Chưa có bằng chứng liên quan chất lượng vaccine

Ảnh minh họa

Từ cuối năm 2012 đến nay ghi nhận tần số xuất hiện cao hơn các trường hợp gặp phản ứng sau khi tiêm vaccine Quinvaxem. Cụ thể, tại Bình Định đã có 3 trường hợp trẻ (2 bé gái và 1 bé trai từ 2-3 tháng tuổi) sau khi tiêm vaccine Quinvaxem mũi 1 và uống vaccine bại liệt lần 1 đều xuất hiện phản ứng khóc thét, sốt, co giật, tím tái và có cơn ngừng thở.

Quinvaxem được sử dụng tại 91 nước Theo nhà sản xuất tại Hàn Quốc, Quinvaxem được sử dụng ở 91 quốc gia từ năm 2006 với 427 triệu liều. Tuy nhiên, vaccine này hiện không dùng tại Hàn Quốc vì đây là vaccine sử dụng thành phần ho gà toàn tế bào, các quốc gia phát triển có điều kiện tài chính thường sử dụng vaccine có chứa kháng nguyên ho gà vô bào. Vaccine Quinvaxem được đưa vào Chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia ở Việt Nam từ tháng 6/2010, là vaccine được Tổ chức Y tế Thế giới tiền kiểm định về chất lượng. Mỗi năm Việt Nam sử dụng 4,5-5 triệu liều vaccine Quivaxem, tiêm miễn phí cho trẻ từ 2-4 tháng tuổi.

Cả 3 trẻ này sau khi được theo dõi tại bệnh viện, không dùng thuốc và đã được xuất viện sau 1 ngày. Tiền sử bệnh tật và tiêm chủng ở cả ba không có gì đặc biệt.

Trường hợp tại Kiên Giang là bé trai 2 tháng tuổi ở xã Hòa Thuận, huyện An Minh đã tiêm vaccine Quinvaxem vào ngày 22/12/2012. Sau khi tiêm 3 ngày, trẻ sốt nhẹ, quấy khóc, gia đình đã cho sử dụng thuốc Pamin 325mg, sau đó trẻ bình thường, bú tốt. Đến 6 giờ sáng ngày 26/12/2012, gia đình phát hiện trẻ đã tử vong.

Gần đây nhất là một trường hợp ở Hà Nội. Bé trai 3 tháng tuổi ở thôn Yên Khê, xã Yên Thường, huyện Gia Lâm, Hà Nội tiêm vaccine Quinvaxem mũi 1 và uống vaccine bại liệt lần 1 vào khoảng 9 giờ 30 sáng ngày 4/1/2013 tại trạm y tế xã Yên Thường. Sau tiêm chủng, trẻ hoàn toàn khỏe mạnh, bú tốt. Nhưng khoảng 20 giờ sau tiêm chủng, cháu bé đã tử vong.

Ông Nguyễn Văn Bình - Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, cho biết sau khi ghi nhận tần số xuất hiện cao hơn của các trường hợp phản ứng sau khi tiêm vaccine Quinvaxem, Cục đã chỉ đạo các Viện Pasteur Nha Trang, Viện Pasteur TP.Hồ Chí Minh và Viện Vệ sinh Dịch tễ TƯ phối hợp với sở y tế các địa phương nơi có trẻ gặp biến chứng nhanh chóng điều tra, xác minh tại địa điểm tiêm chủng.

Theo đó, hội đồng tư vấn chuyên môn đánh giá tai biến trong quá trình sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế cấp tỉnh, cấp bộ đã khẳng định: “Không có bằng chứng về sự liên quan giữa các trường hợp phản ứng sau tiêm với quy trình bảo quản, vận chuyển vaccine và dịch vụ tiêm chủng. Cũng chưa có bằng chứng về sự liên quan giữa phản ứng sau tiêm chủng và chất lượng vaccine.

Các lô vaccine liên quan đến phản ứng tại tỉnh Bình Định, Kiên Giang và Hà Nội đã tạm thời ngừng sử dụng

Tuy nhiên, cũng chưa đủ cơ sở để loại trừ nguyên nhân này. Bộ Y tế đang phối hợp với Tổ chức Y tế thế giới và các đơn vị liên quan tiếp tục tiến hành các biện pháp kiểm tra chất lượng vaccine, nghiên cứu đánh giá nguyên nhân phản ứng sau tiêm chủng.

Ngoài ra, ông Bình cũng đưa ra khuyến cáo: việc tiêm chủng là cần thiết để bảo vệ trẻ em, gia đình và cộng đồng. Các bà mẹ theo dõi chặt chẽ trẻ sau tiêm chủng để phát hiện các phản ứng sớm sau tiêm, kịp thời đưa đến các cơ sở y tế để khám và xử lý.

Các lô vaccine liên quan đến phản ứng tại Bình Định, Kiên Giang và Hà Nội đã tạm thời ngừng sử dụng trên địa bàn. Bộ Y tế đã chỉ đạo Dự án Tiêm chủng mở rộng quốc gia tăng cường tập huấn cho cán bộ tiêm chủng về tiêm chủng an toàn, giám sát xử lý phản ứng sau tiêm; tạm dừng sử dụng trên toàn quốc các lô vaccine có xảy ra phản ứng nặng khi nghi ngờ liên quan đến vaccine.

H. Thanh (tổng hợp)