Tên lửa P-800 Oniks/Yakhont ‘viên ngọc’ của quân đội Việt Nam

Vũ khí quân sự P-800 Oniks (NATO định danh là SS-N-26, Tổng cục Pháo binh – Tên lửa Bộ Quốc phòng Liên bang GRAU gọi là 3M55) là tên lửa hành trình chống tàu siêu thanh tiên tiến do hãng NPO Mashinostroyeniya (Nga) thiết kế phát triển. Biến thể xuất khẩu của nó được định danh là Yakhont và còn được dùng làm nền tảng phát triển tên lửa BrahMos. Vũ khí quân sự P-800 đã được triển khai trên nhiều phương tiện khác nhau, bao gồm cả trên biển, trên không và đất liền.

Những cuộc thử nghiệm của tên lửa mới 3M55 cho hệ thống P-800 Oniks bắt đầu vào năm 1987, trước đó nó đã có một phiên bản thử nghiệm khác được đặt tên là P-100 Bolide. Những thử nghiệm cuối cùng diễn ra vào năm 1996 trên 2 tàu chiến được hoán cải là chiếc Nakat - một biến thể của Tarantul với 2 cụm 6 ống phóng SM-403 và trên tàu ngầm dự án 06704 K-452 với 8 cụm 3 ống phóng SM-315.

Vũ khí quân sự tên lửa P-800 Oniks/Yankhont được trang bị động cơ phản lực dòng thẳng

Vũ khí quân sự tên lửa P-800 Yankhont nặng khoảng 3 tấn, dài 8,9m, đường kính thân 0,7m, sải cánh 1,7m. Quả đạn được thiết kế với 4 cánh điều hướng lớn ở gần phần đuôi, ở phần mũi là cửa hút không khí cho động cơ hoạt động (kiểu thiết kế này khá giống với máy bay tiêm kích phản lực thế hệ 1,2).

P-800 được trang bị một động cơ phản lực dòng thẳng nhiên liệu lỏng cùng với động cơ khởi tốc nhiên liệu rắn. Oniks có các đường bay thao diễn phức tạp ở độ cao lên đến 20.000m, thông thường nó sẽ bay đến độ cao 14.000m trong chế độ cao-thấp và khoảng 10-15m ở chế độ thấp- thấp. Khi vào giai đoạn công kích, độ cao của tên lửa được giảm xuống còn 5-10 m. Tầm bắn tối đa đạt 300 km với chế độ cao-thấp hoặc 120 km với chế độ thấp-thấp.

Bên cạnh đó, vũ khí quân sự P-800 sử dụng hệ thống dò tìm mục tiêu Granit – Elektron. Đây là một trong những hệ thống dò tìm mục tiêu kỹ thuật số hiện đại nhất của Nga cho đến ngày nay. Radar có thể hoạt động ở hai trạng thái: chủ động và thụ động. Trong chế độ chủ động, radar hoạt động ở giải băng tần rộng với điều biến phổ tần ngẫu nhiên, có thể xác định mục tiêu cách 50km. Khi tên lửa phát hiện mục tiêu và lại gần ở khoảng cách 25 - 30 km, tên lửa tắt mọi liên lạc với hệ thống và chỉ sử dụng radar ở trạng thái thụ động.

Vũ khí quân sự tên lửa chống hạm siêu âm Yakhont của hệ thống Bastion-P

Tên lửa P-800 ở tư thế sẵn sàng chiến đấu được đặt trong ống phóng kín làm sẵn tại nhà máy sản xuất và chuyển đi, cất giữ và đưa lên phương tiện mang để làm nhiệm vụ chiến đấu. Tình trạng kỹ thuật của tên lửa được kiểm soát thông qua một ổ cắm mà không phải đưa tên lửa khỏi ống phóng cất giữ mà hầu như không có các khe hở giữa thân tên lửa và mặt trong ống phóng.

Một trong những ưu điểm chủ yếu của vũ khí quân sự P-800 là chương trình thông minh được cài đặt sẵn trên tên lửa, đặc biệt hiệu quả khi phóng loạt tên lửa. Trong trường hợp này, chương trình tự phân phối và phân loại mục tiêu theo tầm quan trọng, lựa chọn chiến thuật tiến công và kế hoạch tiến hành tấn công. Đồng thời có tính đến khả năng đối phương sử dụng các phương tiện tác chiến điện tử và lựa chọn các thủ đoạn tránh hỏa lực phòng không.  

Sau khi tiêu diệt mục tiêu chủ yếu, các tên lửa còn lại hướng đến các tàu khác và loại trừ khả năng 2 tên lửa tấn công cùng một mục tiêu. Đó là nhờ máy tính trên khoang được nạp sẵn chân dung điện tử của tất cả các lớp tàu hiện đại và các thông tin khác, cho phép xác định chủng loại cụm tàu (đoàn tàu vận tải, tàu sân bay, cụm tàu đổ bộ) và tấn công các mục tiêu chủ yếu.

Đinh Ly