Hoạt động TCĐLCL: Đổi mới căn bản, tạo điều kiện thuận lợi để DN phát huy mọi năng lực sáng tạo

Nhiều thành tựu nổi bật

Chia sẻ mới đây tại Diễn đàn ISO Châu Á – Thái Bình Dương, TS. Hà Minh Hiệp – Phó Tổng cục trưởng phụ trách Tổng cục TCĐLCL (Bộ Khoa học và Công nghệ) nhấn mạnh đến vai trò quan trọng của hoạt động TCĐLCL, trong đó, Tổng cục TCĐLCL đã có đóng góp nhất định và đạt những thành tựu nổi bật.

Theo đó, Tổng cục TCĐLCL luôn tiên phong, đi đầu trong sự nghiệp đổi mới của ngành, lĩnh vực và địa phương. Với môi trường và hành lang pháp lý thuận lợi cho hoạt động TCĐLCL đã được tạo lập một cách bền vững, ổn định, vì vậy đã có những đổi mới căn bản theo hướng hoàn thiện môi trường pháp lý cho hoạt động này, tạo điều kiện thuận lợi để các đơn vị sản xuất và doanh nghiệp phát huy mọi năng lực sáng tạo đóng góp tích cực đối với sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và hội nhập.

Các chương trình thúc đẩy năng suất, chất lượng và năng lực cạnh tranh của sản phẩm, hàng hóa Việt Nam như Chương trình 712, 1322, Đề án TBT và nhiều cơ chế, chính sách khác do Tổng cục tham mưu xây dựng trong thời gian qua đã thực sự tạo ra bước đột phá mới gắn kết các hoạt động TCĐLCL với thị trường và doanh nghiệp. Hoạt động của Tổng cục đã có đóng góp đặc biệt, xuất sắc cho sự phát triển của ngành, góp phần vào sự đổi mới đất nước, ổn định chính trị và để lại dấu ấn trong và ngoài nước.

Hoạt động tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật thời gian qua đã có nhiều đóng góp tích cực cho công cuộc phát triển kinh tế - xã hội và cải thiện đời sống nhân dân. Tổng cục đã tổ chức thẩm định và công bố hơn 13.500 TCVN, trong đó năm 2021 là 389 TCVN và thẩm định hơn 800 QCVN. Với số lượng hơn 13.500 TCVN, tỷ lệ TCVN hài hòa với ISO là trên 70% (cao nhất trong tổng tỷ lệ hài hòa với Tiêu chuẩn quốc tế, Tiêu chuẩn khu vực bao gồm cả IEC, CODEX, EN, ASTM,... là > 60%).

Công tác quản lý về đo lường luôn được Tổng cục quan tâm chỉ đạo, đặc biệt đối với việc xây dựng, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về đo lường nhằm hoàn thiện cơ sở pháp lý và kỹ thuật trong công tác quản lý nhà nước, tập trung quản lý thống nhất ở trung ương. Tổng cục đã tham mưu Lãnh đạo Bộ ban hành Quyết định của Bộ về: Danh mục ngành, lĩnh vực sản xuất, kinh doanh trọng tâm cần tăng cường, đổi mới hoạt động đo lường đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 (Quyết định số 3807/QĐ-BKHCN ngày 18/12/2019); Hướng dẫn xây dựng và triển khai Chương trình đảm bảo đo lường tại doanh nghiệp (Quyết định số 510/QĐ-BKHCN ngày 17/3/2021; đồng thời tổ chức nghiên cứu, xây dựng kế hoạch các nhiệm vụ khoa học và công nghệ đáp ứng mục tiêu của Đề án 996 trong các năm tiếp theo).

Định hướng phát triển

Cũng theo TS. Hà Minh Hiệp, năm 2023, nhiều dự báo cho thấy sẽ là một năm đầy khó khăn, thách thức với nền kinh tế đất nước. Chia sẻ về những định hướng và mục tiêu phát triển hoạt động TCĐLCL thời gian tới, TS. Hà Minh Hiệp cho biết, năm 2023, một trong những hoạt động hết sức quan trọng chính là tập trung sửa đổi Luật Tiêu chuẩn Quy chuẩn kỹ thuật. Có thể thấy, các Hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới, các vấn đề về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật trong bối cảnh hiện nay khác rất nhiều so với 16 năm trước, chính vì vậy việc sửa đổi Luật là rất cần thiết.

Bên cạnh đó, năm 2023 Tổng cục tập trung vào 5 Đề án. Thứ nhất: Đề án Chiến lược tiêu chuẩn hóa quốc gia, chiến lược này sẽ giúp chúng ta thay đổi cách thức xây dựng tiêu chuẩn hiện nay, thay vì làm tiêu chuẩn theo kế hoạch từng năm thì có thể làm theo từng giai đoạn, thay vì nhận tiêu chuẩn từ các bộ ngành chúng ta sẽ nhận đặt hàng tiêu chuẩn từ doanh nghiệp, địa phương, thay vì nâng cao tỷ lệ hài hòa với quốc tế chúng ta sẽ chủ động có những tiêu chuẩn Việt Nam trở thành tiêu chuẩn quốc tế.

Thứ hai: Đề án về phát triển hạ tầng chất lượng quốc gia, bảo đảm tính đồng bộ thống nhất và hội nhập quốc tế. Có thể thấy tiêu chuẩn, đo lường, công nhận chứng nhận là ba cấu phần hết sức quan trọng của hạ tầng chất lượng quốc gia, để có thể tập trung khai thác được hệ thống thiết bị, con người của cả quốc gia trong vấn đề TCĐLCL thì Đề án hạ tầng chất lượng quốc gia giúp chúng ta thực hiện những việc đó. Qua việc xây dựng Đề án, chúng ta sẽ nâng được chỉ số hạ tầng chất lượng quốc gia của Việt Nam.

Thứ ba: Đề án chuyển đổi số sẽ thay đổi phương thức làm việc của ngành TCĐLCL.

Thứ tư: Đề án điều chỉnh Quyết định 19/QĐ-TT về hệ thống quản lý ISO hành chính công, sau thời gian triển khai có thể thấy các cơ quan, tổ chức thực hiện rất tốt công việc này. Đề án thời gian tới sẽ nâng lên tầm cao mới, trong đó, các địa phương sẽ áp dụng quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 18091 từ đó tạo nền tảng cho các địa phương chuyển sang quá trình chuyển đổi và đô thị thông minh. Với các bộ, ngành sẽ triển khai hệ thống quản lý chất lượng đặc trưng cho các ngành, lĩnh vực.

Thứ năm: Đề án thay đổi phương thức phối hợp trong công tác thanh, kiểm tra và giám sát hoạt động TCĐLCL trong bối cảnh mới. Việc chuyển đổi số cùng với hoạt động điện tử online bắt buộc phương thức kiểm tra, thanh tra, giám sát cần có sự thay đổi.

Thanh Tùng