TS Lê Đăng Doanh: Chớ vội mừng với môi trường kinh doanh

Theo chuyên gia kinh tế, TS Lê Đăng Doanh, kết quả của CPI phản ánh hành động của chính phủ trong việc có những biện pháp cải cách hành chính, điều đó có tác động tích cực đến niềm tin của người tiêu dùng.

Cụ thể, mức độ mua bán cải thiện, nhiều nhà hàng khách đến cao hơn. Tuy nhiên, đó mới chỉ là tín hiệu ban đầu, đừng nên đánh giá quá cao sự cải thiện từ tháng này sang tháng kia. Trong kinh tế học, phải xem xét chuỗi dãy số và xu thế phải được cải thiện ổn định trong thời gian 3 tháng để kết luận rõ ràng hơn.

Xu thế CPI thấp tác động thế nào đến tình hình kinh tế cuối năm thưa ông?

Từ nay tới cuối năm, các chính sách kinh tế và kết quả của CPI của các tháng sẽ tác động tích cực vì thời điểm tết dương lịch và tết âm lịch, nhu cầu tiêu dùng tăng cao. Đặc biệt, vào dịp tết âm lịch, nhu cầu tiêu dùng của người dân tăng cao, đạt khoảng trên dưới 30% tổng số tiêu dùng hàng năm vì tập trung vào các tháng tết.

Đây là thói quen tiêu dùng khác thường và khác lạ đối với các nước không có truyền thống ngày lễ tết như ở Việt Nam. Ở Châu Âu, họ cũng mua bán rất nhiều vào dịp lễ Giáng Sinh nhưng ở nhiều nước khác như các nước hồi giáo, không có hiện tượng đó.

Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh nói rằng nguồn vốn đang ứ đọng. Ảnh: N. N

Thưa ông, sau đợt CPI giảm đáng kể, nhiều ngân hàng điều chỉnh giảm lãi suất cả cho vay và huy động, theo ông, xu thế lãi suất đó sẽ kéo dài bao lâu?

Một là, do nhiều yếu tố chỉ số lạm phát giảm liên tục trong các tháng gần đây. Việc kéo lãi suất huy động xuống là bình thường. Điều này là dễ hiểu và để cho giá cả và lãi suất ở một khoảng cách hợp lý. Nếu giữ lãi suất cho vay cao quá, chi phí tiền vốn cao một cách bất hợp lý, điều đó sẽ không khuyến khích được các doanh nghiệp vay vốn.

Hai là, một số ngân hàng hiện có khó khăn trong việc cho vay, họ đang thừa ứ vốn, họ phải chi phí khá nhiều cho số vốn đã huy động trước đây, nên họ chủ động giảm lãi suất xuống, thậm chí thấp hơn cả số mà Ngân hàng Nhà nước ấn định. Vì vậy, họ muốn từ chối hoặc giảm tiền gửi vào ngân hàng của họ.

Ba là, nếu lãi suất giảm đi, người có tiền sẽ tìm cách đầu tư vào các lĩnh vực khác. Điều đó đang thành hiện thực vì có những chuyển động của thị trường bất động sản. Hoặc đầu tư vào mở doanh nghiệp. Đó là những biểu hiện rất bình thường của nền kinh tế.

Tỷ giá lại đang có dấu hiệu nóng, ngoài nhu cầu của các doanh nghiệp xuất nhập khẩu, còn yếu tố nào khác ảnh hưởng làm tỷ giá tăng không thưa ông?

Tỷ giá tăng phải ánh xu hướng cuối năm, các doanh nghiệp phải quyết toán hợp đồng và trả tiền. Các doanh nghiệp cũng phải nhập hàng, đáp ứng nhu cầu thị trường dịp tết Nguyên Đán.

Một điều không thể xem thường là khoảng cách giá vàng trong và ngoài nước tương đối cao. Trong khi đó, giá vàng thế giới và đồng đô la giảm mạnh. Trong khi đó, giá vàng trong nước lại giảm không đáng kể, khoảng chênh lệch lớn.

Theo cơ quan công an, đã bắt được một số vụ buôn lậu vàng. Điều này mới chỉ là tảng băng nổi. Còn khối lượng vàng buôn lậu có thể rất lớn. Hội đồng Vàng thế giới cũng đã có cảnh báo vàng buôn lậu về Việt Nam.

Hồng Anh (thực hiện)