Dự báo kinh tế Việt Nam 2016: Đứng trên Trung Quốc, tăng trưởng GDP khoảng 6,8%

Năm 2016 sẽ là năm khởi đầu của Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016-2020, một khởi đầu của tiến trình phát triển mới của nền kinh tế.

Thêm vào đó, đây cũng là năm khởi đầu một tiến trình hội nhập mới khi hàng loạt các cam kết hội nhập có hiệu lực. Các chuyên gia đã đưa ra những dự báo lạc quan cho bước ngoặt mới của nền kinh tế. Để rõ hơn về vấn đề này, phóng viên đã có cuộc trao đổi với các chuyên gia kinh tế trong nước về dự báo triển vọng nền kinh tế trong năm 2016.

Dự báo của các chuyên gia cho thấy kinh tế Việt Nam 2016 sẽ tăng trưởng cao hơn 2015

Tiến sĩ kinh tế Trần Du Lịch cho rằng, từ năm 2016 trở đi, tôi cho rằng nền kinh tế Việt Nam có triển vọng sáng sủa. Tôi đồng tình với mục tiêu tăng trưởng kinh tế từ 6,5 đến 7% cho năm 2016. Nhưng để đạt được mục tiêu trên, theo tôi cần có động lực mới, nếu không sẽ khó đạt được.

Về chính sách tiền tệ, trong thời gian qua đã có những kết quả tích cực như góp phần ổn định vĩ mô, xử lý nợ xấu, giải quyết ngân hàng đổ vỡ… Tuy nhiên, mục tiêu giảm lãi suất ngân hàng để hỗ trợ thêm cho nền kinh tế vẫn còn khó. Trong điều kiện hiện nay, tất cả các nguồn lực tín dụng kể cả nhà nước doanh nghiệp đều dựa vào ngân hàng thương mại là chưa thật bền vững. 

Để ổn định hệ thống ngân hàng, cần tiếp tục tái cấu trúc, tạo lập cơ sở để nâng cao quản trị phát triển mới. Nếu như chúng ta không quyết liệt giải quyết những “điểm nghẽn” và không nâng cao kỹ năng quản trị sẽ khó thực hiện các mục tiêu ổn định hệ thống ngân hàng như đã đặt ra.

Tôi cũng cho rằng phải tái cơ cấu nợ công để giảm áp lực hàng năm cho vấn đề nợ công; trong đó kể cả phát hành trái phiếu. Bên cạnh đó, phải giải quyết đồng bộ giữa thị trường vốn, tức là thị trường tiền tệ, thị trường chứng khoán và thị trường bảo hiểm theo tinh thần tái cấu trúc. 

Hiện nay tất cả mọi gánh nặng đều đổ lên ngân hàng thương mại khi không thể nào giải quyết được bài toán về vốn.

Về chính sách tài khóa, trọng tâm nhất là phải xem lại cân đối thu chi. Phải giảm cho được chi thường xuyên bằng các biện pháp; trong đó có cải cách hành chính.

Phó hiệu trưởng Trường đại học Kinh tế TP Hồ Chí Minh Trần Hoàng Ngân phân tích: Việt Nam đã dành 5 năm (2011-2015) tập trung chủ lực cho việc ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, đảm bảo an sinh xã hội. Xuyên suốt mục tiêu đó, chúng ta đã tạo được ổn định kinh tế vĩ mô cho tới ngày hôm nay. Với nền tảng kinh tế vĩ mô ổn định như vậy sẽ giúp nền kinh tế tăng trưởng nhanh hơn trong năm 2016 và những năm tiếp theo.

Trong năm 2015, tăng trưởng kinh tế đã tăng vượt so với chỉ tiêu đề ra và đạt mức 6,68% (chỉ tiêu Quốc hội đề ra là 6,2%). Với nền tảng đó, tốc độ tăng trưởng kinh tế trong năm 2016 hoàn toàn có thể đạt mức 6,7%. 

Tăng trưởng kinh tế Việt Nam dự báo sẽ cao hơn Trung Quốc

Trong quá trình phát triển, điều quan trọng nhất là phải làm sao nâng cao được chất lượng tăng trưởng và tăng năng suất lao động, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn.

Cũng trong 5 năm qua, chúng ta đã dành thời gian, trí tuệ cho việc hoàn thiện thể chế cơ chế thị trường, tạo lập được nền móng của thể chế vững chắc. Cụ thể là Luật Đầu tư công, Luật Quản lý vốn nhà nước đầu tư tại các doanh nghiệp, hoặc là Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư... Từ đó, giúp ta có cơ sở về thể chế thúc đẩy cho quá trình tăng trưởng kinh tế tốt hơn trong giai đoạn tới.

Theo kế hoạch đã được Quốc hội thông qua về các chỉ tiêu kinh tế xã hội; trong đó, tốc độ tăng trưởng kinh tế là 6,7%; tốc độ tăng trưởng xuất khẩu 10%; tốc độ nhập siêu 5%. ... Các chỉ tiêu này là hoàn toàn khả thi; đồng thời Chính phủ đã đề ra 9 giải pháp mà phải triển khai quyết liệt. 

Đặc biệt, lần này các giải pháp được đặt nặng vào các vấn đề xã hội; trong đó có đảm bảo an sinh xã hội; an toàn vệ sinh thực phẩm; giảm tải y tế; tai nạn giao thông... Những vấn đề này đã được ghi vào Nghị quyết của Quốc hội.

Theo Ủy viên thường trực Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội Bùi Đức Thụ: Căn cứ vào tình hình kinh tế - xã hội trong những năm gần đây, tôi thấy từ năm 2013 nền kinh tế đã phục hồi và có sự phát triển nhất định, tuy rằng sự phát triển này chưa thật bền vững. Biểu hiện rõ ràng nhất là tăng trưởng GDP của năm sau cao hơn năm trước, quý sau hơn quý trước; năng suất lao động cũng có sự tăng trưởng nhất định, hệ số ICO cũng có sự giảm xuống, như vậy đảm bảo được chất lượng nền kinh tế. 

Bên cạnh đó, hạ tầng giao thông phát triển khá nhanh, cũng là điểm sáng so với 2010 theo đánh giá của các tổ chức quốc tế, hạ tầng giao thông của Việt Nam tăng 36 bậc; trong đó hạ tầng kinh tế nói chung tăng 24 bậc.

Mặc dù còn nhiều khó khăn, nhưng với đà tăng trưởng như hiện nay, năm 2016 sẽ có nhiều nhân tố mới mang tính chất ổn định và phát triển hơn. Chính vì vậy, tăng trưởng GDP năm 2016 ở mức 6,7% theo tôi là khả thi.

"Tôi cũng khẳng định rằng kinh tế - xã hội 2016 sẽ có những đường nét phát triển tốt hơn, ổn định hơn và có chiều hướng hiệu quả hơn", ông Thụ nói.

Còn theo chuyên gia kinh tế Nguyễn xuân thành - giám đốc Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright Việt Nam - nhận định, 

Với tốc độ tăng trưởng 6,68% trong năm 2015, Việt Nam đã gần đạt mức tăng trưởng của Trung Quốc. Trong khi đó, các dự báo đều cho thấy tốc độ tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc tiếp tục suy giảm thời gian tới vì những khó khăn về cơ cấu, các vấn đề về bùng nổ tín dụng, bất động sản, nợ của chính quyền địa phương...

Do đó, tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc trong năm 2016 dự báo còn 6,4%, nhiều nước trong khu vực sẽ bị ảnh hưởng bởi tốc độ tăng trưởng chậm lại của Trung Quốc. Việt Nam có điểm thuận lợi hơn khi hàng loạt hiệp định thương mại tự do với các quốc gia và khu vực sắp có hiệu lực là những tiền đề rất tốt để phát triển kinh tế nếu chúng ta biết cách tận dụng.

Năm 2016, nếu Việt Nam tiếp tục ổn định được kinh tế vĩ mô thì tốc độ tăng trưởng GDP có thể đạt 6,8-7%. Như vậy lần đầu tiên kể từ khi đổi mới đến nay, tốc độ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam sẽ vượt qua Trung Quốc.

Không dừng lại ở đó, nếu như giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, cải thiện được niềm tin của người tiêu dùng và giải quyết tốt khó khăn cho doanh nghiệp thì VN hoàn toàn có thể duy trì được tốc độ phát triển cao này trong năm năm tới. Nhưng trong dài hạn hơn, VN vẫn phải cải cách thể chế và tái cơ cấu kinh tế mới đảm bảo sự phát triển bền vững.

Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP), Hiệp định thương mại tự do VN - EU, Cộng đồng kinh tế Asean... là những tín hiệu tốt để thu hút các nguồn vốn đầu tư trực tiếp và gián tiếp từ nước ngoài vào VN. Bước sang năm 2016, khi nền kinh tế toàn cầu cải thiện hơn sẽ tác động tích cực đến kinh tế VN. Ví dụ ngành du lịch, năm 2015 khách quốc tế đến VN giảm chủ yếu do khó khăn của khu vực EU, Nga và Trung Quốc.

Hồng Anh (T/h)