Lựa chọn dầu ăn đúng, đảm bảo chất lượng an toàn cho sức khỏe

Là một người nội chợ, chị Lê Tuyết Nhung (Hoàn Kiếm) cho biết chỉ chọn những loại dầu ăn có màu vàng nhạt, vì theo chị, màu vàng nhạt chứng tỏ lượng chất béo chứa trong dầu ít hơn những loại dầu có màu vàng đậm. Chưa kể đến một số chị em còn nhận định dầu ăn bị đông khi để ở nhiệt độ thấp (trong tủ lạnh hay vào mùa đông) là dầu ăn kém chất lượng, từ đó thẳng thừng nói “không” với sản phẩm này.

Tuy nhiên, PGS.TS Nguyễn Thị Lâm - Nguyên Phó viện trưởng Viện dinh dưỡng Quốc gia cho rằng những thói quen lựa chọn dầu ăn dựa trên màu sắc, mẫu mã bao bì, hay thậm chí là… độ đông của dầu khi để ở môi trường có nhiệt độ thấp đều là những ngộ nhận và lựa chọn cảm tính, không dựa trên căn cứ khoa học nào”.

Theo PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, nguyên liệu dầu chính là nguyên nhân dẫn đến màu dầu sáng hay đậm. Do đó, màu dầu sáng cũng chưa thể bảo đảm được chất lượng của sản phẩm.

Theo đó, quy trình sản xuất khác nhau cho dù đó là dầu đậu phộng, dầu đậu nành hay dầu pha trộn sẽ có sự phân chia giữa dầu ăn đậm và dầu ăn nhạt. Điểm khác biệt lớn nhất giữa hai loại dầu ăn này chính là sự khác biệt về quy trình sản xuất. Dầu ăn có màu sáng trải qua bốn bước khử khí, khử cặn, khử màu và khử mùi. Mức độ tinh luyện tương đối cao nên dầu ăn tạo ra có màu sáng. Dầu ăn sẫm màu đã trải qua ba bước khử khí, khử cặn và khử mùi. Độ tinh chế tương đối thấp nên khi ra màu sẽ đậm hơn. Quá trình sản xuất dầu ăn sẫm màu thiếu bước khử màu. Chi phí sản xuất do vậy cũng thấp hơn.

Tuy nhiên dầu ăn có màu sẫm chứa nhiều tạp chất hơn dầu ăn có màu sáng vì vậy hàm lượng chất dinh dưỡng nhiều hơn so với dầu thực phẩm màu sáng. Khi gặp những loại dầu ăn tương tự, chúng ta có thể chọn những loại dầu ăn sẫm màu, có hàm lượng dinh dưỡng tương đối cao. Đừng bỏ lỡ dầu ăn này chỉ vì nó có màu quá đậm.

Mặc dù giá trị dinh dưỡng của dầu thực phẩm sẫm màu nhiều hơn, nhưng không có nghĩa là chất lượng của nó tốt hơn. Khi chúng ta chọn dầu ăn, chúng ta phải xem xét mức chất lượng của nó. Nói chung, dầu ăn sáng màu (nhạt màu) được phân loại vào loại một, và dầu ăn màu sẫm được phân loại vào loại thứ ba hoặc thứ tư. Dầu ăn màu sáng có màu nhạt là một lựa chọn tốt để làm các món ăn nguội. Dầu ăn sẫm màu có độ chịu nóng cao hơn nên để nấu ăn hoặc chiên các món ngon tại nhà. Do đó khi nấu thức ăn ở nhà, người dùng có thể lựa chọn loại dầu ăn phù hợp theo nhu cầu của mình.

Chia sẻ về cách lựa chọn dầu ăn đúng, đảm bảo sức khỏe, PGS.TS Nguyễn Thị Lâm khẳng định: “Thành phần nguyên liệu mới là yếu tố quan trọng nhất quyết định chất lượng của dầu ăn. Việc chọn lựa dầu ăn một cách cảm tính hay theo số đông có nguy cơ dẫn đến những sai lầm. Mặc dù trông có vẻ giống nhau nhưng tùy vào thành phần nguyên liệu mà mỗi loại dầu sẽ có những tính chất và lợi ích về sức khỏe khác nhau.”

Vị chuyên gia lấy dẫn chứng: trong dầu gạo rất giàu chất Gamma-Oryzanol có khả năng chống ô-xy hóa mạnh mẽ. Chất chống ô-xy hóa tự nhiên này có tác dụng rõ rệt trong việc giảm cholesterol xấu, ngăn ngừa bệnh tim mạch, ung thư,… đồng thời còn mang lại công dụng làm đẹp hiệu quả cho chị em phụ nữ. Dầu hướng dương được chứng minh có chứa hàm lượng Vitamin E cao nhất so với các loại dầu thực vật, giúp tăng cường khả năng chống lại quá trình ô-xy hóa tế bào của cơ thể.

Hay dầu đậu nành với hàm lượng cao chất béo không bão hòa đa như Omega 3, 6, 9 và đặc biệt là hợp chất chống ô-xy hóa tự nhiên Phytosterols giúp giảm cholesterol xấu, bảo vệ sức khỏe tim mạch… Do đó, việc hiểu rõ vai trò của từng loại dầu ăn đối với sức khỏe sẽ giúp lựa chọn đúng loại dầu gia đình mình cần.

Bên cạnh đó, người tiêu dùng cũng nên chú ý chỉ lựa chọn sản phẩm dầu ăn của nhà sản xuất có uy tín, được sản xuất với công nghệ hiện đại, khép kín và chất lượng được kiểm nghiệm chặt chẽ bởi các cơ quan chức năng.

 Duy Trinh (t/h)