Nhiều sự kiện KH&CN quan trọng đã diễn ra vào quý III/2015

Dự và chủ trì Họp báo Thường kỳ quý III/2015, Thứ trưởng Bộ KH&CN Phạm Công Tạc cho biết, buổi họp báo được tổ chức nhằm cung cấp thông tin định kỳ cho báo chí về hoạt động của Bộ KH&CN trong các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý của Bộ theo quy định của Chính phủ. Đây cũng là dịp để Bộ KH&CN trả lời trực tiếp những vấn đề báo chí và dư luận quan tâm trong thời gian gần đây.

Nhiều văn bản quan trọng được xây dựng và có hiệu lực

Theo Thứ trưởng Bộ KH&CN Phạm Công Tạc, triển khai kế hoạch năm 2015, trong Quý III, Bộ KH&CN đã tổ chức rất nhiều hoạt động, sự kiện. Bộ đã trình ban hành và banh hành nhiều văn bản quan trọng như Thông tư 12 về phân tích an toàn bức xạ hạt nhân, Thông tư 13 sửa đổi bổ sung cho Thông tư 23 quản lý nguồn phóng xạ, Thông tư số 14 nêu chỉ tiêu thống kê của ngành KH&CN, Thông tư liên tịch 112 của Bộ KH&CN và Bộ Tài chính, xử lý nguồn phóng xạ nhập khẩu qua các cửa khẩu.

Thứ trưởng Bộ KH&CN Phạm Công Tạc chủ trì họp báo quý III/2015

Đặc biệt, về Thông tư số 15 quy định việc quản lý đo lường chất lượng xăng dầu ở nước ta. Việc đo lường và quản lý xăng dầu luôn luôn là vấn đề rất lớn. Phương tiện đo ra sao, kiểm chuẩn thế nào, cây xăng bán lẻ ai cấp phép... được hướng dẫn cụ thể, phục vụ quản lý nhà nước và tránh gây thiệt hại cho người tiêu dùng; quản lý đối với các đơn vị bán buôn, bán sỉ xăng dầu. Thông tư này đang được cho là ảnh hưởng rất lớn đến việc kinh doanh xăng dầu trong cả nước. Nhiều doanh nghiệp liên quan đến lĩnh vực xăng dầu đã có các phản ứng gay gắt. Tuy nhiên, việc triển khai thông tư này bắt buộc phải làm, để bảo vệ người tiêu dùng và thị trường trong nước áp dụng, hướng đến minh bạch trong kinh doanh xăng dầu.

Về Thông tư số 20 liên quan đến nhập khẩu máy móc, thiết bị đã qua sử dụng. Thông tư "khó" đến mức, đến nay đã dự thảo lần thứ 9. Tháng 7, 8 lãnh đạo Bộ KH&CN đã có báo cáo với lãnh đạo Chính phủ. Do việc phức tạp của việc xây dựng lại thông thư thay thế thông tư 20 nên Bộ KH&CN đã lấy rất nhiều ý kiến từ các sứ quán, cơ quan đại diện nước ngoài, hiệp hội, VCCI... để các bên cùng có ý kiến xây dựng trước khi Thông tư được hoàn thiện và ban hành.

Còn Thông tư số 22 do Bộ Tài chính ban hành có lấy ý kiến Bộ KH&CN về vấn đề Sở hữu trí tuệ (SHTT). Thông tư này quy định phí và lệ phí đăng ký SHCN - Sở hữu trí tuệ. Khi chúng ta hội nhập theo các hiệp định ký kết, nhất là TPP, việc thu phí và lệ phí với SHCN là vấn đề phức tạp. Thông tư này cũng liên quan đến hai luật đã ban hành là Luật Ngân sách nhà nước và Luật Phí và lệ phí.

Hàng loạt sự kiện lớn về KH&CN được tổ chức

Tại Họp báo, Thứ trưởng Phạm Công Tạc cũng cho biết, trong quý III, là thời điểm rất nhiều sự kiện lớn diễn ra như: Bộ trưởng Nguyễn Quân gặp gỡ các doanh nhân, trí thức người Việt trẻ tại bang California, Hoa Kỳ; Lễ gặp mặt giữa Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng với các nhà khoa học trẻ tiêu biểu năm 2015; hội thảo giao thương các Khu CNC Châu Á 2015; Bộ KH&CN tham gia Triển lãm 70 năm Thành tựu Kinh tế - Xã hội Việt Nam; Đại hội Đại biểu Đảng bộ Bộ KH&CN; hội thảo khoa học "Quản lý và phổ biến, ứng dụng kết quả nghiên cứu KH&CN khu vực phía Nam"; Triển lãm “Sách KH&CN vì sự phát triển bền vững”; tổng kết Chương trình và tổng kết giai đoạn I (2010-2015) Chương trình Quốc gia nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa của doanh nghiệp Việt Nam đến năm 2020 - Chương trình 712; Lễ Khởi động Quỹ Innofund thuộc Dự án “Hỗ trợ xây dựng chính sách đổi mới và phát triển các cơ sở ươm tạo doanh nghiệp (BIPP);...

Trong số đó, có thể kể đến một số hoạt động trọng tâm đã và sẽ diễn ra là:

Lễ gặp mặt các nhà khoa học trẻ tiêu biểu năm 2015: Diễn ra ngày 11/9/2015, tại Hà Nội và là lần đầu tiên Bộ KH&CN tổ chức sự kiện này. Buổi gặp mặt đã khẳng định sự quan tâm đặc biệt của Lãnh đạo Chính phủ, Lãnh đạo Bộ KH&CN đối với các nhà khoa học trẻ - tương lai của nền KH&CN Việt Nam. Là dịp để đại diện các nhà khoa học trẻ báo cáo kết quả hoạt động, thành tựu nghiên cứu của mình, đồng thời kiến nghị với Chính phủ những cơ chế, chính sách phù hợp để họ có thể đóng góp nhiều hơn cho khoa học.

Ông Lê Xuân Định - Cục trưởng Cục Thông tin KHCN Quốc gia trả lời quan tâm của báo chí liên quan đến Techmart Quốc tế Việt Nam 2015

Sau buổi gặp mặt, triển khai ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc đặt hàng nhiệm vụ KH&CN với TS. Nguyễn Bá Hải, Trường ĐH Sư phạm kỹ thuật TP.HCM, đoàn công tác của Bộ KH&CN đã có buổi làm việc với TS. Hải để khảo sát, tìm hiểu quá trình nghiên cứu và phát triển sản phẩm “mắt thần” cho người khiếm thị, trao đổi về cơ chế, chính sách và hướng dẫn TS. Nguyễn Bá Hải chuẩn bị các tài liệu cần thiết theo quy định để có thể sớm trình dự án lên các cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Một sự kiện cũng rất quan trọng đó là ngày 17/9/2015 tại thủ đô London, Anh, Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) kết hợp với Đại học Cornell (Hoa Kỳ) và Học viện Kinh doanh INSEAD (Pháp) đã công bố Báo cáo Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu năm 2015 (Global Innovation Index 2015, gọi tắt là GII 2015). Theo đó, Việt Nam tăng 19 bậc trên Bảng xếp hạng GII, đứng thứ 52 (so với vị trí 71 năm 2014 và 76 năm 2013) trên tổng số 141 nền kinh tế (năm 2014 có 143 nền kinh tế được xếp hạng). Bên cạnh đó, xét về hiệu quả đổi mới sáng tạo, Việt Nam đứng ở thứ hạng cao, thứ 9 thế giới (năm 2014 chúng ta đứng thứ 5 thế giới, năm 2013 thứ 17 và năm 2012 thứ 27), dựa trên điểm trung bình của 79 chỉ số chia làm hai nhóm: nhóm các tiểu chỉ số đầu vào và nhóm các tiểu chỉ số đầu ra của đổi mới sáng tạo.

Như vậy, năm 2015, dù hiệu quả đổi mới sáng tạo chúng ta giảm 4 bậc, nhưng ở chỉ số xếp hạng chung quan trọng nhất chúng ta đã tăng bậc đáng kể. Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Quân cho rằng, đây là kết quả bước đầu của những đổi mới tích cực trong cơ chế quản lý, hoạt động KH&CN và các lĩnh vực khác trong thời gian qua. Từ kết quả đánh giá này, Bộ KH&CN cùng với cộng đồng khoa học sẽ nỗ lực hơn nữa để hoạt động KH,CN và đổi mới sáng tạo thực sự là động lực cho sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá và hội nhập quốc tế của đất nước.

Cũng theo Thứ trưởng Phạm Công Tạc, theo kế hoạch, trong thời gian tới Bộ KH&CN sẽ tiếp tục hoàn thiện các cơ chế, chính sách pháp luật về KH&CN. Đồng thời, tích cực hỗ trợ tổ chức KH&CN công lập chuyển đổi; phát triển thị trường KH&CN và đẩy mạnh đổi mới công nghệ trong các doanh nghiệp; thúc đẩy ứng dụng năng lượng nguyên tử, an toàn bức xạ hạt nhân phục vụ phát triển kinh tế-xã hội. Đẩy mạnh hợp tác và hội nhập quốc tế về KH&CN...

Về hoạt động nổi bật trong Quý IV, hiện các cơ quan liên quan của Bộ KH&CN đang gấp rút chuẩn bị cho một số sự kiện lớn, trong đó có sự kiện Techmart Quốc tế Việt Nam 2015 với quy mô lớn nhất từ trước tới nay và có nhiều điểm mới.

Cụ thể, thực sự lấy doanh nghiệp làm trung tâm, cả về nội dung hoạt động và hình thức tổ chức, cả về số lượng đơn vị tham gia; doanh nghiệp chủ động đưa ra những yêu cầu về đổi mới công nghệ, thiết bị của doanh nghiệp trong bài toán kinh doanh thực tế của mình để chính các nhà khoa học, các viện nghiên cứu đi chợ có được các đặt hàng thực sự; Techmart 2015 sẽ có một diện tích dành cho Hệ sinh thái khởi nghiệp với sự có mặt của các Start-up đầy sáng tạo, đam mê; Techmart sẽ giới thiệu một số doanh nghiệp nhờ ứng dụng KH&CN đã phát triển vượt bậc; có sự tham gia của trên 50 nhà sáng chế không chuyên với các sản phẩm sáng tạo của họ;...

Đây là sự kiện do Bộ KH&CN, Ủy ban KH&CN ASEAN, UBND TP. Hà Nội và UBND TP.HCM phối hợp tổ chức. Sự kiện này đã thu hút trên 700 đơn vị tham gia với 600 gian hàng.

Một số hoạt động trọng tâm khác trong Quý IV/2015 như: Tổng kết phương hướng, mục tiêu, hoạt động chủ yếu 5 năm giai đoạn 2011 - 2015 của Bộ KH&CN; Đại hội Thi đua yêu nước lần thứ IV; Tổng kết hoạt động Thanh tra chuyên đề; Hoạt động trình diễn và kết nối cung cầu công nghệ khu vực Nam Bộ tại Bà Rịa - Vũng Tàu; Giao ban 3 Khu Công nghệ cao; hội nghị đánh giá kết quả giai đoạn 2006-2015 thực hiện Chiến lược ứng dụng năng lượng nguyên tử vì mục đích hòa bình đến năm 2020; triển lãm sáng tạo của sinh viên, nhóm nghiên cứu trẻ của các Viện, Trường, doanh nghiệp KH&CN tiềm năng; tổng kết Đề án thực thi Hiệp định hàng rào kỹ thuật trong thương mại giai đoạn 2011-2015;… 

Nguyễn Nam