Hà Nội: Bỏ quy định thu khoản đóng góp tự nguyện trong trường học

Ngày 23/1, UBND TP Hà Nội quyết định bãi bỏ Điều 11 của Quy định ban hành kèm theo Quyết định số 51/2013 về thu và sử dụng các khoản thu khác trong cơ sở giáo dục phổ thông công lập (trừ cơ sở giáo dục công lập chất lượng cao).

Điều 11 quy định việc thu chi khoản đóng góp tự nguyện để sửa chữa nhỏ hoặc mua sắm trang thiết bị của nhà trường. Theo đó, khi ngân sách và khoản thu học phí chưa đáp ứng hết nhu cầu sửa chữa nhỏ, mua sắm trang thiết bị, các trường được huy động đóng góp tự nguyện của tổ chức, cá nhân và phụ huynh học sinh.

Nguyên tắc thu là "không ép buộc hay bình quân hóa mức đóng góp đối với phụ huynh học sinh". Bên đóng góp cũng không được gắn bất kỳ điều kiện ràng buộc nào về đặc quyền, đặc lợi trong việc thụ hưởng dịch vụ giáo dục, hoặc quyền khai thác lợi ích kinh tế phát sinh từ tài sản, kinh phí góp cho nhà trường.

Để được vận động, thu khoản đóng góp tự nguyện, nhà trường cần có sự thống nhất của Ban giám hiệu, Hội đồng trường, Ban đại diện cha mẹ học sinh và sự đồng ý của cơ quan cấp trên quản lý trực tiếp. Sau khi hoàn thành, trường phải niêm yết công khai báo cáo quyết toán số kinh phí đã huy động. Khoản thu này phải đưa vào sổ sách kế toán và thanh quyết toán theo quy định. Các tài sản được mua sắm, sửa chữa phải hạch toán, tăng tài sản và sử dụng trong nhà trường.

Thực tế những năm qua, các khoản đóng góp tự nguyện để sửa chữa hoặc mua sắm trang thiết bị gây không ít bức xúc cho phụ huynh khi một số trường "lợi dụng" để lạm thu. Đầu năm học 2017-2018, Sở Giáo dục Hà Nội đã phát hiện và xử lý gần 20 trường có những khoản thu không đúng quy định.

Trường mầm non Đại Thịnh, tiểu học Thanh Lâm (huyện Mê Linh) phải dừng các khoản thu xã hội hóa trường, lớp, sân trường và mua đồ chơi; mầm non Vạn Phúc (huyện Thanh Trì) dừng thu tiền mua tivi, cây xanh... THCS Văn Quán (quận Hà Đông), tiểu học Dịch Vọng A (quận Cầu Giấy) được yêu cầu trả lại tiền mua máy điều hòa... Hiệu trưởng và ban giám hiệu nhiều trường có thu sai đã bị khiển trách.

Liên quan đến vấn đề này, trước đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tổ chức kiểm tra đột xuất tại 4 tỉnh là Hà Nội, Hải Phòng, Nghệ An và Hà Tĩnh. Kết quả thanh tra cho thấy, các cơ sở giáo dục mà đoàn đến kiểm tra đều đã tổ chức thu nhiều khoản, trong đó có những khoản thu không đúng quy định.

Cụ thể, học sinh chỉ phải đóng góp bắt buộc duy nhất một khoản là học phí, cộng thêm tiền bảo hiểm y tế (là khoản trường thu hộ), nhưng phải cõng thêm trên 30 loại khoản góp tự nguyện khác nhau.

Ông Tống Duy Hiến, Phó chánh Thanh tra Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trưởng đoàn kiểm tra cho biết, các khoản thu thỏa thuận gồm nhiều loại tiền như: Tiền học hai buổi trên ngày, tiền chăm sóc bán trú, tiền cơ sở vật chất phục vụ bán trú, tiền đồng phục, tiền tiếng Anh với giáo viên nước ngoài, tiền kỹ năng sống, tiền sổ liên lạc điện tử, tiền bảo hiểm thân thể, tiền quỹ hội chữ thập đỏ, tiền quỹ khuyến học, tiền quỹ đoàn thanh niên, tiền quỹ lớp, tiền quỹ hội cha mẹ học sinh trường, tiền quỹ đồng hành cùng bạn đến trường, tiền quỹ đội, báo đội, tiền dạy thêm học thêm, tiền sử dụng điều hòa, tiền vở viết, tiền vở bài tập thực hành, tiền sách giáo khoa, tiền sửa chữa trong trường, tiền đề và giấy kiểm tra, tiền lao công, tiền tạp phí, tiền gửi xe, tiền ủng hộ cơ sở vật chất, tiền học ngoại khóa, tiền trải nghiệm theo chuyên đề, tiền mua máy chiếu, tiền lắp đặt điều hòa, tiền hỗ trợ bàn ghế….

Qua thanh tra cho thấy, danh nghĩa là các khoản thu tự nguyện nhưng các nhà trường đã tự đứng ra tổ chức thu và áp một mức chung là sai quy định.

Cụ thể ở Hà Nội, Tại Trường Tiểu học Uy Nỗ, huyện Đông Anh, đoàn kiểm tra phát hiện có 17 khoản thu tự nguyện. Trong đó nhiều khoản nhà trường đã quy định mức thu và tổ chức thực hiện không đúng.

Các khoản thu này gồm tiền học tiếng Anh không có yếu tố nước ngoài: 50.000 đồng/tháng, học tiếng Anh có yếu tố nước ngoài: 150.000 đồng/tháng, kỹ năng sống: 40.000 đồng/tháng, tiền lắp máy điều hòa: 1 triệu đồng/học sinh, tiền máy chiếu 500.000 đồng/học sinh...

Trong đó riêng tiền điều hòa trường chưa thực hiện thu, nhưng tiền máy chiếu đã thực hiện và thu và lắp đặt cho 8 phòng học của 8 lớp.

Tại Trường Tiểu học Hoàng Diệu, quận Ba Đình, đoàn kiểm tra cũng phát hiện nhiều khoản thu tự nguyện thực hiện thu chưa đúng.

Ngoài ra, Trường còn có khoản thu tự nguyện đóng góp đầu năm 2017 - 2018 của 254 phụ huynh có con vào lớp 1 năm học 2017 - 2018. Tổng mức là 408,3 triệu đồng, trong đó người nhiều là 5 triệu đồng, người thấp là 300.000 đồng.

Minh Trần (t/h)