Thực phẩm chức năng: Coi chừng dị ứng!

Nhiều người tiêu dùng vẫn chưa hiểu và sử dụng đúng cách thực phẩm chức năng

Thực phẩm chức năng là thực phẩm dùng để hỗ trợ chức năng của các bộ phận trong cơ thể người, có tác dụng dinh dưỡng, tạo cho cơ thể tình trạng thoải mái, tăng sức đề kháng và giảm bớt nguy cơ gây bệnh. Thực phẩm chức năng nằm ở ranh giới giữa thực phẩm truyền thống và thuốc, nhưng không phải là thuốc và không có tác dụng để chữa trị bất kỳ một loại bệnh nào. Và nếu người tiêu dùng sử dụng thực phẩm chức năng vô tội vạ cũng sẽ gây tác hại khôn lường.

Các loại thực phẩm chức năng thường được bào chế từ thảo mộc có bổ sung các tá dược hay chất bảo quản nên có thành phần khá phức tạp, khó xác định, gây ra nhiều phản ứng phụ khác nhau. Nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh, khi dùng thực phẩm chức năng không đúng cách có thể gây dị ứng với biểu hiện xanh tím tái, tụt huyết áp, loạn nhịp tim, truỵ tim mạch, có thể gây chết người. Cũng có người bị dị ứng nhẹ hơn với biểu hiện như: Trên da nổi mề đay, mẩn ngứa, bị khó thở, hen suyễn, bị đau bụng, nôn mửa, tiêu chảy hay mắt bị viêm đỏ kết mạc...

Trước khi quyết định dùng một loại thực phẩm chức năng nào đó, chúng ta cần tìm hiểu kỹ về thành phần, công thức cũng như các giấy phép liên quan của sản phẩm đó. Với những người đang uống các loại thuốc để điều trị những bệnh mạn tính như đái tháo đường, cao huyết áp, tim mạch thì không nên dùng phối hợp với thực phẩm chức năng khi chưa có ý kiến chuyên môn của bác sĩ điều trị. Có nhiều trường hợp bệnh nhân bị ung thư dù được phát hiện bệnh sớm nhưng lại không vào bệnh viện điều trị ngay mà lao vào sử dụng thực phẩm chức năng với hy vọng có thể loại trừ, ngăn chặn được sự phát triển của khối u. Thậm chí, có người đang điều trị bệnh bằng thuốc tại bệnh viện nhưng khi nghe theo những quảng cáo “có cánh” đã bỏ thuốc quay sang dùng thực phẩm chức năng, làm mất đi cơ hội điều trị.

Nguy cơ dị ứng thuốc tăng cao ở nhóm phụ nữ mang thai và thời kỳ cho con bú, các bệnh nhân mắc bệnh lý mạn tính, đang trong giai đoạn stress... Do đó, những đối tượng kể trên cần thận trọng khi dùng thuốc, đặc biệt là các thuốc chưa sử dụng bao giờ.

Nhiều người lầm tưởng uống thực phẩm chức năng hay uống thảo dược là vô hại nhưng không phải vậy. Với những người có cơ địa dị ứng thì dù ăn thịt gà, thịt bò hay hải sản cũng có thể bị dị ứng với thức ăn. Vì vậy, tốt nhất không nên lạm dụng những sản phẩm này và khi thấy xuất hiện những triệu chứng dị ứng thuốc đầu tiên như nổi mẩn đỏ, ngứa, sưng mắt, sưng mặt phải ngưng ngay việc sử dụng để phản ứng dị ứng không nặng thêm.
Theo các bác sĩ, thực phẩm chức năng có vai trò quan trọng trong hỗ trợ điều trị, đặc biệt là đối với bệnh mạn tính. Khi phải sử dụng thuốc đặc trị, thuốc kháng sinh liều cao dài ngày, việc bổ sung thực phẩm chức năng sẽ giúp hỗ trợ cơ thể chịu tác động trực tiếp và gián tiếp trong quá trình điều trị, giảm bớt ảnh hưởng đối với gan, thận...

Quy định hiện hành chưa cho phép bác sĩ kê toa thực phẩm chức năng, nên những người sử dụng thực phẩm thường “tự biên, tự diễn”, dùng những loại “không trúng - không đúng”. Trong khi đó, thực phẩm chức năng cũng như bất kỳ sản phẩm nào cần phải dùng đúng chỉ định và theo khuyến cáo mới mang lại tác dụng. Việc một số DN sản xuất, kinh doanh thực phẩm chức năng chưa đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm, tình trạng quảng cáo quá tác dụng, thậm chí sai lệch so với công bố hoặc quảng cáo khi chưa được cơ quan chức năng thẩm định nội dung... khiến nhiều người chưa hiểu biết đầy đủ về thực phẩm chức năng, coi thực phẩm chức năng như thuốc điều trị bệnh nên sử dụng thay cho thuốc chữa bệnh, dẫn đến những hậu quả đáng tiếc.

Theo Lao Động