Bảo hiểm hưu trí: Cơ hội giúp người lao động tự chủ tài chính khi về già

Đánh dấu sự hoàn thiện của hệ thống an sinh xã hội

Ngày 20/08/2013, Bộ Tài chính đã có Thông tư số115/2013/TT-BTC hướng dẫn bảo hiểm hưu trí và quỹ hưu trí tự nguyện. Theo đó, sự ra đời của bảo hiểm hưu trí tự nguyện (BHHTTN) đánh dấu sự hoàn thiện và phát triển của hệ thống bảo hiểm hưu trí/bảo hiểm xã hội (BHXH) nói riêng và hệ thống an sinh xã hội nói chung của Việt Nam.

BHHTTN được xác định là “sản phẩm bảo hiểm nhân thọ do doanh nghiệp bảo hiểm thực hiện nhằm cung cấp thu nhập bổ sung cho người được bảo hiểm khi hết tuổi lao động”.

Xét về hình thức, BHHTTN có thể được triển khai cho từng cá nhân và cho nhóm người lao động (được gọi là bảo hiểm hưu trí nhóm). Trường hợp bảo hiểm hưu trí cho nhóm người lao động thì bên mua bảo hiểm là chủ sử dụng lao động, người lao động sẽ được nhận toàn bộ quyền lợi của hợp đồng bảo hiểm sau một thời hạn nhất định theo thỏa thuận giữa các bên và được ghi nhận tại hợp đồng bảo hiểm(theo Khoản 2, Điều 2).

Như vậy, có thể thấy theo quy định, BHHTTN được thiết kế như một công cụ để người sử dụng lao động gia tăng quyền lợi cho người lao động. Pháp luật cũng bảo vệ quyền lợi cho người lao động thông qua việc quy định “người lao động sẽ được nhận toàn bộ quyền lợi của hợp đồng bảo hiểm sau một thời hạn nhất định theo thỏa thuận giữa các bên và được ghi nhận tại hợp đồng bảo hiểm”.

Tuy vậy, có thể thấy, pháp luật cũng ghi nhận quyền, quyền lợi nhất địnhcủa người sử dụng lao động trong việc mua BHHTTN cho người lao động qua cơ chế thoả thuận giữa các bên trong hợp đồng bảo hiểm. Đồng thời, BHHTTN cũng có thể được sử dụng như là công cụ tự hoạch định kế hoạch tài chính hưu trí cho những người chưa cóBHXH và cả những người đã cóBHXH nhưng muốn có thêm nguồn thu nhập đảm bảo cho thời gian hưu trí.

Người lao động tự chủ tài chính khi về già

Bên cạnh đó, quyền lợi hưu trí được chi trả định kỳ đến khi người được bảo hiểm tử vong hoặc tối thiểu 15 (mười lăm) năm, tùy theo thỏa thuận tại hợp đồng bảo hiểm. Mức hưởng quyền lợi hưu trí được thỏa thuận và ghi rõ trên hợp đồng bảo hiểm. Ngoài ra phần quyền lợi hưu trí chưa chi trả sẽ được tính lãi với lãi suất không thấp hơn lãi suất đầu tư cam kết tối thiểu thỏa thuận trên hợp đồng bảo hiểm.

Với khoản trợ cấp định kỳ, người lao động sẽ chắc chắn có khoản tiền dưỡng già khi không có khả năng làm ra tiền mà không cần dựa dẫm hay phụ thuộc vào con cháu. Tuổi già đồng nghĩa với việc sức khỏe ngày càng kém dần, khả năng ốm đau bệnh tật cao hơn nên khoản lương hưu sẽ giúp người già tự chủ và có điều kiện chăm sóc sức khỏe tốt nhất. Thậm chí nhiều người còn dành dụm số tiền để thực hiện những mong muốn mà lúc trẻ họ chưa thể thực hiện được. Đó là cùng người đồng hành đến những nơi mình thích, tham gia các câu lạc bộ, mở quán cà phê...

Ngoài ra, với những người không may rơi vào hoàn cảnh thiếu sự quan tâm, chăm sóc của con cái và sống một mình thì số tiền từ quyền lợi hưu trí định kỳ giúp họ có thể chọn được viện dưỡng lão tốt nhất để được bầu bạn và an vui tuổi già.

Với gói bảo hiểm hưu trí tự nguyện, người lao động không chỉ được bảo vệ trước những rủi ro, tiết kiệm cho quỹ hưu trí mà còn cách thức tích lũy tài chính khi còn trẻ để đến khi về già làm "của để dành" cho con cháu. Số tiền dành dụm còn lại giống như món quà ý nghĩa mà cha mẹ muốn dành cho con, ông bà muốn dành cho cháu với mong muốn mang đến giá trị tinh thần là chính.

Là một sản phẩm thuộc loại hình bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm hưu trí tự nguyện không chỉ là nguồn thu nhập thay thế khi đến tuổi không còn khả năng làm ra tiền mà còn là quỹ tài chính đảm bảo trước rủi ro và chăm sóc sức khỏe tốt nhất cho người tham gia.

Ngoài ra, theo lộ trình trong Luật Bảo hiểm xã hội 2014, từ ngày 1/1/2020 sẽ có 3 chính sách mới về hưu trí chính thức có hiệu lực, đó là: Tiếp tục điều chỉnh căn cứ tính lương hưu, trợ cấp một lần; Mức mới về hưởng lương hưu hàng tháng; Điều kiện nghỉ hưu khi bị suy giảm khả năng lao động; do đó người lao động cần phải cập nhật thông tin để chủ động trong công việc cũng như tính toán mức hưởng lương hưu của mình.

Phương Mai