Thực phẩm biến đổi gen: Người lo lắng – kẻ tỉnh bơ

Khảo sát của PV Chất lượng Việt Nam tại một số chợ truyền thống trên địa bàn Hà Nội có bán nhiều loại thực phẩm mà thế giới đã áp dụng thành công công nghệ biến đổi gen - GMO như bí ngòi, củ cải đường… hay các sản phẩm làm từ đậu tương được bán khá phổ biến. Hầu hết những bà nội trợ được hỏi đều không biết các loại rau củ mình bán có nguồn gốc GMO mà chỉ nghĩ đó là những loại giống mới du nhập từ nước ngoài về Việt Nam.

“Bây giờ khoa học tiên tiến nên việc cải thiện giống cây trồng cũng như lựa chọn những giống cây cho năng suất cao được nhiều nơi lựa chọn để trồng sản xuất. Những loại củ quả như bí ngòi hay củ cải đỏ cũng thế, chỉ có nhà vườn trồng rau sach bán chứ nông dân bình thường ít trồng các loại củ quả này”, bà Tâm – chủ cửa hàng rau an toàn tại chợ Nghĩa Tân, Cầu Giấy, HN cho biết.

Bà Tâm cũng bày tỏ sự không quan tâm đến nguồn gốc các loại rau củ được cho là có sử dụng biến đổi gen trong sản xuất. “Biến đổi gen để cho rau củ ngon hơn, đẹp hơn cũng tốt chứ sao, nếu có hại nhà nước đã cấm rồi nên tôi vẫn cho gia đình sử dụng các loại thực này”, bà Tâm nói.

Trái với bà Tâm, chị Ứng Thu Hà, kinh doanh rau quả trong chợ Nghĩa Tân lại cho rằng, cái gì can thiệp quá cũng không tốt, nhất là làm biến đổi gen thực phẩm. “Tôi lo ngại sử dụng các món ăn từ GMO sẽ có tác hại lâu dài. Tự nhiên là tốt nhất chứ dùng thuốc, hóa chất hay công nghệ biến đổi cái này thành cái khác thì chắc không bình thường”, chị Hà bày tỏ.

Theo tìm hiểu của PV, hiện các loại rau quả được cho là có biến đổi gen trên thị trường thực phẩm tươi sống tại Việt Nam không nhiều. Chỉ có một số loại rau quả được bán rải rác cùng các thực phẩm tươi sống thông thường khác ở các chợ, loại thực phẩm được chế phẩm từ nguyên liệu có thể là GMO phổ biến nhất là đậu phụ.

Theo quy định, dù năm 2015 mới chính thức được gieo trồng trên diện rộng, nhưng thực phẩm GMO đã thâm nhập vào thị trường Việt Nam từ trước đó rất lâu.

Từ năm 2010, một khảo sát trong nước các mặt hàng nông sản nguyên liệu và một số sản phẩm chế biến lưu hành tại TP.HCM, kết quả có 111/323 (chiếm gần 34,4%) mẫu sản phẩm dương tính với promoter 35S hoặc terminator nos - một dạng biến đổi gien. Trong 111 mẫu nói trên, có 45 mẫu bắp, 29 mẫu đậu nành, 15 mẫu khoai tây, 10 mẫu cà chua...

Từng trao đổi với báo chí, ông Phạm Đức Bình, Phó Chủ tịch Hiệp hội Thức ăn chăn nuôi Việt Nam, cho biết mỗi năm Việt Nam nhập khẩu hàng triệu tấn bắp, đậu nành và khô dầu đậu nành từ Mỹ, Brazil, Argentina... về để chế biến thức ăn gia súc và làm thực phẩm, đó toàn là thực phẩm GMO. Phần lớn đậu nành nhập khẩu về Việt Nam để chế biến dầu ăn, nước đậu nành hay đậu phụ cũng toàn là hàng GMO.

Hiện nay trên thế giới đã có 28 quốc gia cho phép trồng cây GMO chủ yếu là đậu nành, bắp và cây bông và mới đây Việt Nam là quốc gia thứ 29 cho phép trồng cây bắp GMO.

Về thực phẩm GMO được phép kinh doanh ở Việt Nam theo quy định từ tháng 1/2016 về việc bắt buộc dán nhãn ghi rõ “biến đổi gen” bằng tiếng Việt trên bao bì các loại thực phẩm biến đổi gen. Theo đó, các loại thực phẩm có ít nhất 1 thành phần nguyên liệu biến đổi gen >5% tổng nguyên liệu đều phải ghi nhãn.

Tuy nhiên mặt hạn chế của quy định này là nó chỉ áp dụng được với các loại thực phẩm đóng gói sẵn... 

Thanh Uyên