặc biệt là qui trình tiệt khuẩn, súc rửa ở Khoa Thận – Lọc máu.

Các phòng chức năng cùng Khoa Thận – Lọc máu kiểm tra lại toàn bộ trang thiết bị, hóa chất theo quy trình vốn đã được chuẩn hóa từ lâu theo tiêu chuẩn của một BV ngoại khoa hàng đầu và đơn vị ghép tạng lớn. Đặc biệt, bắt đầu từ tháng 6-2017, bệnh viện Việt Đức sẽ có thêm hệ thống tiệt khuẩn bằng nhiệt với hai nấc diệt khuẩn bằng hóa chất và vật lý, nhằm giảm tối đa nguy cơ trong quá trình lọc máu.

Quy trình chạy thận nhân tạo được kiểm soát chặt chẽ

Chạy thận nhân tạo là kỹ thuật khá phức tạp nhưng nếu thực hiện đúng quy trình và máy móc, hóa chất được đảm bảo thì sẽ không xảy ra các biến chứng. Hiện nay, quy trình lọc máu tại các bệnh viện đang được kiểm soát chặt chẽ và tuân thủ đúng phác đồ điều trị đã được Bộ Y tế ban hành. Do đó, dù là bệnh viện tuyến trên hay tuyến dưới khi thực hiện kỹ thuật này phải thông qua các danh mục kỹ thuật được đăng ký, được Cục Quản lý khám, chữa bệnh cấp phép.

Để thành lập đơn vị chạy thận nhân tạo rất công phu. TS Nguyễn Hữu Dũng (Bệnh viện Bạch Mai) tao đổi với báo Nhân dân: Sẽ có một Ban thẩm định gồm Sở Y tế, Bộ Y tế và một đơn vị bên ngoài độc lập khách quan như Bệnh viện Bạch Mai để thẩm định về cơ sở vật chất như mặt bằng không gian có bảo đảm kỹ thuật yêu cầu hay không; máy móc trang thiết bị có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng bảo đảm chất lượng. Đồng thời, cũng quy định rõ trách nhiệm cho Giám đốc các cơ sở y tế Giám đốc ủy quyền cho Phòng vật tư, các kỹ sư của Khoa thực hiện chạy thận nhân tạo chịu trách nhiệm.

Trong lọc máu định kỳ, hệ thống nước lọc máu rất quan trọng. Vì thế, trách nhiệm cũng được quy định rõ ràng Giám đốc bệnh viện phải chịu trách nhiệm chính, ủy quyền cho Phòng Vật tư cùng lãnh đạo khoa thực hiện chạy thận nhân tạo sẽ nghiệm thu. Các vật tư tiêu hao sẽ tuân theo quy trình thầu.

Về con người, đội ngũ y bác sĩ, điều dưỡng viên, kỹ sư phải được đào tạo ở cơ sở mà Bộ Y tế cho phép như bệnh viện Bạch Mai, Việt Đức… “Dựa trên số bệnh nhân mà đơn vị đó quản lý, chúng tôi sẽ tính một kíp người đủ để thực hiện kỹ thuật này. Sau khi đào tạo xong, chúng tôi sẽ kiểm tra xem họ có đủ khả năng thực hiện kỹ thuật không. Theo chương trình 1816, đội ngũ y, bác sĩ, điều dưỡng trải qua thời gian đào tạo sẽ về cơ sở thực hiện trong vòng 1-4 tuần. Chúng tôi cũng cử một đoàn về “nằm vùng” tại đơn vị đó từ một tuần đến ba tháng. Khi nào nhận định các bác sĩ, kỹ thuật viên của cơ sở làm được thì chúng tôi mới rút về” - TS Dũng khẳng định.

Để giám sát quy trình chặt chẽ, tại BV Bạch Mai luôn có điện thoại đường dây nóng để bất cứ lúc nào cần, các đội ngũ thực hiện kỹ thuật này có thể gọi để xử trí kịp thời. Bệnh viện Bạch Mai cũng thường xuyên kiểm tra, kiểm soát tay nghề của đội ngũ thực hiện kỹ thuật đã được đào tạo tại đây. Riêng tại BVĐK tỉnh Hòa Bình, các chuyên gia của bệnh viện Bạch Mai cũng có thời gian ba tháng hỗ trợ trực tiếp cho đội ngũ y, bác sĩ tại đây cho tới khi thành thạo kỹ thuật để họ tự thực hiện kỹ thuật này suốt 10 năm qua.

Rõ ràng, sự trách nhiệm của đội ngũ y bác sĩ trong quá trình chạy thận nhân tạo sẽ là yếu tố quan trọng nhất để đảm bảo sự an toàn cho những người bệnh. Chỉ có kiểm soát chặt chẽ quy trình chạy thận nói riêng và mọi quy trình khám chữa bệnh nói chung thì bệnh viện mới trở thành điểm đến tin tưởng cho các bệnh nhân được.

Thụy Dương (T/h)