Hàng kém chất lượng chủ yếu nhập lậu

 Đại biểu Trương Minh Hoàng (Cà Mau) yêu cầu Bộ trưởng đưa ra những giải pháp xử lý hàng tồn kho. 

 

Bộ trưởng trả lời, dự tính năm nay sẽ xuất khẩu được 7,5 - 7,6 triệu tấn, vươn lên thành nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, giá gạo Việt Nam thấp là một thực tế. Nguyên nhân theo Bộ trưởng Công thương là do giống gạo, công tác thu mua, xuất hiện nhiều nhà cung cấp gạo mới.

Để cải thiện tình trạng này Bộ trưởng cho biết đã kết hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tiến hành tăng cường phát triển giống lúa chất lượng cao, tiến hành các hội chợ giới thiệu sản phẩm.

 

 

 

Đi sâu hơn về vấn đề giá hàng hóa, hàng giả, hàng nhái trong đó có xăng dầu do Đại biểu Nguyễn Ngọc Phương đặt ra, Bộ trưởng Công thương nhận trách nhiệm về việc đã để xăng dầu kém chất lượng ảnh hưởng đến tài sản của nhân dân, gây bức xúc trong dư luận.

 

Thời gian tới, Bộ trưởng hứa sẽ kết hợp với Bộ Khoa học Công nghệ kiếm soát chất lượng xăng dầu, kiểm soát chặt chẽ, xử lý mạnh tay hơn về phẩm chất đạo đức, năng lực của cán bộ ngành công thương ở địa phương trong việc quản lý.

 

 Trả lời chất vấn của đại biểu Nguyễn Thị Hồng Hà (Hà Nội): “Vì sao hàng hóa thực phẩm độc hại vẫn nhập mà không được chặn đứng?. Cử tri cả nước đã nghe quá nhiều khuyến cáo của cơ quan chức năng về việc không nên dùng hàng kém chất lượng, nhưng cử tri không có phương tiện để biết được thế nào là ngưỡng của kém chất lượng. Tại sao Bộ Công thương không “chỉ đích danh” cho người tiêu dùng biết?”.

 

Bộ trưởng bộ Công thương phân trần: Hiện nay mặc dù đã hết sức cố gắng trong việc phòng chống hàng giả, hàng kém chất lượng nhập khẩu, nhưng còn nhiều hạn chế, bất cập, nên là nguyên nhân hàng kém chất lượng, hàng giả, độc hại còn lưu thông. Chúng ta đã có quy định để hạn chế hàng nhập khẩu, nhưng các loại hàng này xâm nhập chủ yếu là nhập lậu. Mà việc này thì chúng ta chưa kiểm soát được.

 

“Tôi nghĩ rằng với những biện pháp ta làm vừa qua là chưa đủ mạnh, chưa đồng bộ, thiếu chặt chữ. Việc xử lý hành vi vi phạm chưa đủ sức răn đe. Điều kiện thực thi công vụ còn bất cập”, Bộ trưởng nói. Bộ trưởng cũng nhấn mạnh vai trò, ý thức của người dân trong việc để hàng giả, hàng kém chất lượng lan tràn trên thị trường.

 

Bên cạnh vấn đề hàng hóa kém chất lượng, Bộ trưởng cũng cam kết tiếp tục phối hợp cùng các bộ ngành khác cải thiện việc xuất khẩu gạo và tiến hành điều tra thực trạng, đồng thời cùng với các ngành liên quan đưa ra các cơ chế chính sách đặc thù giúp đời sống người dân ở vùng có các công trình thủy điện được ổn định.

 

Bộ trưởng Cao Đức Phát nhắc lại những giải pháp đang triển khai như nghiên cứu giống, phát triển thương mại… Bộ trưởng Phát cho rằng, trong 23 năm xuất khẩu gạo vừa qua, chất lượng gạo Việt Nam đã được nâng lên và với các giải pháp đang triển khai, thương hiệu gạo Việt Nam sẽ dần được cải thiện.

Các Đại biểu tiếp tục đặt câu hỏi.

 

Đại biểu Nguyễn Thị Hồng Hà (Hà Nội) hỏi về hàng hóa kém chất lượng nhưng cụ thể hơn, rằng, lý do vì sao hàng hóa có nhiều chất độc hại vẫn được nhập khẩu, đến khi nào sản phẩm trong nước có thể đảm bảo chất lượng cho nhu cầu.

 

Đại biểu Trần Khắc Tâm (Sóc Trăng) hỏi làm sao để khắc phục việc sử dụng hóa chất cấm trong nuôi trồng thủy sản, giải pháp tháo gỡ việc các nước đặt các rào cản thương mại không công bằng với Việt Nam và giải pháp hỗ trợ cho các doanh nghiệp chế biến thủy sản.

Đại biểu Tô Văn Tám (Kon Tum) tiếp tục hỏi về di dân ở các công trình thủy điện vì cho rằng việc này còn nhiều bất cập như thiếu đất sản xuất, chất lượng đất sản xuất chưa đảm bảo.

 

Đại biểu Nguyễn Thanh Thủy (Hậu Giang) đề nghị Bộ trưởng Hoàng trả lời vì sao Bộ Công thương lại cho nhập khẩu 80.000 tấn đường vào tháng 8 - 9.2012, đúng vào vụ thu hoạch mía.

 

Đại biểu Thủy cho rằng, qua 2 nhiệm kỳ làm bộ trưởng, Bộ trưởng Hoàng chưa lần nào “vi hành” về Đồng bằng sông Cửu Long và đề nghị thời gian tới Bộ trưởng quan tâm hơn đến khu vực này.

 

Về vấn đề hàng hóa độc hại, kém chất lượng, Bộ trưởng Hoàng nhấn mạnh, các quy định về quản lý chất lượng hàng nhập khẩu đã có. Tuy nhiên, do việc nhập lậu, qua đường tiếu ngạch nên hàng kém chất lượng vẫn tuồn vào thị trường trong nước.

 

Bộ trưởng Hoàng thừa nhận công tác quản lý chất lượng hàng nhập khẩu chưa đạt yêu cầu vì phương tiện để hoạt động còn thiếu và yếu. Song Bộ trưởng cũng lý giải, một phần nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do ý thức của người tiêu dùng.

 

Về vấn đề thủy sản có tồn dư hóa chất trái phép, Bộ trưởng Hoàng trả lời, hàng năm Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn vẫn kiểm tra kiểm soát vấn đề này.

 

Việc các nước đặt ra các rào cản thương mại vô lý với thủy sản, Bộ trưởng Hoàng cho biết, thời gian qua đã tiến hành các biện pháp phản ứng thích hợp.

 

Về hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản, hiện Chính phủ đang tiến hành xúc tiến mở rộng các thị trường mới, tăng cường cho vay sản xuất chế biến thủy sản, đề nghị các doanh nghiệp thủy sản đoàn kết, tránh cạnh tranh, bán phá giá ở thị trường nước ngoài.

 

Đại biểu Đồng Vũ Mão (Thừa Thiên - Huế) hỏi thẳng, làm thế nào, khi nào có thị trường cạnh tranh trong xăng dầu. Ngoài ra, Đại biểu Mão cũng hỏi về giải pháp cho chất lượng với 3 mặt hàng: mũ bảo hiểm, xăng dầu và phân bón. Đại biểu Mão yêu cầu Bộ trưởng hứa trong 1 năm tới có thay đổi được không. Đại biểu Mão cũng hỏi về việc lỗ lớn, lương cao ở Tập đoàn Dầu khí Việt Nam.

Đại biểu Đỗ Văn Đương (TP.HCM) nêu, liệu có phải hai bộ trưởng Tài chính và Công thương đã “linh hoạt” giảm giá xăng trước phiên chất vấn này. Đại biểu đoàn TP.HCM cũng đặt vấn đề về tổn thất trong quản lý xăng dầu tạm nhập, tái xuất.

 

Đại biểu Trương Văn Vở (Đồng Nai) hỏi vì sao thủy điện dự án Đồng Nai 6, 6A lại không được rà soát, trong khi các dự án này nằm trong khu vực rừng đặc dụng.

 

Đại biểu Đỗ Văn Vẻ (Thái Bình) hỏi về nguồn vốn và hiệu quả sử dụng của xúc tiến thương mại và các giải pháp xúc tiến thương mại, đặc biệt là nông sản trong bối cảnh khó khăn hiện nay.

 

Về thị trường xăng dầu cạnh tranh, Bộ trưởng cho biết từ năm 2009 đã có 4 doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu có đủ các điều kiện đã được quy định.

 

Theo Bộ trưởng Hoàng, việc phát triển thêm các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu là trách nhiệm của các doanh nghiệp, còn các quy định của Chính phủ đã mở rộng (chỉ trừ doanh nghiệp nước ngoài không được kinh doanh xăng dầu).

 

Vấn đề chất lượng mũ bảo hiểm sẽ được Bộ Công thương cùng Bộ Giao thông Vận tải và Bộ Khoa học - Công nghệ tới đây phối hợp xử lý. Mặt hàng xăng dầu và phân bón cũng đang được tăng cường quản lý bằng các quy định sắp được ban hành của các bộ ngành chuyên môn.

 

Bộ trưởng Hoàng không hứa thẳng sẽ giải quyết dứt điểm quản lý ba mặt hàng này sau 1 năm nữa nhưng cho biết sẽ cố gắng với tinh thần trách nhiệm cao nhất.

 

Về câu hỏi của Đại biểu Đỗ Văn Đương, Bộ trưởng Hoàng cho rằng, việc giảm giá xăng trước phiên chất vấn chỉ là trùng hợp ngẫu nhiên chứ không phải là “linh hoạt” như đại biểu nói. Về quản lý giá xăng dầu tạm nhập, tái xuất, Bộ trưởng Hoàng cho biết sẽ được xem xét trong việc sửa đổi Nghị định số 84/2009/NĐ-CP về quản lý xăng dầu của Chính phủ vào tháng 12 tới.

 

Tiêu cực trong tạm nhập tái xuất xăng dầu (tạm nhập nhưng sử dụng trong nước) theo bộ trưởng Hoàng là có. Đến nay chưa có thông tin số lượng thất thoát cụ thể nhưng chiếm đến khoảng 15% lượng xăng dầu tạm nhập, tái xuất. Hiện nay, Bộ Công an đang vào cuộc tích cực.

 

Bộ trưởng Tài chính Vương Đình Huệ trả lời thêm về kinh doanh xăng dầu. Bộ trưởng Huệ cho biết vấn đề này sẽ được giải quyết tổng thể trong việc sửa đổi Nghị định số 84/2009/NĐ-CP về quản lý xăng dầu.

 

Bộ trưởng Huệ cũng cho rằng, việc điều chỉnh giá xăng dầu vào hôm qua (11.11) là do biến động thị trường chứ không phải "cố tình" giảm trước khi họp. Về thất thoát trong tạm nhập, tái xuất xăng dầu, Bộ trưởng Tài chính cho biết đang xử lý những vụ việc cụ thể, về lâu dài, việc này sẽ được xử lý dứt điểm trong dự án Luật Quản lý thuế sửa đổi đang được Quốc hội thảo luận.

 

Với câu hỏi "lỗ lớn, lương cao" ở Tập đoàn Dầu khí, Tổng kiểm toán Nhà nước Đinh Tiến Dũng cho biết, theo kết quả kiếm toán, năm 2011, Tập đoàn Dầu khí lỗ 2.358 tỷ đồng do kinh doanh xăng dầu trong đó lãi ở các lĩnh vực khác là 935 tỷ. Như vậy, tổng số lỗ của tập đoàn này là 1.423 tỷ.

 

Về lương, mức lương trung bình của cán bộ công nhân viên của tập đoàn này là 6 triệu đồng. Lương Chủ tịch Hội đồng thành viên là 58 triệu, các ủy viên Hội đồng thành viên của tập đoàn trung bình là 42 triệu, thấp hơn so với năm 2010. Năm 2010, lương của Chủ tịch Hội đồng thành viên tập đoàn này là 70 triệu đồng.

 

 

Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng trả lời những thắc mắc còn lại của một số đại biểu khác về kinh doanh xăng dầu.

 

Về vấn đề này, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng trả lời, xung quanh thị trường xăng dầu, cần tạo khung pháp lý cho các tổ chức kinh doanh. Chúng tôi đã báo cáo bằng Nghị định 84 và các văn bản có liên quan.

 

Bản thân doanh nghiệp muốn tham gia vào thị trường, nhất là thị trường nhạy cảm như xăng dầu, cần đáp ứng về tài chính, kho bãi, nhất là các trạm bán lẻ và kinh nghiệm trong kinh doanh. "Điều này thì không ai làm thay được doanh nghiệp", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Đại biểu Nguyễn Thanh Hồng (Bình Dương) tỏ ý băn khoăn về tình hình nhập siêu: Trong những năm qua, tình hình nhập siêu từ Trung Quốc năm sau cao hơn năm trước. Điều này dẫn đến sự bất hợp lý về cơ cấu hàng hóa, nhưng nhập siêu không giảm. 9 tháng đầu năm 2012, hàng nhập siêu từ Trung Quốc gần bằng năm 2011, trong khi có những mặt hàng trong nước tồn kho cao và có khả năng sản xuất. Với tư cách Bộ trưởng có chịu trách nhiệm Nhà nước về vấn đề này? Nếu gắn với đề án tái cơ cấu nhà nước, lộ trình giải quyết sẽ như thế nào.

 

Đại biểu Hồng nhấn mạnh: Hoa quả, gia súc, gia cầm... nhập khẩu trái phép, thương nhân Trung Quốc vào nước ta mua bán trái phép nhưng chúng ta còn lúng túng. Với tư cách là tư lệnh ngành, Bộ trưởng sẽ tư vấn như thế nào bởi Bộ trưởng cần có lời hứa đến hết năm 2012 có ngăn chặn được gà thải loại, nhập lậu hay không.

 

 

Đối với các nước lân cận như Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Loan thì nước ta nhập siêu từ đây và xuất siêu sang các khu vực khác. Năm 2012, nước ta đã giảm nhiều tỉ lệ nhập siêu xuống còn chưa đến 1% so với kim ngạch xuất khẩu.

 

Mặc dù vậy, nhập siêu vẫn là vấn đề bức xúc và cần có lộ trình cụ thể để khắc phục. "Chúng tôi đã phối hợp với các Bộ ngành có liên quan để giải quyết vấn đề này. Lộ trình này tính toán trên các cách tiếp cận khác nhau thì đến năm 2020 sẽ cố gắng để cân bằng cán cân xuất nhập khẩu một cách vững chắc", Bộ trưởng nói.

 

Gà nhập lậu là hiện tượng bức xúc, ảnh hưởng đến chăn nuôi trong nước, sức khỏe người dân do không kiểm soát được dịch bệnh. Khi nhập khẩu gà, lực lượng quản lý thị trường, biên phòng, kiểm dịch thực vật, có thể bảo đảm gà nhập vào Việt Nam không có mầm dịch bệnh, còn gà nhập lậu thì kiểm soát rất khó. Bộ Công thương đã hoàn thành đề án kiểm soát gà nhập lậu, nhất là sắp đến Tết Nguyên đán.

 

Bộ trưởng nhấn mạnh, quản lý thị trường cần sự phối hợp đồng bộ giữa các lực lượng. Vừa qua Bộ đã rất cố gắng nhưng còn thiếu sự nhịp nhàng nên thời gian tới, cần tăng cường sự phối hợp trong mô hình hoạt động chung, lấy lực lượng quản lý thị trường làm nòng cốt.

 

Tiếp theo đó, Đại biểu Ngô Văn Minh (Quảng Nam) nêu vấn đề về xăng ethanol, Đại biểu Lê Việt Trường (An Giang) đặt câu hỏi về sự an toàn của các đập thủy điện sau sự cố thủy điện Sông Tranh 2.

 

Đại biểu Nguyễn Minh Hồng (Nghệ An) nêu, liệu trong kinh doanh xăng dầu, trong trường hợp bị lỗ thì có bị kiểm điểm hay không khi lương rất cao.

 

Đại biểu Nguyễn Thị Khá (Trà Vinh) hỏi, giải pháp nào để người Việt dùng hàng nội với giá cả hợp lý để giải quyết vấn đề tồn kho.

Bộ trưởng trả lời:

 

Xăng ethanol đã tiến hành thí điểm bằng cách thiết lập một số trạm xăng. Qua thực tế cho thấy cơ bản đáp ứng yêu cầu và không ảnh hưởng đến tuổi thọ phương tiện và cải thiện môi trường. Nhưng hiện vẫn chưa đi rộng vào cuộc sống do mới là thí điểm, về quy phạm, quy chuẩn thì còn tiếp tục phải xây dựng. Điều này có phần chậm trong việc ban hành và Bộ Công thương sẽ đẩy nhanh tiến độ.

 

Về trồng rừng, Bộ trưởng nói đúng là chưa đạt được mục tiêu. Khi lấy đất rừng để làm thủy điện thì phải trồng bù, chủ trương phù hợp nhưng khi thực hiện thì quỹ đất bù lại không chính xác dẫn đến dự án triển khai không đáp ứng được yêu cầu. Để khắc phục tình trạng này có thể áp dụng không nhất thiết phải trồng ở địa bàn có dự án mà tìm ở nơi khác, nhưng thực tế rất khó thực hiện vì quỹ đất có hạn.

 

"Chúng tôi đề nghị dự án nào có quỹ đất trồng rừng bù lại thì mới cho triển khai", Bộ trưởng cho biết.

 

Về nguyên nhân cháy xe, Bộ trưởng yêu cầu rõ cần kiểm định chính xác hơn vì các nguyên nhân gây cháy xe có thể do hệ thống điện chậm, nguyên liệu rò rỉ, một số phụ giá cho xăng dầu được sử dụng trên thế giới có chất lượng tốt nhưng lại không phù hợp với tiêu chuẩn Việt Nam, một số chất gây ăn mòn các chi tiết kim loại... Đó là chưa kể ý thức người dân chưa có ý thức bảo dưỡng xe định kỳ.

 

Chiều nay, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng đang trả lời chất vấn.

 

P.V (t/h)