Chất lượng sữa non không như quảng cáo, người tiêu dùng liệu có bị lừa?

Tiểu đường hay đái tháo đường là bệnh mãn tính, biểu hiện lượng đường trong máu luôn cao hơn mức bình thường do cơ thể thiếu hụt hoặc đề kháng với insulin, dẫn đến rối loạn chuyển hóa đường trong máu. Theo các chuyên gia y tế, bệnh tiểu đường nếu không được điều trị theo phác đồ sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như các bệnh tim mạch vành, tai biến mạch máu não, mù mắt, suy thận, liệt dương...

Bởi vậy, khi mắc bệnh tiểu đường, người bệnh thường lo lắng, tìm mọi phương pháp chữa trị. Nắm bắt tâm lý này, bên cạnh các loại thuốc có khả năng làm thuyên giảm, kiểm soát tình trạng bệnh, thị trường cũng có nhiều sản phẩm dinh dưỡng dành cho người bị tiểu đường. Các sản phẩm này thường được dùng để thay thế bữa ăn phụ của người bị tiểu đường, cung cấp chất dinh dưỡng cho người gặp tình trạng thiếu chất, ăn kiêng.

Trên thị trường thời gian gần đây, các sản phẩm dinh dưỡng, sữa ngũ cốc, sữa non dành cho chế độ ăn kiêng đang được nhiều người tiêu dùng đặc biệt quan tâm, nhất là những người bị tiểu đường phải ăn kiếng và thiếu chất dinh dưỡng. Chính vì lẽ này, những sản phẩm dinh dưỡng, sữa ngũ cốc, sữa non được nhiều người săn đón.

Tuy nhiên, bên cạnh những sản phẩm có chất lượng tốt, thị trường cũng xuất hiện không ít sản phẩm kém chất lượng khiến người tiêu dùng như lạc vào “ma trận”. Thậm chí, vì lợi nhuận, một số đơn vị kinh doanh không ngần ngại "thổi phồng" công dụng, chất lượng của các sản phẩm sữa non, quảng cáo sai sự thật về chất lượng của sản phẩm này nhằm lôi kéo, lừa đảo người tiêu dùng mua sản phẩm. Chỉ đến khi người dùng dùng sản phẩm mà chất lượng, hiệu quả không được như ý thì đã muộn vì họ không biết phải tìm đến ai để đòi bồi thường.

“Thần thánh” công dụng sữa non 

Thời gian qua, tòa soạn Chất lượng Việt Nam (VietQ.vn) nhận được phản ánh về sản phẩm sữa non quảng cáo với nội dung sai sự thật, không đúng chất lượng thực tế của sản phẩm. 

Theo phản ánh, trên một số website quảng cáo sản phẩm sữa non có công dụng “hỗ trợ hạ đường huyết và ngăn ngừa biến chứng tiểu đường; cải thiện đường huyết trong 4 giờ; hỗ trợ kiểm soát đường huyết khi dùng lâu dài”. Thậm chí, sản phẩm sữa non D. còn được phong là “chuyên gia tiểu đường” và có khả năng “giảm đau nhức xương khớp”. Trang website này cũng không ngần ngại quảng cáo “người bị bệnh tiểu đường hoàn toàn có thể an tâm khi sử dụng sản phẩm này trong quá trình điều trị”. Đồng thời khẳng định, “sữa non là một loại thực phẩm chức năng được sản xuất để dành riêng cho người bị bệnh tiểu đường, hoặc đang có dấu hiệu của căn bệnh này".

Trên website, sản phẩm sữa non D. còn được quảng cáo có công dụng: “Thay thế bữa ăn chính, bữa ăn phụ; Bổ sung đầy đủ dưỡng chất cho người tiểu đường phải kiêng khem quá nhiều; Hỗ trợ hạ và ổn định đường huyết dưới 7 chấm; Giảm các triệu chứng tê bì tay chân, mờ mắt tiểu đêm; Phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm như: Đột quỵ, suy thận, suy tim…”.

Giúp cải thiện các vấn đề liên quan đến tiểu đường như: huyết áp, mỡ máu, tim mạch; Hỗ trợ ăn ngon, ngủ ngon, bổ sung dinh dưỡng toàn diện; Cải thiện tiểu nhiều tiểu đêm, tê bì chân tay; Hỗ trợ kiểm soát đường huyết, hỗ trợ xương khớp; Hỗ trợ phòng ngừa biến chứng tiểu đường”.

Có thể thấy, việc quảng cáo sản phẩm sữa non với các công dụng như “giảm đau nhức xương khớp; ngăn ngừa biến chứng tiểu đường; phòng ngừa đột quỵ, suy thận, suy tim; giảm triệu chứng tê bì chân tay”, rất dễ khiến người tiêu dùng lầm tưởng sản phẩm là một loại thuốc có khả năng điều trị bệnh, có dấu hiệu lừa dối người tiêu dùng. 

Trong khi đó, trên thực tế, nhãn sản phẩm chỉ ghi công dụng “Thay thế bữa ăn phụ hoặc bổ sung cho chế độ ăn hàng ngày thiếu vi chất dinh dưỡng”. Các đơn vị quảng cáo sản phẩm cũng không đưa ra bằng chứng khoa học nào chứng minh sữa non có tác dụng kể trên.

Người dùng cần cảnh giác khi mua sữa non 

Theo Mục b, Khoản 3 và Điều 3, Khoản 4, Nghị định số 181/2013/NĐ-CP Hướng dẫn chi tiết thi hành một số điều của Luật Quảng cáo 2012 thì các đơn vị phân phối, tiếp thị phải: b) Khuyến cáo sản phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh; Không được quảng cáo thực phẩm chức năng gây hiểu nhầm sản phẩm đó là thuốc.

Nghị định số 15/2018/NĐ-CP ngày 2/2/2018 hướng dẫn Luật An toàn thực phẩm cũng quy định: “Thực phẩm bảo vệ sức khỏe (Health Supplement, Dietary Supplement) là những sản phẩm được dùng để bổ sung thêm vào chế độ ăn uống hàng ngày nhằm duy trì, tăng cường, cải thiện các chức năng của cơ thể con người, giảm nguy cơ mắc bệnh.

Ngoài ra, Khoản 15, Điều 6 Luật Dược 105/2016/QH13 quy định: “Cấm thông tin, quảng cáo, tiếp thị, kê đơn, tư vấn, ghi nhãn, hướng dẫn sử dụng có nội dung dùng để phòng bệnh, chữa bệnh, chẩn đoán bệnh, điều trị bệnh, giảm nhẹ bệnh, điều chỉnh chức năng sinh lý cơ thể người đối với sản phẩm không phải là thuốc, trừ trang thiết bị y tế”.

Liên quan tới vấn đề trên, trong một lần trả lời phỏng vấn báo chí, PGS. TS Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm cho biết, việc lừa dối quảng cáo thực phẩm chức năng, thực phẩm bảo vệ sức khỏe có tác dụng như thuốc chữa bệnh là hành vi bất chấp luân thường đạo lý. Vì lợi nhuận mà họ sẵn sàng lừa dối, kể cả những người bệnh đang ở hoàn cảnh cực kỳ khó khăn. Theo ông Phong, các sản phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm chức năng chỉ mang tính hỗ trợ. Vì thế, tất cả quảng cáo về công dụng thần kỳ, gây hiểu lầm là thuốc chữa bệnh đều là những quảng cáo "nổ" vi phạm quy định. Với những trường hợp như vậy, Cục An toàn thực phẩm đăng tải thông tin công khai, khuyến cáo người tiêu dùng trong khi cơ quan chức năng đang xử lý, người dân không mua, sử dụng các sản phẩm quảng cáo sai sự thật.

Phong Lâm