Coi chừng mất Tết vì ngộ độc rượu

Ngộ độc rượu tăng đột biến dịp Tết Đinh Dậu 2017

Ngộ độc rượu được coi là căn bệnh khó có thể tránh vào thời điểm cuối năm, khi mà nhu cầu sử dụng rượu bia gia tăng trong các buổi tiệc tùng, liên hoan, tất niên.

Càng gần Tết Nguyên đán Đinh Dậu 2017, Trung tâm Chống độc (bệnh viện Bạch Mai) liên tục tiếp nhận các ca bệnh ngộ độc rượu, có cả rượu thực phẩm ethanol và rượu cồn công nghiệp methanol. Nhiều bệnh nhân nhập viện trong tình trạng nặng, hôn mê sâu, người tím tái.

Theo Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên (Phụ trách Trung tâm Chống độc, bệnh viện Bạch Mai), mỗi mùa có một loại ngộ độc đặc thù. Năm nào cũng thế, ngộ độc rượu cấp tính sẽ tăng nhiều vào dịp trước và sau Tết. Thời gian này cũng có ngộ độc thực phẩm cấp tính nhưng không nhiều như ngộ độc rượu.

 

Bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên cũng cho biết thêm: “Từ Tết dương lịch đến nay, số ngộ độc rượu tăng đột biến so với các thời điểm trước. Ngày nào cũng có 2-3 bệnh nhân ngộ độc rượu nhập viện”

Tính nhanh trong 5 ngày, ở Trung tâm Chống độc đã có 4 trường hợp tử vong vì ngộ độc quá trầm trọng, trong đó có 3 người ngộ độc vì lượng cồn công nghiệp methanol trong máu cao hơn 120 mg/dL, trong khi đó, ở ngưỡng 20mg/dL trong máu, methanol đã có khả năng gây độc, đe dọa tổn thương thần kinh ở người.

Cả 4 người bị ngộ độc được nhắc đến ở trên đều là nam giới trong độ tuổi 40 – 50 và uống rượu tại cùng một khu vực. Họ nhập viện trong tình trạng hôn mê sâu, ngừng tim, tụt huyết áp, tổn thương não, tổn thương thận...

Ngộ độc rượu và những hệ quả khôn lường

Ngộ độc rượu có thể xảy ra đối với hai loại rượu chủ yếu là rượu thực phẩm ethanol và rượu cồn công nghiệp methanol. Tuy số ca ngộ độc do sử dụng rượu thực phẩm ethanol phổ biến hơn nhưng ngộ độc rượu cồn công nghiệp methanol nguy hiểm hơn, để lại nhiều di chứng và có tỉ lệ tử vong cao.

Khi đưa vào cơ thể, rượu cồn công nghiệp chuyển hóa thành các axit gây tổn thương cho các tết bào đặc biệt ở mắt não. Ngộ độc methanol có thể gây hoại tử các tế bào não, tế bào thần kinh thị giác nên gây mù vĩnh viễn. Ngoải ra, ngộ độc rượu cồn công nghiệp còn có thể để lại những di chứng như: tổn thương não, gây sốc tụt huyết áp, suy thận, mất trí nhớ...

Trên thực tế, methanol không được phép có trong cơ thể. Nếu uống đúng rượu gạo nấu truyền thống, hàm lượng methanol có sinh ra trong quá trình nấu rượu nhưng không đáng kể. Những trường hợp nhiễm methanol cao như vậy, nhiều khả năng uống phải rượu pha cồn công nghiệp giả mạo rượu quê. Khi đến ngưỡng 20 mg/dl là đã đe doạ tổn thương thần kinh.

Các bệnh nhân ngộ độc rượu pha cồn công nghiệp methanol đều rất nặng nề. Trong đó, lo sợ nhất là tình trạng tổn thương não, dây thần kinh thị giác, hoại tử não giống những trường hợp đột quỵ nặng nề, thêm tình trạng tổn thương nội tạng.

Bệnh nhân đều được cấp cứu lọc máu, dùng thuốc giải độc nhưng tình trạng nặng khiến bệnh nhân sốc, huyết áp tụt, nhiều trường hợp phải thở máy nhưng phần lớn là bệnh nhân không qua khỏi, gia đình xin về. Có trường hợp qua khỏi nhưng di chứng cao. Hầu hết bệnh nhân không tử vong lại chịu di chứng mù, giảm thị lực, mất trí nhớ…

"Trong vài năm trở lại đây, ngộ độc methanol có xu hướng tăng. Số lượng thực tế không nắm rõ được vì nhiều trường hợp nó “ẩn” dưới những bệnh khác, gây nhầm lẫn trong chẩn bệnh và khi phát hiện thì đã để lại hậu quả nặng nề" - bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên (Phụ trách Trung tâm Chống độc, bệnh viện Bạch Mai) cho biết.

Cách phòng tránh, xử lý khi bị ngộ độc rượu

Hiện nay, trên thị trường xuất hiện nhiều loại thuốc chống say rượu hay thuốc giải rượu được quảng cáo là có tác dụng làm giảm thiểu những tác hại của rượu trên cơ thể. Tuy nhiên, theo bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, thực tế là không có một loại thuốc nào có thể thay đổi hẳn tác dụng của ethanol trên cơ thể.

Bác sĩ nói: “Thực ra, trong ngành y chống độc, không có thuốc giải độc rượu ethanol nào được chứng minh có tác dụng, hiệu quả rõ ràng. Những loại thuốc được quảng cáo là giải rượu chỉ hỗ trợ một phần, bù lại vitamin và các chất muối, điện giải chứ không thực sự thay đổi trạng thái của người bị ngộ độc rượu từ hôn mê sang tỉnh trở lại. Không nên mất công cố đi tìm thuốc giải rượu vì nó không có tác dụng thực sự”.

Người ta thường bảo nhau một số cách chống say rượu là uống sữa, ăn bánh mỳ hoặc ăn đồ có dầu mỡ, uống thuốc bọc niêm mạc dạ dày. Theo giải thích của bác sĩ, những cách này chỉ làm chậm hấp thu của rượu vào cơ thể, làm chậm thời gian tác động của rượu, có nghĩa những ai thể trạng yếu vẫn có thể say và ngộ độc nếu uống quá liều.

 Sau khi sử dụng rượu bia, thấy xuất hiện tình trạng ngủ lịm, lơ mơ, kích thích quá nhiều… những người xung quanh nên đưa bệnh nhân tới viện để được kiểm tra, loại trừ nguy cơ ngộ độc rượu chứa methanol. Ngày nào tại Trung tâm cũng có ca nhập viện vì ngộ độc rượu vào viện vì bất tỉnh, lơ mơ, nôn nhiều. Sau khi theo dõi, xác định không phải methanol, người bệnh phục hồi nhanh chóng được ra viện.

“Nếu phát hiện uống rượu chứa methanol, việc giải độc thực hiện càng sớm càng tốt, tốt nhất trong ngày đầu tiên uống rượu thì cơ hội giải độc cao hơn, cơ hội cứu người bệnh cao hơn do chất độc methanol chưa tấn công não, thần kinh, cơ quan nội tạng…”- BS Nguyên cho biết.

Nói tóm lại, để tránh những tác hại của rượu bia mang lại, người tiêu dùng cần hạn chế số lượng rượu hấp thụ vào cơ thể, nên uống vừa đủ và "có trách nhiệm" để đảm bảo an toàn cho bản thân. Đặc biệt khi uống hay mua rượu, cần lưu ý nguồn gốc của rượu, chọn mua tại các cơ sở phân phối hay sản xuất có uy tín, phòng ngừa nguy cơ uống phải rượu giả pha methanol sẽ rất nguy hiểm.

An Phạm