Jamaica: Thay đổi mô hình kinh doanh chính để tăng năng suất lao động

Sau 12 lần thỏa thuận với quỹ tiền tệ thế giới, Jamaica một lần nữa lại phải đứng trước bước đường tiến thoái lưỡng nan về cải cách kinh tế và 7 năng suất lao động. Jaimaica tiếp tục tranh luận về những tổn thất sau mỗi cuộc thỏa thuận, phải thực hiện con đường cải cách hành chính và đàm phán lại những thỏa thuận mới cho phép chi tiêu ngân sách lớn hơn. Cho phép mở rộng tài chính là vấn đề cốt lõi của vấn đề thâm hụt ngân sách ngày càng lớn và gia tăng tỷ lệ hao hụt GDP.

Jamaica một lần nữa gặp khó khăn trong việc cải cách kinh tế và năng suất lao động 

Thực tế, kể từ năm 1970, Jamaica đã thực hiện chính sách trì hoãn quản lý tài chính và kinh tế một cách thận trọng. Vì thế họ có thể tham gia vào chủ nghĩa dân kiểm, hưởng phúc lợi chính trị.

Bằng cách đó, Jamaica đã thay đổi thái độ của người dân về vấn đề phúc lợi thông qua sự chi tiêu của chính phủ. Điều này tạo nên một nền văn hóa chính trị và những người ủng hộ Đảng cầm quyền đều được hưởng lợi từ sự kiểm soát tài chính của Đảng cầm quyền.

Phụ thuộc chủ nghĩa thực dân mới

Trong thực tế, các thỏa thuận chính trị và xã hội đã dập tắt hy vọng độc lập vào năm 1962, với nền văn hóa phụ thuộc vào chính phủ, sự phụ thuộc của chính phủ với các chính phủ khác và tổ chức ngoại quốc. Hành động vô trách nhiệm đó biến quốc gia phụ thuộc hoàn toàn vào chủ nghĩa thực dân. Khi đó, tất cả các hiến pháp chỉ đơn thuần là sự ảo tưởng về một nền độc lập.

Nguyên nhân chính là Jamaica gặp thất bại trong việc giải quyết tận gốc những khó khăn kinh tế - xã hội. Đặc biệt là sự suy giảm năng suất lao động kể từ năm 1972 (dù đã có một giai đoạn cải tiến trong những năm 80). Chính vì vậy người dân chỉ còn cách “ăn xin” hoặc “đi vay” để cải thiện đời sống.

Họ chưa bao giờ thực sự trả hết các khoản nợ mà chỉ là chuyển từ chủ nợ này sang chủ nợ khác. Họ chỉ còn cách mượn tiền để trả nợ cho những người vay mượn từ trước.

Xu hướng này đi sâu vào thị trường kinh tế quốc gia từ những năm 1970, các thị trường vốn cũng hoạt động tương tự, họ không bao giờ tự kiểm soát tình hình kinh tế nhưng lại luôn vay mượn từ các chủ nợ nước ngoài. Vì vậy, thay đổi là điều vô cùng cần thiết.

Quan trọng nhất, muốn thay đổi cuộc sống thì điều thiết yếu là cần giải quyết các vấn đề về năng suất. Cho dù là vì lợi ích của cá nhân, công ty hay quốc gia thì cũng cần thay đổi tài chính bằng cách thay đổi thái độ và hành vi của mỗi cá nhân.

Không thể thay đổi vận mệnh của cả doanh nghiệp mà chỉ phụ thuộc vào việc lao động chăm chỉ trong khi mô hình kinh doanh đã lỗi thời. Vì vậy, mô hình kinh doanh chính tại Jamaica cần được thay đổi.

Cải cách tài chính và pháp lý phải được cải cách đồng bộ trong thời kì hiện nay. Bởi trước kia, Jamaica từng cải cách tài chính, kinh tế mà vẫn duy trì chế độ pháp lý cũ. Đây là lần đầu tiên quốc gia này thực hiện thay đổi kinh tế, xã hội bằng pháp luật như ban hành một số luật kinh tế: Luật phá sản, luật thuế, luật vay lãi...

Không thể thay đổi vận mệnh của cả doanh nghiệp mà chỉ phụ thuộc vào việc lao động chăm chỉ trong khi mô hình kinh doanh đã lỗi thời

Điều này đảm việc áp dụng cải cách tài chính được nghiêm chỉnh và có trách nhiệm hơn. Nếu thực hiện đúng cách điều này sẽ tác động tích cực đến việc tăng năng suất lao động và nguồn vốn. Tuy nhiên việc điều chỉnh này thật không dễ dàng, chủ yếu là vì Jamaica đã trì hoãn cải cách kinh tế quá lâu khiến nhiều vấn đề tồn đọng và khó điều chỉnh. Nhưng nếu không thực hiện cải cách, nền kinh tế sẽ còn bị xáo trộn nhiều hơn trong tương lai. 

Cụ thể như vấn đề thuế chính phủ, dễ dàng nhận thấy mỗi loại thuế được đưa ra chỉ tập trung vào thu nhập và doanh thu tài chính chứ không hề có loại thuế nào khuyến khích đầu tư kinh doanh và tăng trưởng kinh tế. Phải nhớ rằng, trong thời đại kinh tế toàn cầu cần có sự hợp tác cùng phát triển giữa các lãnh thổ, các quốc gia trên toàn thế giới. Vì  vậy, nên kết hợp thay đổi lao động, nguồn vốn cùng thái độ làm việc của người lao động.

Để vay tín dụng, các nhà hoạch định đã mở đối thoại rộng hơn trước đây và không chỉ có các nhà sản xuất được tham gia đàm phám mà các doanh nghiệp, xí nghiệp thành viên cũng được tham gia. Bên cạnh đó các vấn đề xã hội cũng đóng góp một phần ảnh hưởng đến năng suất. Như tăng sức chi tiêu lao động để nâng cao mức sống cho người dân, bảo vệ môi trường, chăm sóc sức khỏe...

Đây là vấn đề cần được thay đổi và giải quyết trong thời gian dài nhằm cải thiện năng suất lao động và nguồn vốn, cải thiện kinh tế, nâng cao đời sống cho người dân. 

Hoàng Anh